Podstawy chemii nieorganicznej

Adam Bielański

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-16280-1

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2013

Liczba stron:

1095

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Bielański, Adam. Podstawy chemii nieorganicznej. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013, 1095 s. ISBN 978-83-01-16280-1

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Bielański, A.

T1 Podstawy chemii nieorganicznej

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2013

SN 978-83-01-16280-1

Bibliografia BibTex:

@Book{ 62845, author = "Bielański, Adam", editor = "", title = "Podstawy chemii nieorganicznej", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2013", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-16280-1" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Bielański, Adam

ED -

TI - Podstawy chemii nieorganicznej

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2013

SN - 978-83-01-16280-1

ER -

Netografia (standard APA):

Bielański, Adam. Podstawy chemii nieorganicznej [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013 [dostęp: 03 05 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/podstawy-chemii-nieorganicznej-adam-bielanski-62845.

chemia nieorganiczna

Nowe wydanie znanego i cenionego przez studentów oraz wykładowców podręcznika akademickiego. Autor uaktualnił i uzupełnił wiadomości, uwzględniając postępy chemii nieorganicznej i naukowe podstawy nowych jej zastosowań. Zastosował zgodną z obecnie...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-16280-1

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2013

Liczba stron:

1095

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

PRZEDMOWA DO WYDANIA PIĄTEGO16
PRZEDMOWA DO WYDANIA SZÓSTEGO17
1. PODSTAWOWE POJĘCIA CHEMII. MASA ATOMOWA I CZĄSTECZKOWA18
1.1. Zadania i zakres chemii nieorganicznej18
1.2. Wczesny rozwój teorii atomistycznej19
1.3. Jądrowy model atomu21
1.4. Masa atomowa i cząsteczkowa. Fizyczne metody wyznaczania masy atomowej23
1.5. Zasady obliczeń stechiometrycznych29
1.6. Stała Avogadra i objętość molowa gazu. Bezwzględna masa atomu i cząsteczki31
1.7. Chemiczne metody wyznaczania mas atomowych31
1.8. Rozpowszechnienie pierwiastków w skorupie ziemskiej32
2. JĄDRO ATOMOWE35
2.1. Nukleony jako składniki jądra atomowego. Izotopy35
2.2. Energia wiązania nukleonów w jądrze39
2.3. Samorzutne przemiany jądrowe42
2.4. Szybkość rozpadu promieniotwórczego44
2.5. Równowaga promieniotwórcza46
2.6. Szeregi promieniotwórcze47
2.7. Proste reakcje jądrowe50
2.8. Sztuczna promieniotwórczość53
2.9. Rozszczepienie jąder atomowych54
2.10. Reakcje termojądrowe58
2.11. Zastosowanie izotopów w badaniach chemicznych60
2.12. Rozpowszechnienie i powstanie pierwiastków we Wszechświecie62
3. ELEKTRONOWA STRUKTURA ATOMU67
3.1. Dwoista natura światła i elektronów67
3.2. Zasada nieoznaczoności Heisenberga73
3.3. Funkcje falowe i równanie Schrödingera76
3.4. Atom wodoru78
3.5. Orbitale atomowe wodoru82
3.6. Widmo emisyjne i absorpcyjne wodoru94
3.7. Spin elektronowy99
3.8. Orbitale w atomach wieloelektronowych100
3.9. Rozbudowa powłok elektronowych103
3.10. Orbitalne i spinowe momenty magnetyczne115
3.11. Termy atomowe117
3.12. Energia termów atomowych122
3.13. Właściwości magnetyczne atomów wieloelektronowych i powstających z nich prostych jonów126
3.14. Efektywna liczba atomowa i ekranowanie elektronów w atomach wieloelektronowych131
4. BUDOWA CZĄSTECZKI133
4.1. Główne rodzaje wiązań chemicznych133
4.2. Orbitale molekularne138
4.3. Homojądrowe cząsteczki dwuatomowe. Orbitale molekularne σ141
