Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
ANALiZADYSKURSUPUbLiCZNEgO
polegającąnaUzawieszeniu,wzięciuwnawiastzw.generalnejtezynasta-
wienianaturalnego(czylitezyoistnieniuświataorazzespołupowszechnych
przekonańorelacjachwświecie),atakżenazawieszeniuteznaukempirycz-
nych”,aleczyniłato,ograniczającsiędowątkuprzemianyUżyciowegonasta-
wieniadootaczającegonasświata”11.Przekraczanieopozycjimiędzytym,co
zmysłowe,atym,coabsolutne,międzyświatemaumysłemstałosięmożliwe
dlatego
żeświat,któryjestsamwsobie(jakosubstancja),istniejetakżejako
podmiot,awięcdlasiebie(jakostawaniesię).Rzeczywistośćniejest,
alesięstaje,ijakotakajestnietylkoprzedmiotemwiedzy,aleijejpod-
miotem.Toprzejścieodprzedmiotudopodmiotu,jakiedokonujesię
wświecie,oznacza,żeświatjestzarównoprzedstawiany(wsztuce),
jakipoznawalny(dziękimyśleniu,którejestwyższąformąujmowania
tego,coduchowe)12.
Heglowskisposóbpodporządkowaniarzeczywistościpojęciomdopro-
wadziłdozastąpieniarzeczywistościjejpojęciowymsubstytutemiarbitralnie
stworzonąlogiką.NatakiekonsekwencjeprzełomudokonanegoprzezKanta
zwracauwagęMichelFoucault,uznając,żejegokrytykastraciłazdolnośćdo
znalezieniaformalnychstrukturowartościuniwersalnej,aleraczejhi-
storyczneposzukiwaniezdarzeń,któredoprowadziłynasdoustano-
wieniasiebieidorozpoznaniasiebiejakopodmiotówtego,corobimy,
mówimy,myślimy.Wtymznaczeniukrytykaniejesttranscendentalna,
jejcelemzaśniejestczynieniemożliwąmetafizyki:jejceljestgenealo-
giczny,ametodaarcheologiczna.Archeologiczna–anietranscenden-
talna–wtymsensie,żeniebędziestarałasięposzukiwaćuniwersalnych
strukturwszelkiegopoznaniabądźwszystkichmożliwychdziałańmo-
ralnych,leczspróbujetraktowaćdyskursyartykułująceto,comyślimy,
11
M.Czyżewski,Socjologażyciepotoczne.Studiumzetnometodologiiiwspółczesnejsocjologii
interakcji,Łódź1984,s.18.
12
M.P.Markowski,Rozumnarzeczywistość.WprowadzeniedolekturyErichaAuerbacha,
w:E.Auerbach,Mimesis.RzeczywistośćprzedstawionawliteraturzeZachodu,tłum.Z.Żabicki,
Warszawa2006,s.XVIII.
