Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Uzasadnienieinstytucjiułaskawieniawmodelusprawowaniawładzy...
3.2.Problemcelowościwprowadzeniadosystemu
prawnegoinstytucjiułaskawienia.
Celeiskutkiułaskawienia
Niemniejistotneniżokreślenietego,conależypodpojęciemułaska-
wieniarozumieć,jestprzedstawienieroli,jakąinstytucjataodgrywawsy-
stemieprawnymispołecznymdanegopaństwa.Jestbowiemoczywiste,że
każdainstytucjaprawnapowinnabyćurządzeniemużytecznym,mającym
dospełnieniaokreślonefunkcje.Wprzeciwnymwypadkujestonaskazana
napraktycznyniebytiwpisujesięwprocesniepożądanejspołecznietzw.
Uinflacjiprawa”.
Powstajewięczasadniczepytanieocelowośćwprowadzeniatejinsty-
tucjidosystemówprawnych.Czyjestonapotrzebnawsystemieprawakar-
negojakododatkowy,pozasądowyinstrumentkorygowaniawymierzonych
sankcjipublicznoprawnych?Czyteżprzeciwniejejstosowaniewyrządza
więcejszkodyniżpożytku,awystarczającedlazapewnieniaprawidłowej
politykikarnejbyłybytylkośrodkiprzewidzianewprawiekarnym.
Podtymwzględemistniejącapowszechniewróżnychsystemach
prawnychinstytucjaułaskawieniabudziławpiśmiennictwierozlicznekon-
trowersje.Opróczgłosówakceptującychwewszystkichformachbezza-
strzeżeń,pojawiałysięopiniekrytyczne.Tekrytycznezapatrywania(wod-
niesieniudoułaskawieniasensulargo),zaL.Wilkiemmożnapodzielićna
trzygrupy:
1)poglądyniedopuszczającezzasadymożliwościstosowaniaprzezpań-
stwowstosunkudoprzestępcówprawałaski,awynikającezasadni-
czozidealistycznychzałożeńfilozoficznych;
2)poglądyniekwestionującesamejracjibytutejinstytucji,natomiast
poddającekrytycezakres,trybisposóbjejstosowania,powodyuła-
skawienia,osobęluborganbędącyjejdysponentemczyskutkispo-
łeczne,jakiewywołuje;
3)poglądypodważająceprawołaskijakotakie,cowynikaznegacjica-
łegodotychczasowegoprawakarnegoijegopodstaw
136
.
Wypadazatemzaprezentowaćniektórereprezentatywnezkoniecz-
nościwybranekrytyczneopinienatematprawałaski,ażebymócodnieść
136
JesttoniecozmienionawersjapodziałuprzedstawionegoprzezL.Wilka(Prawołaski...,
s.26–27).
60