Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
T.Tomaszkiewicz,Przekładaudiowizualny,Warszawa2006
ISBN83-01-14637-0,©byWNPWN2006
1.3.Pojęcieobrazuijegorola
wkomunikacjimasowej
Obrazjestterminemtakpowszechnieużywanym,żekażdymawrażenie,
żewie,doczegosięodnosi.Mimototrudnojestdaćprostądefinicję,
któraobejmowałabywszystkiezjawiska,któremożnanimnazwać.Spon-
taniczniemożemypowiedzieć,żeobrazemjest:rysunek,szkic,schemat,
piktogram,fotografia,film,obraztelewizyjnylubobraznaekraniekom-
puterowymitd.Zdrugiejstronytrudnojestznaleźćwielecechwspólnych
tymzjawiskom,nazywanympojęciemobraz.Zpewnościąpierwszącechą
ichwszystkichjestto,żesąodbieranezmysłemwzroku,awięcnależą
onedozjawiskwizualnych.Niejesttojednakżadenargument,gdyż
wkońcuistniejewieleinnychsystemówznaków,któreodbieramywzro-
kiem,anienależądoobrazów,chociażbypismo,którejestwizualnym
sposobemkodowaniajęzykanaturalnego,jakrównieżgesty,alfabet
Morse’aiwieleinnych.Pozatymniewszystko,cojestwidzialne,jest
znakiemisłużykomunikacji.Trzebazatemdobrzeoddzielić,jaktozrobił
np.A.Gauthier(1996),zjawiskawidzialneodwizualnych.
Dalej–jeżeliprzyjrzymysiębliżejwyżejwymienionymformomob-
razów–zauważymy,żeistniejąmiędzynimifundamentalneróżnice:
•Pierwszadotyczypomieszaniapojęciatreściiformymaterialnej,wktó-
rejtatreśćmożebyćwyrażona.Piktogramlubschemattoelementy
wizualne,którespełniajązgóryokreślonefunkcjekomunikacyjne;
telewizjaifilmtomediatechniczne,wktórychmogąbyćprzedsta-
wioneokreśloneobrazy.
•Drugadotyczyrozróżnieniamiędzyobrazemnieruchomym(piktogram,
schemat,fotografia,rysunek)aobrazemruchomym(obrazfilmowy,
obraztelewizyjny).Sposóbichzastosowaniaisposóbkonstruowania
przezniekomunikatówznaczniesięróżnią.
•Trzeciazwiązanajestzwykorzystaniemtychformobrazówwprocesie
komunikacji.Zdefinicjiniekażdyszkic,niekażdafotografiasąużywa-
newaktachkomunikacji.Fotografiamożebyć,,wspomnieniemczegoś,
comiałomiejsce’’(Tisseron1996:55),alebezzaistnieniawkonkret-
nymakciekomunikacji,niemasamawsobiejakiegośznaczenia.Wyko-
rzystanajednakjakoilustracjawsłowniku,wprasielubnawetwco-
dziennejkomunikacji,towarzysząckomunikatowisłownemu,np.:
Zobacz,tosąmojedzieci,stajesiępewnymelementemznaczącym.
19
