Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Rozdział1.Celekształcenia
procesem,ocenićwynikiba,nawetdośćdokładnieprzewidziećprzyszłość!
Wszystkotonietylkousprawniawłasnądziałalność,alemożeprzydaćsięinnym,
potrzebującympomocy.Czyżnietakajestwłaśnierolanauczyciela?
1.1.Edukacjajakodziałaniecelowe
Byrozpocząćrozważaniecelówkształcenia,musimyuzgodnićkilkapojęć.
Definicjetupodanebędąjaknajprostsze,wystarczającetylkonato,bybudować
iklasyfikowaćcele,apotem(wrozdz.2.)zająćsięwynikamikształcenia.Dopiero
wkolejnychrozdziałachnajważniejszepojęciadydaktykizyskająpogłębione
znaczenie.
Edukacja.Edukacjąnazywamyogółdziałańskierowanychnawywołanie
celowychzmiankorzystnychwuczniu.„Uczniem”jestwtymprzypadkukażdy
człowiekuczącysięnowychczynności,aten,którydziałaniamikieruje(wszkole,
wrodzinie,winnejgrupiespołecznej,przezśrodkimasowegoprzekazu,wstosunku
dosamegosiebie)jest„nauczycielem”.Ważnejest,bynauczycielmiałwyobrażenie
stanu,jakimabyćosiągniętywwynikutychdziałań.Wtymsensieedukacjajest
działalnościącelową,świadomą,nieprzypadkową,niezdanąnaokoliczności.Nadto
zmiany,jakiewywołuje,powinnybyćwartościowe,uzasadnionepsychologicznie
ispołecznie,choćmłodzieżniekoniecznieodrazuichpragnie.
Zmianywywoływaneedukacjądokonująsię„wuczniu”,coznaczy,że
względnietrwałeigłębokie,niezaśpowierzchowneiprzelotne.Imtrwalsze
igłębszezmianykorzystne,tymwiększąwartośćmajegoedukacja.Cenić
dobro,współpracować,wić,czytaćipisaćuczymysięzwyklenacałeżycie,ale
przyjaźńzwieśnikiem,znajomośćokolicyczyokreślonasprawnośćruchowa
możemiećkrótszydystans.
Uczeniesię.Zmianywuczniupowstająprzezuczeniesię.Uczeniesię
jestzdobywaniemdoświadczeńprowadzącychdopowstawaniatrwałychzmian
wzachowaniu.Gdypominiemytujegonajprostszeformy,opartenawa-
runkowaniu,tomożemywyróżnićdwarodzajeprocesówpsychicznychbiorących
udziałwuczeniusię:
procesyemocjonalne,sygnalizująceznaczenieobiektówizdarzeńoraz
mobilizująceorganizmdopewnychreakcji,
procesypoznawcze,umożliwiającemuorientacjęwświecieprzezprze-
twarzaniedostępnejinformacji.
Gdyuczeńzdobywaumiejętnośćuważnegoobserwowaniazjawisk,bez
zakłócaniaichibezzniekształcania,wdrażasiędoobserwacjiikoncentracji
potrzebnejwprzyrodzieispołeczeństwie,tojegouczeniesięjestgłównie
emocjonalne„emocjonalnieopanowuje”rolęobserwatora.Gdydowiadujesię
oregioniekraju,planujewycieczki,wędrujewedługmapy,opowiadaoprzebiegu