Содержание книги
перейти к управлению читателемперейти к навигацииперейти к деталям бронированияперейти к остановкам
CZĘŚĆI.METODYSTOSOWANEWBADANIACHMAŁYCHDZIECI
Współczesnegwałtownezmianyekonomiczneispołeczno-kulturoweniosąskut-
kidlarozwojuindywidualnego.Skutkitewidocznesąprzedewszystkimwznacz-
nymróżnicowaniusiętrajektoriirozwojowychjużodokresuwczesnegodzieciń-
stwanaskutekróżnicowaniasięwarunkówżyciaidostępudoróżnychdóbr,wtym
dodobrejopiekiiedukacjiodnajwcześniejszychlatżyciadziecka(por.Brzezińska,
Czub,2012;Brzezińska,Czub,Czub,2012).Wzwiązkuztympojawiasięnowe
zapotrzebowanienabadaniapsychologicznedziecioraznawspartewynikamiba-
dań(ang.evidence-basedapproach;evidence-basedpractice)analizy,prognozy
iprogramypomocy,wszczególnościdotyczącedzieciwokresiewczesnegodzie-
ciństwa,czylido3.rokużycia(chodzituprzedewszystkimobadaniawnurcie
ECEC,czyliEarlyChildhoodEducationandCare-por.Czub,Brzezińska,Czub,
Appelt,2012).Wtabeli1przedstawiononiektórezobszarówstanowiącychwy-
zwaniedlawspółczesnejpsychologiiipsychologówpratyków.
PODEJŚCIEPARCJALNEvsHOLISTYCZNE
Możnapodchodzićdobadaniadzieckaalbomającnauwadzetylkojakiśwybra-
nyaspekt(np.poznawczy)bądźobszar(np.pamięć)jegofunkcjonowania,alboca-
łośćtegofunkcjonowaniawrazzewszystkimiuwarunkowaniamipodmiotowymi
isytuacyjnymiorazichinterakcjami(por.Brzezińska,Appelt,Ziółkowska,2010).
Wtymdrugimprzypadkuwprocesiediagnozowaniaproblemupsychologmusiob-
jąćuwagąjednocześnieażtrzyelementyskładoweukładu/systemundziecko-oto-
czenie”:
•zasobydziecka,określającejegomożliwościdziałaniawróżnychsytuacjachsa-
modzielnieiprzypomocydrugiejosoby(jesttopraktycznezastosowaniekon-
cepcjidwóchstrefrozwojuLwaS.Wygotskiego-aktualnejinajbliższej),
•właściwościotoczenia,wjakimdzieckożyjeidziała,awięc(1)wymagania
ioczekiwania(takżeukryte),jakietootoczeniemustawia,oraz(2)gotowośćdo
udzielaniawsparciastosowniedojegospecyficznychi/lubspecjalnychpotrzeb
rozwojowych(por.Brzezińska,Jabłoński,Ziółkowska,2014)iwsparcie,jakiego
faktyczniemuudziela,gdynieradzisobieonosamodzielniezichspełnianiem
wogólebądźwokreślonychokolicznościach,takichjaknp.działaniewmałej
przestrzeni,podpresjączasu,wgrupienieznanychosób,wsytuacjachnagłych
czywyjątkowotrudnychemocjonalnie,
•jakośćrelacji„dziecko–otoczenie”,czylistopieńdopasowania(dobroćdo-
pasowania-ang.goodnessoffit)międzymożliwościami,określanymiprzez
wielkośćposiadanychzasobów(potencjałdziecka)igotowośćorazmotywację
dzieckadoichużycia,awymaganiami,oczekiwaniami,zadaniami,takżewy-
zwaniami,jakiesąmustawianewjegootoczeniu.
Każdeztychpodejść-parcjalnevsholistyczne-prowadzibadaczadosięga-
niapoinnegorodzajunarzędziadiagnostyczneikomponowaniainnegozestawu
tychnarzędziużywanychwprocedurzediagnostycznej-badawczejbądźnapo-
trzebypraktyki.
18
