Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1Wprowadzenie
31
opróczkukurydzyifasolijedlipsyorazindyki,IndianiezAmazonii-maniok(owoce
roślinzgatunkuwilczomleczowatych),atakżeptactwoiryby,ludyAndówjako
głównyskładnikpożywieniastosowaliziemniakiorazkomosęryżową,zwaną
quinoa.Różnilisięjęzykiem,atakżewyglądemitemperamentem.Naprzykład
KrzysztofKolumbopisałczłonkówluduArawakówzWyspKaraibskichjakoułagod-
nychispokojnych,owielkiejprostocie”11.PrzeciwieństwemArawakówbyliKaraibo-
wiezwybrzeżaWenezueli-kanibaleiwojownicynapadającynawioskisłabszych,
anakontynencieamerykańskimtakżeAztekowie,nastawieninapodbójipoten-
cjalnązdobyczwpostacijeńców.HiszpanieuważalireligięAztekówzadziełodiabła
zewzględunakrwaweibarbarzyńskiepraktykireligijne.Inkowienatomiast,wod-
różnieniuodwiększościludówprekolumbijskich,prowadziliosiadłytrybżycia,zaj-
mowalisięgłównierolnictwem,udoskonaliliorganizacjępaństwaihodowaliaż
pięćgatunkówzwierząt:kaczki,świnkimorskie,psy,alpakiilamy,cobyłorzadkością
wtamtychczasach.
Mezoameryka12
Dominującąrolęwżyciuspołeczeństwmezoamerykańskichwokresieteokratycz-
nymodgrywałareligia,którazostałaosadzonanatolteckiejiazteckiejwersjikultury
nahuatl13,gdzieczłowiekpozostawałwstałymzwiązkuzuniwersumbogów;był
teżjedynymbytem,którymógłwchodzićznimiwrelację14.
Materialnymodzwierciedleniemtejreligijnejsiłystałysięośrodkiceremonialne,
wktórychzostałaskoncentrowananiemalnadprzyrodzonaenergia,przechowy-
wanairozprowadzanazgodniezwyznaczonymkalendarzemwśródczłonków
lokalnychspołeczności.Dostępdotejsiłyposiedliniezwykliludzie,możnapowie-
dzieć-władcyumysłów:kapłani,którymezoterycznawiedzaiwieloletnietreningi
pozwoliłyzbliżyćsiędobóstwaiprzekazywaćjegowolępoddanym.Duchowni
bylientuzjastamisiłnadprzyrodzonych,siłnatury,ajednocześniespecjalistami
wbudowaniusystemóworganizacyjnych,gdziewszystkobyłościślezdefniowane
iopisane,ajakiekolwiekzmianyniedopuszczalne.Bezwarunkowepodporządkowa-
niesięwolibogówbyłoichcelem,przestrzegalidrobiazgowegorytuałuikalenda-
rzaświąt,dbalioto,abykażdyczłowiekprzypisywałreligiinajważniejsząfunkcjęnie
tylkowinterpretacjiświataiwsferzespołeczno-politycznej,lecztakżewżyciuco-
dziennym,wrozumieniuchorobyileczenia,wtworzeniusztukiiwrozrywkach15.
Kapłanipełniliteżfunkcjegospodarcze:mającumiejętnośćodczytywaniakalen-
darza,przestrzegaliterminówceremoniireligijnych,którewyznaczałyporęnawad-
nianiaizasiewupól,zbiorówplonów,atrzymaniesięterminów-według
