Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
9
cych,masowepodejmowanieprzezkobietypracyzawodowejwpłynęłyzarównona
modelowe,jakinarzeczywistezmianywsposobiepełnieniawyznaczonychimfunk-
cji.Wmyślobowiązującejideologiipojawiłsięujednoliconywzorzecosobowy,zno-
szącywszelkiedystynkcjepomiędzypłciami.Wzależnościodaktualnejpolitykipań-
stwaiwarunkówekonomicznychnaprzemianpojawiałsięideałkobietywrolach
rodzinnych,toznowuzawodowych.
Drugi,przełomowyetapzapoczątkowałytransformacjespołeczno-ustrojowepo
1989roku.Hasłatolerancjiipluralizmu,tendencjedo„detabuizacji”zagadnieńzwią-
zanychzseksualnościąkobietyinadawaniaimodpowiedniejrangi,liberalizacjanorm
obyczajowych,antytradycjonalistycznyiindywidualistycznycharakterprzeobrażeń
doprowadziłydopojawieniasięnurtówpodważającychlubnegującychdotychczasowe
propozycjerólkobiety.
Podwpływemrozwojuruchufeministycznegostopniowonastępujezmianaświa-
domościsamychkobietuznającychzakrzywdzącyjetakiukładżyciarodzinnego
ispołecznego,któryusprawiedliwiaichnierównetraktowaniezracjipłci.Równolegle
dotychszerszychprocesówwsferzeżyciaspołeczno-obyczajowegodokonujesię
autonomizacjasprawiproblemówkobiecych,sąwysuwanepostulatynowegosamo-
określeniasiękobietywoparciuosystemindywidualnieustalanychnormiwartości.
Zkoleipropagowanawielośćróżnorodnych,częstokonkurencyjnychwzorców,pro-
wadzidoformowaniasięwspółczesnegoukładurólkobiety,przyjednoczesnymzacie-
raniusięodrębnościkulturowych.
Istotnepozostajązatemdlapedagogaproblemy:czyzarysowującesięnowetrendy
znajdująrzeczywisteodzwierciedleniewpolskichpodręcznikachszkolnych,czynowe
sposobyujmowaniarólkobietypozostająwsprzecznościztradycyjnąwizjąkobiety
ikobiecości,wjakichkwestiachistniejąnajwiększerozbieżności,wreszcie:czydoko-
nującesięprzeobrażeniasłużąwychowaniuisocjalizacjimłodegopokolenia.
Polemikinatemattychistotnychzagadnieńnawiązującychdoproblematykikobie-
cej,potrzebiaspiracjiwżyciuosobistymkobiety,jejmiejscawrodzinieispołeczeń-
stwie,sątoczonerównoleglezdyskusjaminajpierwnadprojektem,azczasemnad
licznymimodyfikacjaminowego,zinstytucjonalizowanegoprzedmiotunauczania
–wychowaniaseksualnego.Rzeczzrozumiała,żekontrowersjetowarzyszącerozwa-
żaniomnadrolamiznalazływyraztakżewpodręcznikachdotegospecyficznego
przedmiotu.Rozpoczętoopracowywaniepodręcznikówszkolnych,któreuznanoza
cennymateriałźródłowy,mogącyposzerzyćwiedzęopropagowanychmodelachról
identyfikacyjnychkobiety.
Wtymceluprzeanalizowanopolskiepodręcznikidowychowaniaseksualnegozlat
1961–2001.Wprzedstawionejrozprawieukazano,jakpoprzezkolejnelata–natle
zmieniającejsięsytuacjipolitycznej,społecznej,ekonomicznej,techniczno-informa-
cyjnej,obyczajowej–ulegałyprzekształceniombądźścierałysięzesobąróżne,często
sprzecznewyobrażenianatematrólkobiety.Znalazłysięwśródnichrolemałżeńsko-
rodzinne(rozdziałpiąty),seksualne(rozdziałszósty)imacierzyńskie(rozdziałsiód-
my).Modeletezostaływyodrębnionezokreślonychkoncepcjiczłowieka,małżeństwa,
rodzinyorazobowiązującychkoncepcjiwychowania.
Itakelementamiwspółtworzącymimodelrólmałżeńsko-rodzinnychkobietyokazały
siętreścitraktująceoistocie,celachmałżeństwairodziny,anatymtletakżefunkcjach
kobietyżony.Zaprezentowanopoglądyiopinieautorównatematmiejscaipozycjiko-
bietywprzyjętychmodelachmałżeństwairodzinyzakorzenionychwokreślonejepoce.
