Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.9.ROZSZCZEPIENIEJĄDERATOMOWYCH
39
Natakiwłaśnieprzebiegreakcjijądrowychwskazywałynastępującedoświadczenia.
Blaszkęglinunaświetlonąpromieniamiurozpuszczonowkwasiesolnym.Roztwór,
zawierającyglinwpostaciAlCl3,niewykazywałwłaściwościpromieniotwórczych,wy-
kazywałjenatomiastwydzielającysiępodczasrozpuszczaniagaz.Tłumaczonotoobec-
nościąwgazie,opróczwodoru,śladówłatwolotnegoradioaktywnegofosforowodoru,
powstałegozfosforupromieniotwórczego,produktureakcjijądrowej.Rozpuszczając
blaszkęwkwasieazotowym,otrzymywanonatomiastradioaktywnyroztwór.Wniosko-
wanostąd,żepromieniotwórczyfosforuległwtychwarunkachutlenieniudokwasu
fosforowegopozostającegowroztworze.Ztakimwnioskiempozostawałwzgodziefakt,
żeosad,którysięstrącałpododaniufosforanusoduisolicyrkonu,wykazywałwłaściwo-
ścipromieniotwórcze,atraciłjewówczasroztwór.Strącającysięosadfosforanucyrkonu
zawieraoczywiściezarównofosforpromieniotwórczy,pochodzącyzpróbkialuminio-
wejnaświetlanejneutronami,jakifosforniepromieniotwórczypochodzącyzdodanego
fosforanusodu.Osadfosforanuniepromieniotwórczegosłużyłjakonośnikfosforanupro-
mieniotwórczegostrąconegowbardzomałejilości.
OdczasuodkryciaIrenyiFryderykaJoliot-Curiepoznanowieleinnychreakcjipro-
wadzącychdopowstaniasztucznychpierwiastkówpromieniotwórczych.Ichrozpadod-
bywasięzwydzieleniempozytonulubelektronu.
Zgodnieztym,copowiedzianowp.2.3,wypromieniowaniedodatniegolubujem-
negoelektronuzależyodstosunkuliczbyneutronówdoliczbyprotonówwjądrzepro-
mieniotwórczym.Jeżelijądrozawieranadmiarneutronów,awięcgdypowstałonp.
wskutekbombardowaniatrwałegojądraneutronami,tonastępujeemisjacząstkiβ1,je-
żelinatomiastzawieranadmiarprotonów,np.wskutekbombardowaniatrwałegojądra
protonami,należyoczekiwaćemisjicząstkiβ+.
Izotopypromieniotwórczeotrzymujesięwróżnegorodzajuakceleratorach,tj.urzą-
dzeniachprzyspieszającychcząstkibombardujące,iwreaktorachjądrowych.Znajdują
onelicznezastosowaniawróżnychdziałachnaukiitechniki.
2.9.ROZSZCZEPIENIEJĄDERATOMOWYCH
Jakwspomnianowp.2.7,reakcjerozszczepieniająderatomowych(ang.nuclear
fission)polegająnatym,żenietrwałejądraciężkienaświetlaneneutronamiulegająroz-
padowinadwafragmentyoporównywalnychliczbachmasowych,arównocześniena-
stępujeemisja2–3neutronów.TakareakcjazostałaopisanaporazpierwszyprzezOtto
HahnaiFritzaStrassmannaw1939r.Badaczeci,pracującrazemzLiząMeitner,wy-
kazalimianowicie,żejądraizotopuuranu235
92Uulegająrozszczepieniupodwpływem
powolnychneutronów,tj.neutronówoenergii(ok.0,03eV)rzęduenergiicząsteczek
gazuwtemperaturzepokojowej(nazywanychdlategoneutronamitermicznymi).Reakcję
tęmożnaprzedstawićrównaniem
235
92U+n→X+Y+(2–3)n
LiczbymasowefragmentówXiYprzyjmująwartościod72do161.Mogątobyćna
