Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowoodautorki
Książkatazrodziłasięprzekonania,żebędziepotrzebnastudentompedagogikiwczesnoszkolnejorazstudiującymedukacjęwczesnoszkolnąlubdokształcającymsię
wtymzakresienauczycielom.Zawarłamwniejswojekilkunastoletniedoświadczeniazprowadzeniaprzedmiotuedukacjapolonistycznawsystemiekształcenia
zintegrowanegonauczelniinaplatformiee-learningowej.Dokształcenianaodległośćparęlattemuprzygotowałam10godzinwykładów,którezazgodąwładzuczelni
–WyższejSzkołyPedagogicznejTowarzystwaWiedzyPowszechnejwWarszawie(obecnieim.JanuszaKorczaka)–wykorzystałamwtejpublikacji.Zostałyone
wchłonięteprzezrozdziałyksiążki,alejużjakotreścimocnorozszerzone,zmienioneizaktualizowane.
Jestemhistorykiemliteratury.LiteraturzeXIX,XXiXXIwiekupoświęciłampięćksiążek,zktórychostatnia–Myoprzeszłości,przeszłośćonas.Problematyka
tożsamościnarodowejwdawnejinowejliteraturzepolskiej1–ukazałasięw2013roku.Piszęotymdlatego,żerównolegledoróżnychformzajęćnauczelniach
wyższychzzakresuhistoriiliteraturyorazliteraturydladzieciimłodzieżyprowadziłamzajęciazmetodykiliteraturywszkolepodstawowejiśredniej.Natomiast
zainteresowaniesięedukacjąwczesnoszkolnąwynikałozróżnychokoliczności,którezmieniłyiskorygowałyplanyzajęć.Czywtejsytuacjinapisaniepodręcznika
metodycznegozprzedmiotu,któryniestanowiłmojegojedynegoigłównegopolazainteresowań,niejestzamiaremzbytambitnym?Myślę,żenie,ponieważpierwsze
wykształcenie,któreodebrałam,wiązałosięzzawodemnauczycielaklasI–IIIszkołypodstawowej.Przygotowywałamsiędopracywnauczaniupoczątkowymprzez
pięćlatwliceumpedagogicznymwInowrocławiu,wszkole,którejwysokipoziomkształceniajestdodzisiajzsentymentemwspominanyprzezjejabsolwentów,
spotykającychsięregularnienazjazdach.Wtedy,jakwiadomo,podstawęedukacjinapierwszymetapienauczaniastanowiłakoncepcjanauczaniałącznego,której
autorembyłKarolLinke.WspółczesnenauczaniewklasachI–IIInawiązujedotejtradycjiwrozbudowanejkoncepcjikształceniazintegrowanego.
SerdeczniedziękujęPaniMariiGudro,którapodjęłasięwnikliwejlekturytegopodręcznika,pisanegoprzezmniewczasiewalkizobniżającąsiłyikoncentrację
chorobą.Dziękijejpropozycjomrzeczowychiredakcyjnychzmianksiążkawielezyskała.Niezgodzęsięjednaknakoncepcjęedukacjiwczesnoszkolnejbezkształcenia
literackiegoikulturalnego,atakżeniektórychmetodaktywizujących.Recenzentkamojejksiążkitrzymasięściślewykładni,jakąjestaktualnapodstawaprogramowa
MinisterstwaEdukacjiNarodowej.Pełnapoważaniadlaoficjalnychdokumentów,niemogęograniczyćtreścitak,abyzgadzałysięcałkowiciezzaleceniamiskromnej
(niemawniejtreścinauczaniadlaklasyII)podstawyprogramowej.Sądzębowiem,żeżyciewymusiwnaszejpedagogicesprostaniestandardompedagogikiświatowej,
wktórejjużdawnozaczętoodchodzićodnauczaniawiedzy(skorodostępnajestonawśrodkachinformacjielektronicznej)ipołożononacisknasposobyjej
zdobywania.Natychzałożeniachopierałasięunasreformaprogramowalat90.,którejideewXXIzlekceważono.Sądzę,żemójpodręcznikproponującysposoby
kształtowaniaczłowieka–anieobarczaniajegopamięciwiadomościamiczyćwiczeniamirozwijającymisprawnośćumysłuibadanymiorazocenianymiwtestach
–pozostanieniebawemdoceniony.
Kształcenieliterackieikulturalnewprowadziładoszkółreformalat80.XXwieku,opartanametodologiistrukturalistycznej.Wnioski,jakiezostaływyciągnięte
zbłędówwówczaspopełnionych,sąważneiaktualne.Kolejnareformawycofałazatemuczenieanalizydziełliteraturyikulturyzeszkół.Uważamjednak,żenienależy
odrzucaćwszystkiego,zwłaszczatego,cobyłowtejkoncepcjiwartościowe,tzn.uwrażliwianianaliterackośćliteratury,najęzykartystycznyutworu,najego
artystyczneuporządkowanie,różniąceliteraturęodinnychformwypowiedzi.Dlategowpodręcznikuprezentujęwiedzęopartązarównonawłasnychdoświadczeniach
dydaktycznych,jakinabogatejliteraturzeprzedmiotu.Omawiampracęztekstamiliterackimiizdziełamisztuki(muzyki,plastyki)różnymimetodami:
pozawerbalnymi,atakżewerbalno-czynnościowymi,opartymiczęściowonaanaliziestrukturalnej,orazmetodamiaktywizującymi.Uważam,żemetodykaedukacji
wczesnoszkolnejuwzględniającakształcenieliterackieopartenastosowaniumetodwerbalno-czynnościowych,zadaniowychimetodaktywizującychznalazłajużswoje
miejscewdydaktyce.Nienależytegozaprzepaszczać.
Wzakresiekształceniajęzykowegowykorzystujętradycyjnemetodyki,wktórychkładziesięnacisknaćwiczeniasłużącerozwijaniusprawnościjęzykowejucznia
różnymiformamizadań.Mamjednakświadomość,żekształcenieprzedewszystkimtechnikiczytaniaipisaniaobecniejużniewystarczadorozwinięciaindywidualnej,
bogatejpodwzględemsłownictwaikreatywnejmowyorazumiejętnościpoprawnego,aleitwórczegopisania.Ćwiczenia,któremająutrwalaćmateriałikształcić
głównienawyki,mogąstanowićbazęczynnościnauczycielaprzedewszystkimnapoczątkunaukidziecka,azczasempowinnysięstaćtylkoćwiczeniami
pomocniczymi,służącymiopanowaniunowegomateriału.Wpodręcznikuomawiamnowepropozycjerozwijaniajęzykauczniapropagowaneprzezpedagogów
nowatorów.Prezentujęmetodypracywświetlebadańiteoriiuwzględniającychwspółczesnąwiedzęouczniu,jegozdolnościachorazpracymózgu.
Dziękujęstudentomistudiującymnauczycielom,którychzainteresowanienowymimetodaminauczaniaowocowałoczęstociekawymipomysłami,sprawdzanymi
przeznichwewłasnychszkołach.Prezentujęwieleztychmetodycznychpomysłów.
Bibliografia
DobrowolskaD.,Myoprzeszłości,przeszłośćonas.Problematykatożsamościnarodowejwdawnejinowejliteraturzepolskiej,Wyd.ECE,Toruń–Łysomice2013.
1D.Dobrowolska,Myoprzeszłości,przeszłośćonas.Problematykatożsamościnarodowejwdawnejinowejliteraturzepolskiej,Wyd.ECE,Toruń–Łysomice2013.