4.4. Homojądrowe cząsteczki dwuatomowe zawierające orbitale molekularne π i σ: cząsteczki N₂, O₂, F₂147
4.5. Rząd wiązania151
4.6. Heterojądrowe cząsteczki dwuatomowe154
4.7. Wiązania pośrednie pomiędzy wiązaniami kowalencyjnymi a jonowymi. Elektroujemność157
4.8. Cząsteczki wieloatomowe. Hybrydyzacja orbitali163
4.9. Cząsteczki wieloatomowe z wiązaniami podwójnymi i potrójnymi. Cząsteczka etylenu i cząsteczka acetylenu171
4.10. Promienie kowalencyjne, długość i energia wiązania. Orbitale zdelokalizowane174
5. SYMETRIA CZĄSTECZEK181
5.1. Elementy i operacje symetrii181
5.2. Punktowe grupy symetrii184
5.3. Reprezentacje grup symetrii192
5.4. Charaktery reprezentacji grup symetrii197
5.5. Hybrydyzacja orbitali a symetria cząsteczek203
6. GAZ DOSKONAŁY I GAZY RZECZYWISTE. SIŁY MIĘDZYCZĄSTECZKOWE210
6.1. Ogólna charakterystyka stanów skupienia210
6.2. Równanie stanu gazu doskonałego210
6.3. Kinetyczna teoria gazów214
6.4. Gazy rzeczywiste i równanie van der Waalsa218
6.5. Siły międzycząsteczkowe220
7. CIAŁO STAŁE225
7.1. Ciała anizotropowe i izotropowe225
7.2. Symetria kryształów226
7.3. Sieć przestrzenna228
7.4. Prawo wymiernych wskaźników232
7.5. Rentgenograficzne metody badania struktury kryształów234
7.6. Wiązania w sieci przestrzennej kryształów238
7.7. Promienie atomowe i jonowe240
7.8. Sieci przestrzenne: regularna ściennie centrowana, regularna przestrzennie centrowana oraz heksagonalna o najgęstszym ułożeniu atomów243
7.9. Sieci przestrzenne kryształów jonowych246
7.10. Sieci przestrzenne soli kwasów tlenowych i związków kompleksowych249
7.11. Energia sieciowa kryształów jonowych251
7.12. Teoria pasmowa ciała stałego. Metale, półprzewodniki i izolatory252
7.13. Związki chemiczne o niestechiometrycznym składzie260
7.14. Izomorfizm i polimorfizm265
7.15. Wybrane metody badania struktury powierzchni ciał stałych266
7.15.1. Skaningowa mikroskopia elektronowa267
7.15.2. Skaningowy mikroskop tunelowy269
8. SPEKTROSKOPOWE METODY BADANIA STRUKTURY CZĄSTECZEK271
8.1. Fizyczne metody badania struktury cząsteczek271
8.2. Ogólna charakterystyka metod i zakresu spektroskopii molekularnej272
8.3. Widma rotacyjne275
8.4. Widma oscylacyjne cząsteczek dwuatomowych280
8.5. Widma oscylacyjne cząsteczek wieloatomowych284
8.6. Widma oscylacyjne a symetria cząsteczek287
8.7. Widma oscylacyjno-rotacyjne293
8.8. Spektroskopia cząsteczek wody295
8.9. Widma elektronowe cząsteczek296
8.10. Spektroskopia fotoelektronów298
8.11. Elektronowy rezonans paramagnetyczny (EPR)302
8.12. Magnetyczny rezonans jądrowy (NMR)308
9. TERMOCHEMIA313
9.1. Wstęp313
9.2. Pierwsza zasada termodynamiki. Energia wewnętrzna314
9.3. Ciepło reakcji chemicznej, entalpia, prawo Hessa317
9.4. Równania termochemiczne319
9.5. Standardowe entalpie tworzenia związków chemicznych321
9.6. Entalpie wiązań chemicznych323
10. RÓWNOWAGI CHEMICZNE I RÓWNOWAGI FAZOWE326
10.1. Układy heterogeniczne i układy homogeniczne326
10.2. Entalpia swobodna układu i prawo działania mas327
10.3. Prawo działania mas w zastosowaniu do równowag chemicznych w układach homogenicznych334
10.4. Prawo działania mas w zastosowaniu do równowag chemicznych w układach heterogenicznych336
10.5. Entropia338
10.6. Molekularna interpretacja entropii341
10.7. Zależność położenia stanu równowagi od temperatury i ciśnienia. Reguła przekory342
10.8. Równowagi fazowe w układach jednoskładnikowych344
10.8.1. Równowaga ciecz–para i ciało stałe–para344
10.8.2. Diagram fazowy wody348
10.8.3. Równowagi odmian polimorficznych350
10.9. Reguła faz352
10.10. Roztwory gazów w cieczach354
