Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
ŚWIATKOLONIALNEJAMERYKIŁACIŃSKIEJ
kapłanów-miałościsłyzwiązekzbłogosławieństwembogów.Świątyniepełniły
takżefunkcjęmagazynówdoprzechowywaniatowarów,dziękiczemuduchowni
moglikontrolowaćhandel.Tedwiefunkcje-religijnaiużytkowa-mieszałysięze
sobą,tworzączcentrówreligijnychprawdziweośrodkiwładzy.Kamienneświątynie,
zbudowanepiętrowo,którychkażdepiętrobyłoprzypisaneposzczególnymeta-
pomrozwojuwszechświata,wobrazowysposóbprzedstawiałyewolucjękoncepcji
religijnych,takbardzopowiązanychzżyciemcodziennym,gdziebogowietworzyli
człowiekawprocesiekolejnychtransformacji.Każdaztychtransformacjimiała
dramatycznykoniec,najczęściejwyobrażanyjakopotoplubtrzęsienieziemi;wyni-
kałaztegokoniecznośćpoświęceniasiębogomwceluożywienianieruchomego
słońca,którebyłonajważniejszympodmiotemuniwersum.SłońcemOgnia(Nahui
Quiahuitl)wtrzeciejepoceświatabyłTlaloc,jedenznajstarszychinajważniejszych
bogówwmitologiiMezoameryki.Bywałonprzedstawianyjakojaguar,czasamijako
wąż,aczasamijakosowaalbokombinacjawężaijaguara,rzadziej-wężaimotyla.
Byłsymbolemżycia:todziękiniemuwzrastałaroślinność,ponieważmiałwładzę
nadwszystkimiwodami(deszcze,rzeki,jeziora).Podobniejakinnymbogomtakże
jemuskładanoofaryzludzi,któremiałyspowodowaćporuszeniesłońcaprzedłuża-
jącenadziejęnaoddalenietragicznegokresuziemskichcywilizacji.
Olmekowie
Gdyw1492rokuKrzysztofKolumbpoprawiedwumiesięcznejżegludzezacumo-
wałswójokrętwpobliżuWyspyWatlingawgrupieBahamów,spotkałtamludzi
omiedzianymzabarwieniuskóry,prostychczarnychwłosach,dużychoczachisze-
rokichczołach.Dnia13październikategorokunapisałwswoimnotatniku,że
uoświciewieluztychludziprzyszłonadmorze;wszyscymłodzi,jaktojużmówiłem,
iwszyscysłusznegowzrostu-bardzopiękniludzie”
.Każdyznichmiałuwłosyczar-
ne,prosteigrubejakkońskiewłosie”
.Ludziecibyliuopalonejbarwywyspiarzykana-
ryjskich,aniczarni,anibiali”
,acodofgury,to:unogimająbardzoproste,jaktrzciny;
brzuchpłaski,doskonalezbudowani”16.Ludzie,którychujrzałw1492rokuKo-
lumb,bylizapewnemieszkańcamiBahamów(Andros,Mayaguana,LongIsland
iin.),oddzielającychZatokęMeksykańskąodOceanuAtlantyckiego.Niewiemy,czy
tubylcówzwyspłączyłozmieszkańcamistałegoląducoświęcejopróczhandlu.
Zapewnejedniidrudzykontaktowalisięzesobąoddłuższegojużczasu;cizlądu
opanowalisztukęwyrobunaczyńorazinnychproduktówzgliny,kamienia,złota
isrebra,posiedliumiejętnośćwydobywaniaiobróbkiturkusów,wyspiarzezaśbyli
doskonałymirybakami,wyławialimuszlemorskie,potraflirzeźbićwdrewnie,pleść
koszeoraztkaćzdzikiejbawełnyhamakiiworkisiatkowe.Korzyścizwzajemnych
kontaktówbyływięcobopólneizpewnościątrwałyodbardzodawna-byćmoże