Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ONTOLOgiCZNEiEPiSTEMOLOgiCZNEZAłOżENiA...
33
mówimyirobimyjakohistorycznezdarzenia.Krytykatabędziezaś
genealogicznawtymsensie,żeniebędziewnioskowaćzformytego,
czymjesteśmy,tego,cojestniemożliwedozrobieniainiemożliwedo
poznania,leczspróbujedoszukiwaćsięwprzygodności,którauczyniła
nastym,czymjesteśmy,możliwościtego,żekiedyśniebędziemyżyć,
działaćimyśleć,takjakżyjemy,działamyimyślimyobecnie13.
2.Społeczno-językoweuwarunkowaniamyśli
Dialektycznezakorzenieniebytuwdynamicznychprocesachzmiandziejo-
wychspołeczeństwzostałowykorzystanewustaleniach,któreporazpierw-
szyokreślonomianemUsocjologicznych”.Socjologicznakrytykarozumu
wskazujenaperspektywiczneuwarunkowaniawszelkichtreścipoznania.Karl
Mannheim,analizującdwiedrogiteoriipoznania,wskazuje,żeistniejealter-
natywadlaUmyśleniauwarunkowanegobytowo”,broniącaobiektywnościuj-
mowanegoświata.Alternatywętęstanowidroga,którazmierza
wkierunkuneutralizacjiskrępowaniabytowegowsensiewzniesienia
sięponadnie.Teoriaszerszegospojrzeniauwzględniającegopartyku-
larnepunktywidzeniaiprzyjmującegoje,teorialosowegorozszerze-
niaspojrzenia,wychodzeniapozawłasneumiejscowienie(opartegona
doświadczeniu),teoriaposzukującej,podbudowującejwszystkoonto-
logiiidziewtymwłaśniekierunku14.
Wielośćperspektywpoznawczychstałasięwyznacznikiemtego,co
rzeczywiste,cododatkowowzmacniaontologiczneusamodzielnieniesfery
symbolicznej,azarazemuwolnieniesięsferyideologicznejodrzeczywistości.
Odtądżadneobrazyświatanieroszcząsobieprawadowyjątkowości,nawet
wporównaniuzwizjamimitologicznymi,podkreślającjedyniewiększąlub
mniejszązdolnośćdodostarczaniaobrazówlepiejsprawdzalnych.
13
M.Foucault,CzymjestOświecenie?,w:tenże,Filozofa,historia,polityka.Wybórpism,tłum.
B.Leszczyński,L.Rasiński,Warszawa-Wrocław2000,s.289.
14
K.Mannheim,Ideologiaiutopia,tłum.J.Miziński,Lublin1992,s.249.