10.11. Roztwory ciał stałych w cieczach355
10.12. Prężność pary nasyconej nad roztworami. Temperatura wrzenia i krzepnięcia roztworów358
11. RÓWNOWAGI W WODNYCH I NIEWODNYCH ROZTWORACH ELEKTROLITÓW. KWASY I ZASADY361
11.1. Wstęp361
11.2. Solwatacja jonów362
11.3. Kwasy i zasady według Brønsteda367
11.4. Dysocjacja wody i pH369
11.5. Dysocjacja kwasów i zasad w roztworach wodnych371
11.5.1. Zastosowanie prawa działania mas do dysocjacji kwasów i zasad371
11.5.2. Czynniki decydujące o mocy kwasów374
11.6. Wodne roztwory soli378
11.7. Roztwory buforowe380
11.8. Iloczyn rozpuszczalności381
11.9. Aktywność elektrolitów384
11.10. Reakcje kwasowo-zasadowe w protonowych rozpuszczalnikach niewodnych386
11.11. Kwasy i zasady według Lewisa389
11.12. Twarde i miękkie kwasy i zasady391
12. UTLENIANIE I REDUKCJA395
12.1. Utlenianie i redukcja jako proces wymiany elektronów395
12.2. Stopień utlenienia397
12.3. Ogniwa elektrochemiczne. Elektrody redoks399
12.4. Elektrody metaliczne i elektrody gazowe403
12.5. Potencjały standardowe i szereg napięciowy metali406
12.6. Termodynamika ogniw elektrochemicznych411
12.7. Czynniki decydujące o wartości potencjałów standardowych metali413
12.8. Diagramy Frosta i Ebswortha415
12.9. Ogniwa paliwowe422
13. ZJAWISKA POWIERZCHNIOWE I UKŁADY DYSPERSYJNE425
13.1. Energia powierzchniowa425
13.2. Adsorpcja gazów na powierzchni ciała stałego427
13.2.1. Uwagi wstępne427
13.2.2. Izotermy adsorpcji428
13.2.3. Powierzchnia adsorbentu431
13.3. Adsorpcja z roztworów na powierzchni ciał stałych432
13.4. Chromatografia433
13.5. Układy dyspersyjne434
13.6. Roztwory koloidalne435
13.6.1. Właściwości fizyczne roztworów koloidalnych435
13.6.2. Otrzymywanie i oczyszczanie koloidów436
13.6.3. Koloidy hydrofobowe i hydrofilowe. Koagulacja i peptyzacja koloidów438
13.7. Żele i inne spoiste układy dyspersyjne440
14. KINETYKA I MECHANIZM REAKCJI CHEMICZNYCH442
14.1. Rząd reakcji442
14.2. Proste reakcje jedno-, dwu- i trójcząsteczkowe w fazie gazowej447
14.3. Szybkość reakcji odwracalnych449
14.4. Zależność szybkości reakcji od temperatury. Teoria zderzeń i teoria stanu przejściowego450
14.5. Mechanizm reakcji w roztworach456
14.6. Reakcje łańcuchowe457
14.7. Reakcje szybkie461
14.8. Reaktywność a struktura elektronowa cząsteczek465
14.9. Reakcje w układach heterogenicznych469
14.9.1. Ogólna charakterystyka reakcji w układach heterogenicznych. Metody badania reakcji ciał stałych469
14.9.2. Rozkład ciał stałych472
14.9.3. Utlenianie metali474
14.9.4. Reakcje przebiegające wyłącznie z udziałem ciał stałych476
14.10. Reakcje katalityczne478
14.10.1. Pojęcia podstawowe478
14.10.2. Kataliza homogeniczna480
14.10.3. Kataliza heterogeniczna482
15. ZWIĄZKI KOORDYNACYJNE484
15.1. Pojęcia podstawowe484
15.2. Nomenklatura związków kompleksowych489
15.3. Izomeria związków kompleksowych490
15.4. Równowagi w roztworach związków kompleksowych495
15.5. Stałe trwałości kompleksów w roztworach wodnych498
15.6. Empiryczne korelacje dotyczące trwałości kompleksów500
15.7. Trwałość kompleksów chelatowych502
15.8. Kinetyka i mechanizm wymiany ligandów w kompleksach503
15.9. Wymiana ligandów w kompleksach oktaedrycznych505
15.10. Wymiana ligandów w kompleksach kwadratowych508
15.11. Reakcje utleniania i redukcji związków kompleksowych510
15.12. Kondensacja akwa- i oksojonów w roztworach wodnych512
15.13. Zastosowanie teorii pola krystalicznego w chemii koordynacyjnej517
15.13.1. Teoria pola krystalicznego: kompleksy oktaedryczne517
15.13.2. Teoria pola krystalicznego: kompleksy tetraedryczne526
15.13.3. Teoria pola krystalicznego: kompleksy tetragonalne i kwadratowe. Efekt Jahna–Tellera528
