Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Tematykakobiecastajesięniezwyklenośnym,aleibardzokontrowersyjnympro-
blememspołecznym.Głoswdyskusjizabierająkobietyimężczyźni,księżaifeminist-
ki,ludziestarsiimłodzież,dziennikarzeipolitycy,przedstawicieleżnychdyscyplin
naukowych.Ścierająsięzesobąprzeciwstawneopcjeideologiczneipolityczne,
wktórychdyskutancistarająsiębronićswoichopiniiipoglądównatematmiejsca
ipozycjikobietywewspółczesnymświecie.
Skrajneemocjewywołujązarównotematyjużznanezhistorii,jakizagadnienia,
którenigdydotądniebyłyprzedmiotempublicznejdyskusji.Teostatnie,określane
jakotzw.tematydrażliwedotycząmiędzyinnymiszerokorozumianejseksualności
kobiety,metodkontroliurodzeń,aborcji,przemocystosowanejwobeckobietwdomu
iwpracy.Niesłabnąrównieżpolemikinatematudziałukobietwżyciupolitycznym,
ichdyskryminacjinarynkupracy,zjawiskabezrobociaibiedy,wiekuemerytalnego
itp.Podnoszonesąwątkiodkrywaniaznaczeniaiudziałukobietwżnychdziedzinach
wiedzy,życiaspołecznegoipolitycznego.Wszystkieteproblemymożnajednakod-
nieśćdostawianegoobecniezasadniczegopytaniaosensistnieniaporządkuodwołują-
cegosiędonaturalnychżnicmiędzypłciami,implikującegoodmiennerolespołeczne
dlakobietimężczyzn.
Przedstawianewynikibadańdotycząceproblematykikobiecejspotykająsięzż-
nymiocenami,zawszejednakwywołujążywereakcjeiwzbudzająskrajneemocje.
Zainteresowaniebadaczyskupiasięwokółwpływuwrodzonychcechżnicujących
płcieorazoddziaływańkulturowychispołecznych.Corazczęściejrewidujesięwiele
teoriiiideinatematnabywaniarólizachowańzwiązanychzpłcią1.Szczególnąpopu-
1Badaniakulturowo-porównawczebyłyprowadzonemiędzyinnymiprzezM.Mead.Autorkaudowod-
niła,żeto,copowszechniejestujmowanejako„typowokobiece”i„typowomęskie”,niejestwynikiem
biologicznegodeterminizmu,aleoddziaływańkulturowych.Choćrolespołecznekobietimężczyznsą
jasnookreśloneizinstytucjonalizowane,toichtreśćjestżnaizależyodwarunkówkulturowych(deter-
minizmkulturowy).Zob.M.Mead,Płećicharakter,[w:]T.Hołówka(oprac.),Niktnierodzisiękobietą,
Warszawa1982.Zob.też:S.B.Ortner,Czykobietamasiętakdomężczyzny,jak„natura”do„kultury”,
[w:]T.Hołówka(oprac.),op.cit.;E.Gontarczyk,Kobiecośćimęskośćjakokategoriespołeczno-kulturowe
wstudiachfeministycznych.Perspektywasocjologiczno-pedagogiczna,Poznań1995.
Istnieniebiologicznychżnicpomiędzykobietąimężczyzną,wynikającychzodmiennościwbudowie
mózgu,awięcwzakresiemyślenia,odbioruzapachów,odczuwania,porozumiewaniasię,atakżetego,jak
kochamyitp.,przedstawiliwswojejksiążceA.Moir,D.Jessel,Płećmózgu.Oprawdziwejżnicymiędzy
mężczyznąakobietą,Warszawa1993.Zob.też:E.Promińska,Płećczłowieka.Biologicznepodstawyż-
nic,Wrocław1987.Biologistycznewyjaśnienieżnicinierównościmiędzypłciamizostałozawartetakże
wlicznychpracachprzedstawicielisocjobiologii,np.:L.Tiger,ThePossibleBiologicalOriginsofSex
Discrimination,„ImpactofScienceonSociety”1970,No.20;E.O.Wilson,OnHumanNature,London
1978.