Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Leksykaamerykańska
12
ipisowni.LeksykografNoahWebsterwswoichsłownikachumieścił
tysiącenienotowanychdotychczasamerykanizmów,stworzyłteżpod-
walinywspółczesnejpisowniamerykańskiej,awięcnp.zapiswyrazów
colouritheatrejakocoloritheater.Ponadto,wrazzpowstaniemno-
wegopaństwaijegorozrostem,zaczęłypowstawaćnowetworypoli-
tyczneiadministracyjnewymagającenazwania;ztegowłaśnieokresu
pochodziszeregokreśleńzwiązanychzamerykańskimżyciempoli-
tycznymipublicznym,np.Capitol(1793),congressman(1780),ger-
rymander(1812),lobby(1826),primaryelection(1835),Senate
(1775).Jednocześniewartoodnotować,żewleksyceamerykańskiej
pozostałyiutrwaliłysięprzywiezionedoUSAokreśleniabrytyjskie,
którychzbiegiemczasuprzestanonaStarymKontynencieużywać,np.
candy,diaper,eyeglasses,faucet,obligate,skillet;choćpowszechnie
postrzeganezaamerykanizmy,wywodząsięzangielszczyznybry-
tyjskiej.
WrazzokresemekspansjigeograficznejUSAwXIXwiekuleksykęan-
gielszczyznyamerykańskiejzasiliłakolejnaporcjazapożyczeńzjęzyka
hiszpańskiego,związanchgłówniezkulturąDzikiegoZachodu;zna-
lazłysięwśródnichnp.arroyo(1845),bronco(1850),canyon(1834),
charapajos,chili(1846),lariat(1832),lasso(1808),plaza(1830),pre-
sidio(1808),rodeo(1834),stampede(1828).Ponadto,pozakupietery-
toriumLuizjanyamerykanizmyzasiliłateżkolejnaporcjazapożyczeń
zjęzykafrancuskiego,takichjaknp.butte(1805),coulee(1804),la-
gniappe(1849).Wrazzekspansjągeograficznąwzrosłoteżsłowni-
ctwozwiązanezgeografią,topografią,atakżefaunąiflorąnowych
terytoriów,np.badlands(1852),javelina(1825),rattler(1827),
tumbleweed(1887).Wrazzrozwojemprzemysłu,ulokowanego
główniewdużychaglomeracjachmiejskichnaPółnocy,powstałowiele
określeńzwiązanychzrozwojemtechnikiitransportuorazpostępu-
jącąurbanizacją,np.aluminum(1812),downtown(1835),meat-pac-
king(1875),railroad(1825),sidetrack(1835).Leksykęamerykańską
zasiliłyteżokreśleniazaczerpnięteodmieszkającychnaPołudniu
Afroamerykanów,którzyodpoczątkunastępnegowiekuzaczęlima-
sowoprzenosićsięnaPółnoc,takiejaknp.goober(1833),gumbo
(1805),hoecake(1875),jumbo(1882),mumbo-jumbo(1896),voodoo
(1850),zombie(1871).Wdalszymciągumodyfikowanoteżpocho-