15.13.4. Widma absorpcyjne kompleksów metali przejściowych531
15.14. Zastosowanie teorii orbitali molekularnych w chemii koordynacyjnej537
15.14.1. Kompleksy oktaedryczne ze zdelokalizowanymi orbitalami cząsteczkowymi typu σ537
15.14.2. Orbitale π w kompleksach oktaedrycznych543
16. UKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW548
16.1. Prawo okresowości548
16.2. Okresowość fizycznych i chemicznych właściwości pierwiastków553
16.2.1. Promienie atomowe553
16.2.2. Energia jonizacji555
16.2.3. Elektroujemność560
16.2.4. Okresowość właściwości chemicznych562
17. WODÓR565
17.1. Ogólna charakterystyka wodoru565
17.2. Występowanie wodoru w przyrodzie566
17.3. Otrzymywanie wodoru567
17.4. Właściwości fizyczne wodoru569
17.5. Właściwości chemiczne wodoru571
17.6. Zastosowanie wodoru573
17.7. Deuter i tryt575
17.8. Wodór atomowy i wodór aktywny578
17.9. Wodorki580
18. HELOWCE581
18.1. Ogólna charakterystyka helowców581
18.2. Występowanie helowców w przyrodzie582
18.3. Otrzymywanie helowców584
18.4. Właściwości fizyczne helowców584
18.5. Związki chemiczne helowców585
18.5.1. Związki ksenonu, kryptonu i radonu z halogenami587
18.5.2. Struktura fluorków ksenonu590
18.5.3. Związki ksenonu z tlenem591
18.6. Zastosowanie helowców592
19. FLUOROWCE593
19.1. Ogólna charakterystyka fluorowców593
19.2. Występowanie w przyrodzie i otrzymywanie fluorowców596
19.3. Właściwości fizyczne i chemiczne fluorowców599
19.4. Zastosowanie fluorowców601
19.5. Związki fluorowców z wodorem603
19.6. Związki fluorowców z tlenem607
19.7. Tlenowe kwasy fluorowców610
19.8. Związki międzyhalogenowe614
19.9. Polihalogenki617
19.10. Dodatnie jony jodu618
20. TLENOWCE619
20.1. Ogólna charakterystyka tlenowców619
20.2. Występowanie tlenowców w przyrodzie622
20.3. Otrzymywanie i zastosowanie tlenowców623
20.4. Struktura cząsteczek, alotropia i właściwości fizyczne tlenowców625
20.4.1. Odmiany alotropowe tlenu626
20.4.2. Odmiany alotropowe siarki628
20.4.3. Odmiany alotropowe selenu i telluru632
20.5. Właściwości chemiczne tlenowców633
20.6. Związki tlenowców z wodorem634
20.6.1. Otrzymywanie wodorków typu H₂X634
20.6.2. Woda jako główny składnik hydrosfery635
20.6.3. Struktura i właściwości fizyczne wodorków typu H₂X636
20.6.4. Właściwości chemiczne wodorków typu H₂X639
20.6.5. Wodorki typu H₂X_n642
20.7. Związki tlenowców z fluorowcami647
20.8. Związki siarki, selenu i telluru z tlenem649
20.8.1. Ditlenki XO₂651
20.8.2. Tritlenki XO₃653
20.9. Tlenowe kwasy siarki656
20.9.1. Kwas tetraoksodisiarkowy656
20.9.2. Kwas trioksosiarkowy [kwas siarkowy(IV)]659
20.9.3. Kwas tetraoksosiarkowy [kwas siarkowy(VI)]660
20.9.4. Kwas trioksotiosiarkowy663
20.9.5. Kwasy peroksosiarkowe664
20.9.6. Kwas heksaoksodisiarkowy (ditionowy) i kwasy heksaoksopolisiarkowe (politionowe)665
20.10. Kwasy tlenowe selenu i telluru666
20.11. Tlenohalogenowe związki siarki i selenu666
21. AZOTOWCE669
21.1. Ogólna charakterystyka azotowców669
21.2. Występowanie azotowców w przyrodzie i ich otrzymywanie674
21.2.1. Azot674
21.2.2. Fosfor676
21.2.3. Arsen677
21.3. Właściwości fizyczne i chemiczne oraz alotropia azotowców678
21.2.4. Antymon i bizmut678
21.3.1. Azot678
21.3.2. Fosfor680
21.3.3. Arsen, antymon, bizmut683
21.4. Związki azotowców z wodorem i ich pochodne684
21.4.1. Ogólna charakterystyka związków typu XH₃684
21.4.2. Amoniak686
21.4.3. Związki fosforu, arsenu, antymonu i bizmutu z wodorem692
21.4.4. Związki typu X₂H₄694
21.4.5. Azydek wodoru, HN₃695
21.5. Związki azotowców z fluorowcami696
21.6. Tlenki i tlenowe kwasy azotu698
21.6.1. Tlenek diazotu698
