Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
13
Leksykaamerykańska
dzącezAngliiokreślenia,przypisującimnowe,odmienneznaczenia,
np.divide(1807),gulch(1832),trail(1807),pants(1840),transpor-
tation(1853),atakżemodyfikującformę,np.candidacy(1822)czy
normalcy(1857).
PrzełomXIXiXXwiekutowUSAokresdalszegorozwojutechnicz-
nego,widocznegoprzedewszystkimwkomunikacji,transporcieiin-
frastrukturze.Pojawieniesięrozmaitychinnowacjitechnicznychino-
wychproduktówskutkowałozaistnieniemwielunowychokreśleń,
np.commuter(1865),dishwasher(1867),escalator(1900),gasoline
(1864),ground1870),mileage(1861),movie(1912),outage(1903),
parkinglot(1920),subway(1893),truck(1913).Innymidziedzinami,
któremiałyznaczącywpływnaleksykę,byłybiznes,handeloraz
usługi,copoświadczajątakieokreślenia,jaknp.cashregister(1879),
departmentstore(1878),gasstation(1905).Wielenowychame-
rykanizmówztegookresutonazwyprofesjiizawodów,np.bellhop
(1906),busboy(1913),mortician(1895),roustabout(1868).Ponadto,
prospericieekonomicznejwtórowałrozrostpopulacjiwzbogaconej
omilionyimigrantów,dziękiktórymdoangielszczyznyamerykańskiej
weszłykolejnezapożyczenia,główniezjęzykaniemieckiego,np.
delicatessen(1889),frankfurter(1894),hamburger(1884),wiener
(1904),orazzjęzykajidysz,np.bagel(1919),chutzpah(1892),mazel
tov(1862),schlock(1915),schlemiel(1892),schmuck(1892).Upo-
wszechniłosięteżdużookreśleńsportowych,wszczególnościdoty-
czącychfutboluamerykańskiegoibaseballu,np.ballpark(1899),
gameplan(1920),gridiron(1896),homerun(1869),mitt(1902).War-
tozauważyć,żeupowszechnieniuamerykanizmówsłużyłrozwójwyso-
konakładowejprasykrajowej.
KilkaczynnikówmiałowpływnarozwójleksykiamerykańskiejwXX
wieku.Wpierwszejpołowiestuleciabyłytodwiewojnyświatowe,któ-
reprzyniosłyszeregokreśleńzwiązanychzwojskowością,takichjak
np.bazooka(1942),bomber(1917),carrier(1917),deferment(1918),
flame-thrower(1917),inductee(1941),aleteżnowymitechnologiami
iproduktami,nierzadkostworzonyminapotrzebywojska,np.blood
type(1928),jeep(1941),radar(1941),spam(1937),zipper(1925);
wojnyprzyniosłyteżkolejnezapożyczenia,np.blitz(1940),kamikaze