Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Nagórko,Zarysgramatykipolskiej,Warszawa2007
ISBN978-83-01-15390-8,©byWNPWN1998
Wprowadzenie
21
pięciu,którywdodatkuniejestzgodnycodoliczbyirodzajuzorzeczeniem.
Przykładtenniemawięcanijednejcechywspólnejzprototypem,amimoto
skłonnijesteśmyuznaćgozaprzynależnydokategoriipodmiotu.
Językoznawstwokognitywne,któregowykładznajdziemynp.wpracach
RonaldaLangackera
1
,przeżywadopieroswójpoczątek.Wcentrumjegozaintere-
sowaniaznajdujesięsemantyka.Zdrugiejstrony,kognitywizmnietraktujetak
ostrojaklingwistykastrukturalnaopozycjisłownik:gramatyka.Gramatykanie
funkcjonujeniezależnie,ajejkategoriedająsiędefiniowaćsemantycznie(koncep-
tualnie).
***
NiniejszyZarysgramatykipolskiejkorzystaprzedewszystkimzzałożeń
europejskiegostrukturalizmu.Wprzeciwieństwiedoteoriiklasycznejodwołujesię
czasemdojęzykowejprzeszłości,oilepomagatozrozumiećstanwspółczesny.
Tokdyskursywny,polegającynawspólnym–autoraiCzytelnika–dochodzeniu
doistotyrzeczyprzezzestawianieróżnych,nawetprzeciwstawnych,argumentów,
czasemmusiałustąpićwtegotypupodręcznikuujęciomsyntetyzującymitakso-
nomicznym.Takżewzglądnałatwośćdostępudopewnychhasełizagadnień
dyktowałkoniecznepodziały–porcjowaniewiedzytam,gdziestanowionajeden
blok.Wierzymy,żenasiCzytelnicyuniknąlosuTuwimowskich„mieszczan”,
którzywszystkowidzieliosobno.
Choćczasemwartojestnajpierwzobaczyćosobno,bypotemlepiejdostrzegać
całość.Jestonaprzedstawionajedyniewzarysie–itojestkolejneograniczenie
tegoopracowania.Pomyślanejakokompendiumdlastudiującychjęzykpolski
–jakoobcylubojczysty–zagranicą,niezastępujeonodostępnychnarynku
księgarskimtzw.praktycznychgramatykjęzykapolskiego,nastawionychna
możliwiepełnąprezentacjęformgramatycznych,typówodmiany,schematów
składniowychitp.Książkataniechcekonkurowaćnp.zwydanąniedawno
GramatykąjęzykapolskiegodlacudzoziemcwBarbaryBartnickiejiHaliny
Satkiewicz(1990).Starasięnatomiastwypełnićlukę,szczególnieostrodostrzeganą
wuniwersyteckichkursachjęzykoznawstwapolonistycznego:brakpodstawowego
podręcznikaprezentującegoaktualnąwiedzęlingwistycznąwinteresującymnas
zakresie.Dodziśjeszczewniektórychośrodkachslawistycznych–zwłaszczana
wschodzie–najbardziejdostępnymwykłademgramatykipolskiejjestwielokrotnie
wznawianeipoprawianeprzezkolejnepokoleniajęzykoznawcówujęcieStanisława
Szobera.NieujmujączasługSzoberowi,musimyjednakpamiętać,żeodpierwszego
wydaniajegogramatykiupłynęłowieledziesiątkówlat.Wtymczasiezmieniłsię
nietylkojęzyk,leczijęzykoznawstwo.
1
NajbardziejznanąpracąR.LangackerajestFoundationsofCognitiveLinguistics(1983).
ZautorówpolskichnurtbliskikognitywizmowireprezentujemieszkającaodjakiegośczasuwAustralii
AnnaWierzbicka,wPolsce—JerzyBartmiński.