21.6.2. Kwas dioksodiazotowy699
21.6.3. Tlenek azotu699
21.6.4. Tritlenek diazotu i kwas dioksoazotowy(III)701
21.6.5. Ditlenek azotu i tetratlenek diazotu703
21.6.6. Pentatlenek diazotu705
21.6.7. Kwas azotowy(V)705
21.7. Tlenki i kwasy tlenowe fosforu, arsenu, antymonu i bizmutu709
21.7.1. Tlenki typu X₄O₆709
21.7.2. Tlenki typu X₄O₁₀711
21.7.3. Tlenki typu (XO₂)_n712
21.7.4. Tlenowe kwasy fosforu713
21.7.5. Tlenowe kwasy arsenu720
21.8. Związki azotowców z siarką722
21.7.6. Kwasy antymonowe i antymoniany. Bizmutany722
21.8.1. Związki azotu z siarką722
21.8.2. Związki fosforu z siarką723
21.8.3. Siarczki arsenu, antymonu i bizmutu723
21.9. Sole bizmutu i antymonu z kwasami tlenowymi726
22. WĘGLOWCE I: WĘGIEL I KRZEM727
22.1. Ogólna charakterystyka węglowców727
22.2. Występowanie, właściwości fizyczne i chemiczne węgla730
22.2.1. Występowanie węgla w przyrodzie730
22.2.2. Diament731
22.2.3. Grafit732
22.2.4. Fullereny i nanorurki węglowe736
22.2.5. Węgiel bezpostaciowy739
22.3. Związki węgla z wodorem740
22.4. Związki węgla z fluorowcami743
22.5. Związki węgla z tlenem744
22.5.1. Tlenek węgla744
22.5.2. Ditlenek węgla i kwas węglowy748
22.5.3. Ditlenek triwęgla753
22.5.4. Termodynamika redukcji tlenków metali węglem i tlenkiem węgla753
22.6. Związki węgla z siarką756
22.7. Związki węgla z azotem i ich pochodne757
22.7.1. Dicyjan757
22.7.2. Cyjanowodór758
22.8. Węgliki759
22.9. Występowanie i otrzymywanie krzemu761
22.10. Właściwości fizyczne i chemiczne krzemu764
22.11. Związki krzemu z wodorem i ich pochodne765
22.12. Związki krzemu z fluorowcami768
22.13. Związki krzemu z tlenem770
22.13.1. Tlenek krzemu770
22.13.2. Ditlenek krzemu770
22.14. Kwasy krzemowe774
22.15. Struktura krzemianów776
22.16. Krzemiany litowców785
22.17. Szkła krzemianowe786
22.18. Wyroby ceramiczne788
23. WĘGLOWCE II: GERMAN, CYNA I OŁÓW790
23.1. Ogólna charakterystyka właściwości chemicznych germanu, cyny i ołowiu790
23.2. Występowanie i otrzymywanie germanu, cyny i ołowiu790
23.3. Właściwości fizyczne germanu, cyny i ołowiu791
23.4. Właściwości chemiczne germanu, cyny i ołowiu793
23.5. Zastosowanie germanu, cyny i ołowiu793
23.6. Związki germanu, cyny i ołowiu z wodorem794
23.7. Związki germanu, cyny i ołowiu z fluorowcami795
23.8. Tlenki i wodorotlenki germanu, cyny i ołowiu797
23.10. Sole ołowiu i kwasów tlenowych799
23.9. Siarczki germanu, cyny i ołowiu799
24. BOROWCE801
24.1. Ogólna charakterystyka borowców801
24.2. Bor803
24.2.1. Występowanie i otrzymywanie boru oraz jego właściwości803
24.2.2. Związki boru z wodorem805
24.2.3. Pochodne boranów: hydroborany i karbaborany813
24.2.4. Związki boru z fluorowcami816
24.2.5. Tlenek boru i kwasy borowe817
24.2.6. Sole kwasów borowych819
24.2.7. Związki boru z azotem821
24.2.8. Związki boru z węglem i fosforem823
24.2.9. Związki boru z metalami823
24.3. Glin, gal, ind i tal (glinowce)825
24.3.1. Występowanie i otrzymywanie glinowców825
24.3.2. Właściwości fizyczne i chemiczne glinowców826
24.3.3. Związki glinowców z wodorem828
24.3.4. Związki glinowców z halogenami829
24.3.5. Tlenki i wodorotlenki glinowców830
24.3.6. Sole glinu i tlenowych kwasów mineralnych833
24.3.7. Związki glinowców na stopniu utlenienia I833
25. BERYLOWCE835
25.1. Ogólna charakterystyka berylowców835
25.2. Występowanie w przyrodzie, otrzymywanie i zastosowanie berylowców836
25.3. Właściwości chemiczne berylowców838
25.4. Związki berylowców z wodorem839
25.5. Związki berylowców z fluorowcami840
25.6. Tlenki i wodorotlenki berylowców842
25.7. Nadtlenki berylowców845
25.8. Siarczki, azotki i węgliki berylowców846
25.9. Sole kwasów tlenowych847
