Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Tekstfilozoficznywperspektywieprzekładoznawczej
tekryteriaprzedstawiaJerzyPieńkoswPodstawachprzekładoznawstwa25.Dlawłaści-
wegousytuowaniatekstówfilozoficznychistotnyjestprzedewszystkimpodziałze
względunatreść,którywyróżniatekstyzzakresunaukścisłych,przyrodniczychoraz
społecznychihumanistycznych.Międzytekstamizzakresunaukścisłychiprzyrodni-
czych(doktórychzaliczająsiętekstynaukowo-techniczne)atekstamizzakresunauk
społecznychihumanistycznychistniejezasadniczaróżnicazwiązanazdominacją
funkcjijęzykowych,omawianąpowyżej.oilewtekstachścisłychdominujefunkcjapo-
znawcza,otylewtekstachhumanistycznychistotnąrolępełnifunkcjametajęzykowa.
Terminologiawnaukachspołecznychihumanistycznychzmieniasięznacznie
częściej,wieluautorówprzedefiniowujezastaneterminynapotrzebytworzonejteo-
rii,częstokluczowepojęciasąwypracowywanewtrakciewywodu.Zewzględuna
trudniejuchwytnyprzedmiotbadańsiatkapojęciowajestznaczniebardziejzmien-
na.Ztegopowoduczęstomamydoczynieniazidiolektamiposzczególnychauto-
rówiwłaściwąimterminologią,wzbogacanączęstooautorskieneologizmy.
Dotyczytozwłaszczadziełfilozoficznych.BarbaraCassinpiszenawetonintymnym
stosunkumiędzyfilozofemajegojęzykiem”26.PrzykłademmożebyćGillesDeleu-
ze,któryotwarciepisał,żeniechcetworzyćwefrancuskimdominującym(majeur),
aledrugorzędnymczyteżmniejszościowym,własnymjęzyku(languemineure)27.
ZkoleiParvisEmadnazywatekstyHeideggeratłumaczeniemwewnątrzjęzykowym
(interlingual),zuwaginaneologizmyinadawanienowychznaczeńwyrazomjęzyka
potocznego,takimjakEreignisczyAbgrund28.
ostatniąpodgrupą,którąnależywyróżnić,sąteksty,wktórychfunkcjametaję-
zykowadominujenadinnymi,ponieważtojęzykstanowiprzedmiotbadań.Dotej
grupynależyzaliczyćwszystkietekstyjęzykoznawcze,atakżewielefilozoficznych,
wtymznacznączęśćdziełJacques)aDerridy,którestanowiąprzedmiottejpracy.
Tekstyproblematyzującejęzykstanowiąszczególnewyzwaniedlatłumacza,częściej
napotykaonnieprzekładalnośćbądźograniczonąprzekładalność.Stądtekstytego
typuwymagająnajwiększejwidocznościtłumaczawkomentarzachiprzypisach29.
1020Tekstfilozoficznywświetlewybranychteoriiprzekładu
Umieściwszytekstfilozoficznywtypologiachwywodzącychsięzanalizytekstu
idyskursu,wartozwrócićsiękubardziejogólnymteoriom.Mimożetekstomstricte
25
J.Pieńkos,Podstawyprzekładoznawstwa.Odteoriidopraktyki,WydawnictwoZakamycze,Kraków
2003,s.99.
26
B.Cassin,Elogedelatraduction,Fayard,Paris2016,s.67in.
27
S.Fokine,Traduireceluiquiveutécrirendansunesortedelangueétrangère”,nMultitudes”2007,t.29,
nr2,s.162-170.
28
P
.Emad,HeideggerandtheQuestionofTranslation,nStudiaPhaenomenologica”2010,t.10,
s.294-295.
29
Z.Kozłowska,Oprzekładzietekstównaukowych,s.75-76.
20
