Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
Odwielulatwśrodowiskusportowymtoczysiędyskusjanatematstatusu
zawodutrenera.Przedewszystkimzadawanejestpodstawowepytanie:Czypraca
trenerskaopartajestnakonkretnejwiedzy,czyraczejnależyuznaćjązaswego
rodzajusztukę?Odpowiedźniejestłatwa.Gdybybyłtozawódjakkażdyinny,
tomożnabysięgowyuczyćipraktykowaćzpowodzeniem.Wiadomojednak,że
uczelnieopuszczarokroczniewieluabsolwentówlegitymującychsiędyplomem
trenerskim,organizowanesąróżnegorodzajukursyinstruktorskieitrenerskie,ale
tylkonieliczniabsolwenciosiągająsukcesywpracytrenerskiej.Programynaucza-
niazawierająwieleprzedmiotówzaliczanychdonaukbiologicznych(medycznych),
humanistycznych(pedagogicznych,psychologicznych,filozoficznychitp.)itech-
nicznychorazprzedmiotówdotyczącychbezpośrednioteoriiipraktykitreningu
sportowegowdanejdyscyplinie.Wydawałobysię,żeprzyswojenietakobszernej
wiedzypowinnozapewnićabsolwentowisukceszawodowy.Takjednakniejest.
Sytuacjaposiadaczadyplomutrenerskiegoprzypominaniecosytuacjęosoby,która
ukończyłastudiaartystycznewuczelniplastycznej,muzycznejczyaktorskiej.
Okazujesię,żetrenerowi,podobniejakartyście,niewystarczawiedzaaniumie-
jętnościczykompetencjespołeczneuzyskanewwynikuformalnegoprocesudy-
daktycznego.Niezbędnesąteżpewnetrudnedozdefiniowaniacechyosobowoś-
ciowe(charyzma),zdolnościdotwórczego(anietylkoodtwórczego)myślenia
idziałaniaorazemocjonalnezaangażowaniesięwzawód,którepowoduje,że
jegowykonywaniestajesiępasjążyciową.Czypracatrenerskajestzatemsztuką,
azawódtrenerazawodemtwórczym?Udziałwwieludysputachdotyczących
tejkwestii,wnioskiwynikającezlekturyliteraturyfachowej,atakżedoświad-
czeniebędąceefektemdwudziestoletniejpracyautoraniniejszejpracyjakotre-
neralekkoatletykipozwalająnasformułowaniekompromisowejtezy,żeprofesja
treneramacharakterzawodutwórczego,któregopodstawąjestwszechstronna
wiedza.DotakiejkonkluzjidoszliteżuczestnicydyskusjiDokrągłegostołu”,
któraodbyłasiępodczaskonferencjizorganizowanejprzezAkademięWycho-
waniaFizycznegoweWrocławiuwdniach25–27.11.1990r.Wzięliwniejudział
wybitniteoretycyitrenerzy,którzyuznali,żewrównymstopniupowinnosię
rozwijaćpodejściesystemowe,algorytmizująceprocestreningowy,jakipodejście
heurystyczne,twórcze(Łasiński1990).
Jednązpodstawowychumiejętnościtrenera,łączącąelementywiedzyzele-
mentamisztuki(pracytwórczej),jestzatemumiejętnośćprojektowaniaprocesu
treningowego.Jużwroku1988Gasparski(1988,s.23)zadawałwprostpytanie:
DCzymżejestprojektowanie?Sztuką,nauką,techniką…?”.Podobnepytania
stawialirównieżinnibadacze,np.Heerkens(2003).
Jeśliuznasię,żeprojektowanieDpoleganawyznaczaniuceluiobmyślaniu
środkówprowadzących,wdanychokolicznościach,doichrealizacji”(Pszczołow-
ski1978,s.189–190),tostaniesięoczywiste,żeprojektowanieprocesutreningo-
wegomacharakterpracytwórczejopartejnadoświadczeniu(Heerkens2003),
atakżenarzetelnejwiedzydotyczącejwieludziedzinzzakresunaukosporcie
oraztechnikprojektowania.