25.9.1. Węglany i wodorowęglany berylowców847
25.9.2. Siarczany berylowców849
25.10. Związki kompleksowe berylowców850
26. LITOWCE853
26.1. Ogólna charakterystyka litowców853
26.2. Występowanie litowców w przyrodzie854
26.3. Otrzymywanie litowców856
26.4. Właściwości fizyczne i chemiczne litowców857
26.5. Zastosowanie metali grupy litowców858
26.6. Wodorki litowców858
26.7. Związki litowców z fluorowcami859
26.8. Tlenki litowców860
26.9. Wodorotlenki litowców861
26.10. Związki litowców z siarką864
26.11. Sole kwasów tlenowych865
26.11.1. Azotany litowców865
26.11.2. Węglany litowców865
26.11.3. Siarczany litowców867
26.12. Sole amonu868
26.13. Związki zawierające litowce na stopniu utlenienia −I870
27. METALE ZEWNĘTRZNOPRZEJŚCIOWE: OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA871
27.1. Konfiguracje elektronowe pierwiastków przejściowych i ich stopnie utlenienia871
27.2. Właściwości fizyczne i chemiczne metali przejściowych874
27.3. Stopy metali przejściowych878
27.4. Międzywęzłowe związki metali przejściowych880
27.5. Związki metali przejściowych zawierające wiązania metal–metal, klastery881
27.6. Zastosowanie teorii pola krystalicznego do interpretacji właściwości związków metali przejściowych: entalpia hydratacji jonów dwu- i trójwartościowych884
28. ZWIĄZKI KOORDYNACYJNE METALI PRZEJŚCIOWYCH887
28.1. Karbonylki metali przejściowych887
28.1.1. Synteza i właściwości karbonylków metali przejściowych887
28.1.2. Struktura karbonylków metali przejściowych890
28.1.3. Pochodne karbonylków metali przejściowych894
28.2. Kompleksy cyjankowe i nitrozylowe metali przejściowych895
28.3. Kompleksy metali przejściowych z węglowodorami: alkeny i acetylen jako ligandy897
28.4. Kompleksy metali przejściowych z węglowodorami: węglowodory aromatyczne jako ligandy899
29. TYTANOWCE906
29.1. Występowanie tytanowców w przyrodzie i ich otrzymywanie906
29.2. Fizyczne i chemiczne właściwości tytanowców908
29.3. Zastosowanie tytanowców909
29.4. Związki tytanowców z fluorowcami910
29.5. Związki tytanowców z tlenem911
29.6. Tlenki podwójne tytanowców912
29.7. Sole tytanowców i tlenowych kwasów nieorganicznych913
29.8. Związki koordynacyjne tytanowców914
30. WANADOWCE915
30.1. Występowanie wanadowców w przyrodzie i ich otrzymywanie915
30.2. Właściwości fizyczne i chemiczne wanadowców916
30.3. Pięciotlenki wanadowców oraz ich pochodne918
30.4. Niższe tlenki wanadowców920
30.5. Związki wanadowców z siarką921
30.6. Związki wanadowców z fluorowcami921
30.7. Sole wanadu i kwasu siarkowego922
30.8. Jony oksowanadu i ich związki kompleksowe922
31. CHROMOWCE923
31.1. Występowanie chromowców w przyrodzie i ich otrzymywanie923
31.2. Właściwości fizyczne i chemiczne metalicznych chromowców924
31.3. Zastosowanie metali grupy chromowców925
31.4. Ogólna charakterystyka związków chromowców926
31.5. Związki chromu na stopniu utlenienia II928
31.6. Związki chromu na stopniu utlenienia III929
31.7. Związki chromu na stopniu utlenienia VI933
31.8. Peroksochromiany935
31.9. Związki wolframu i molibdenu na stopniu utlenienia VI936
31.9.1. Tlenki, izopolikwasy i heteropolikwasy molibdenu i wolframu936
31.9.2. Struktura anionów izopolikwasów i heteropolikwasów molibdenu i wolframu939
31.10. Niższe tlenki molibdenu i wolframu oraz ich pochodne940
31.11. Brązy wolframowe i molibdenowe941
31.12. Związki molibdenu i wolframu z siarką942
31.13. Połączenia molibdenu i wolframu z fluorowcami942
31.14. Węgliki chromu, molibdenu i wolframu943
32. MANGANOWCE944
32.1. Występowanie manganowców w przyrodzie i ich otrzymywanie944
32.2. Ogólna charakterystyka związków manganowców947
32.3. Związki manganu na stopniu utlenienia II949
32.3.1. Sole manganu(II)949
32.3.2. Związki koordynacyjne manganu(II)950
32.4. Związki manganu na stopniu utlenienia III953
32.5. Związki manganu na stopniu utlenienia IV954
32.6. Związki manganu na stopniu utlenienia V955
32.7. Związki manganu na stopniach utlenienia VI i VII955
32.8. Związki technetu957
32.9. Związki renu957
33. ŻELAZO, KOBALT i NIKIEL958
33.1. Ogólna charakterystyka żelaza, kobaltu i niklu958
33.2. Występowanie i otrzymywanie żelaza959
33.3. Właściwości fizyczne żelaza i jego stopów963
33.4. Układ żelazo–węgiel963
33.5. Właściwości chemiczne żelaza966
33.6. Korozja żelaza i stali967
33.7. Tlenki żelaza968
33.8. Wodorotlenki żelaza970
33.10. Związki żelaza z fluorowcami972
33.9. Związki żelaza z siarką972
33.11. Sole żelaza i tlenowych kwasów nieorganicznych oraz niektórych kwasów organicznych973
33.12. Związki kompleksowe żelaza975
33.13. Związki żelaza na stopniach utlenienia IV, V i VI979
33.14. Występowanie i otrzymywanie kobaltu i niklu979
33.15. Fizyczne i chemiczne właściwości kobaltu i niklu980
33.16. Zastosowanie kobaltu i niklu981
33.17. Tlenki i wodorotlenki kobaltu i niklu981
33.18. Siarczki kobaltu i niklu983
33.19. Sole kobaltu i niklu z kwasami nieorganicznymi983
33.20. Związki kompleksowe kobaltu i niklu984
33.20.1. Związki kompleksowe kobaltu985
33.20.2. Związki kompleksowe niklu987
33.21. Związki kobaltu(IV) i kobaltu(V) oraz niklu(III) i niklu(IV)988
34. PLATYNOWCE990
34.1. Występowanie i otrzymywanie platynowców990
34.2. Fizyczne i chemiczne właściwości platynowców992
34.3. Zastosowanie platynowców994
34.4. Związki platynowców z fluorowcami995
34.5. Związki platynowców z tlenem i siarką997
34.6. Związki kompleksowe platynowców998
35. MIEDZIOWCE999
35.1. Występowanie miedziowców w przyrodzie999
35.2. Otrzymywanie miedziowców1000
35.3. Właściwości fizyczne i chemiczne miedziowców1002
35.4. Zastosowanie miedziowców1005
35.5. Tlenki miedziowców1006
35.6. Wodorotlenki miedziowców1008
35.7. Związki miedziowców z fluorowcami1009
35.8. Związki miedziowców z siarką1012
35.9. Sole miedziowców z kwasami tlenowymi1012
35.10. Chemia procesów fotograficznych1014
35.11. Związki kompleksowe miedziowców1015
36. CYNKOWCE1018
36.1. Występowanie cynkowców w przyrodzie i ich otrzymywanie1018
36.2. Właściwości fizyczne i chemiczne cynkowców1020
36.3. Zastosowanie cynkowców1022
36.4. Związki cynkowców na stopniach utlenienia II1024
36.4.1. Tlenki i wodorotlenki cynkowców1024
36.4.2. Związki cynkowców z siarką1026
36.4.3. Związki cynkowców z fluorowcami1026
36.4.4. Sole kwasów tlenowych1028
36.4.5. Związki kompleksowe cynkowców1028
36.5. Związki cynkowców na stopniu utlenienia I1029
37. SKANDOWCE I LANTANOWCE1032
37.1. Ogólna charakterystyka skandowców i lantanowców1032
37.1.1. Struktura elektronowa skandowców i lantanowców1032
37.1.2. Promienie atomowe i jonowe. Kontrakcja lantanowców1034
37.1.3. Właściwości optyczne i magnetyczne lantanowców1035
37.2. Występowanie skandowców i lantanowców w przyrodzie1037
37.3. Rozdzielanie i otrzymywanie lantanowców1039
37.4. Fizyczne i chemiczne właściwości lantanowców1042
37.5. Związki skandowców i lantanowców na stopniu utlenienia III1043
37.6. Związki lantanowców na stopniach utlenienia II i IV1045
37.7. Zastosowanie skandowców i lantanowców1045
38. AKTYNOWCE1047
38.1. Ogólna charakterystyka aktynowców. Odkrycie pierwiastków transuranowych1047
38.2. Struktura elektronowa aktynowców1051
38.3. Właściwości chemiczne aktynowców1053
38.4. Tor i jego związki1055
38.5. Uran i jego związki1056
39. TRANSAKTYNOWCE1058
SKOROWIDZ1062

1.PODSTAWOWEPOJĘCIACHEMII.MASAATOMOWAICZĄSTECZKOWA

wodoruipowstajądwiecząsteczkichlorowodoru.Wynikastądponadto,żecząsteczki

chloruiwodoruzawierająconajmniejpodwaatomy.Podobniejednaobjętośćtlenu,

reagujączdwiemaobjętościamiwodoru,dajedwieobjętościparywodnej,coprowadzi

downiosku,żejednacząsteczkatlenu,reagujączdwiemacząsteczkamiwodoru,daje

dwiecząsteczkiwody.Cząsteczkatlenu,zktórejpowstajądwiecząsteczkiwody,musi

oczywiściezawieraćconajmniejdwaatomytlenu.

Koncepcjaatomuicząsteczkizostałaprzyjętatakżeprzezﬁzykę,którawdrugiej

połowieXIXw.dziękipracomRudolfaE.Clausiusa,JamesaC.MaxwellaiLudwiga

E.Boltzmannarozwinęłakinetycznąteorięgazów.NaprzełomieXIXiXXwiekuﬁ-

zykadostarczyłateżbezpośrednichdowodówwskazującychnarealneistnienieatomów

icząsteczek.Pierwszymmocnymargumentemprzemawiającymzaziarnistąstrukturą

materiibyłateoriaruchówBrowna,podanaw1904r.niezależnieprzezMarianaSmo-

luchowskiegoiAlbertaEinsteina.Uczeniciwykazali,żechaotyczneruchydrobnych

cząstekzawiesinwcieczy(np.kuleczektłuszczuwkroplimleka)obserwowanepodmi-

kroskopemsąwynikiemstatystycznychﬂuktuacjidrgającychcząsteczekcieczy.Cząstka

zawiesinyjestwystawionananiesymetryczneuderzeniacząsteczekwody,któremogą

jejprzekazywaćniejednakowypędzróżnychstroniwymuszaćwtensposóbjejcha-

otycznyruch.Obecnieistnienieatomówicząsteczekpotwierdzonelicznymisposobami

nieulegażadnejwątpliwości.Narysunku1.1przedstawionoobrazpowierzchnipróbki

złotapokrytejnapylonąwarstewkążelaza,uzyskanyzapomocąmikroskoputunelowego.

Urządzenietopozwalanauzyskanieodwzorowaniapojedynczychatomóworazsposobu

ichrozmieszczenia.Zasadadziałaniamikroskoputunelowegozostanieprzedstawiona

wp.7.15.

1.3.JĄDROWYMODELATOMU

WedługpierwotnejkoncepcjiDaltona,utrzymującejsiędokońcaXIXw.,atommiał

stanowićjednostkęniepodzielną.Wieleodkryć,którezbiegłysięwlatachdziewięćdzie-

siątychtegożwieku,pozwoliłojednaknastwierdzenie,żeatomjesttworemzłożonym

oskomplikowanejstrukturze.

Najwcześniejpoznanymelementemskładowymatomubyłelektron,cząstkaobda-

rzonamasąniemal2000razymniejsząodmasyatomuwodoru,wykazującaujemny

ładunekelektryczny.Elektronzostałodkrytyprzyokazjibadańnadpromieniamika-

todowymi,emitowanymiwrurkachpróżniowychprzezujemnienaładowanąmetalową

katodę.Promieniete,aczkolwiekniewidocznedlaoka,działająnakliszęfotograﬁczną,

wywołująﬂuorescencjętakichsubstancji,jakcyjanoplatynianbarulubodpowiednio

przygotowanysiarczekcynku.Wpoluelektrycznymimagnetycznymulegająodchyle-

niuwsposób,któryświadczyotym,żestanowiąonestrumieńcząsteknaładowanych

ujemnie.Cząstkitenazywamyobecnieelektronami.BadaniaJosephaJ.Thomsonanad

zachowaniemsiępromienikatodowychwpolumagnetycznymielektrycznympozwoliły

w1897r.wyznaczyćstosunekładunkuelektrycznegoelektronuedojegomasym.Sto-

sunektenwynosie/m=1775881961·1011C·kg11iniezależyodmateriałukatodyani

Brak wyników

Podstawy chemii nieorganicznej

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra