Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XXII
Analizawrażeń
opisujemywróżnychjęzykach.Opisyteróżniąsięodsie-
biekontekstami,wktórychzanurzonajestnazwaelementu,
akażdykontekstopisujeswojestosunkizależności.Kon-
tekstprzydajezatemelementowistosunkizależności,reszta
pozostajebezzmian.
JeślirozumowanieMacharealizujetenschemat,od
razuwidaćlukę.Otóżztego,żedanyelement„przechodzi”
zjednegojęzykadodrugiego(razświecinazielonowjęzy-
kuoptyki,kiedyindziejwyglądazielonowjęzykupsycho-
logii),niewynika,żetotensamelement.Wynikanietrzeba
byuzyskać,wypełniająclukę,amożnasięobawiać,że
wypełniaczmusiałbysięgaćdopojęciasubstancji,którego
Machchciałsiępozbyć.Wynikanietojesttymczasemnieod-
zowne,jeśliMachmautrzymaćtwierdzeniarelatywizujące,
tezaśnieodzowne,jeślimautrzymaćmonizmneutralny,
jeżeliwięcto,copsychiczne,ito,cofizyczne,masięróżnić
jedyniesposobemujęcia.Beztegowynikaniapostępowanie
Machaobarczonejestulubionymbłędemfilozofówzakła-
daniemtego,comabyćudowodnione.
Uznajmy(niechnamtobędziepoczytanezaczynszla-
chetny),żeMachzapewniłtożsamośćelementowiwędrują-
cemuodnaukidonauki.Żebyjednakówtransdziedzinowy
element(zachowującytożsamośćwpoprzekdziedzin,do
którychtrafia)otrzymałswójkostium,musimygopowiązać
czyuzależnićfunkcjonalnieodczegoś,cojużjestfizyczne
lubpsychiczne.Zobowiązanietostawianasjednakprzed
następującymtrylematem(przedrozdrożemztrzemaszla-
kami).(a)Alboowocoś,doczegoodnosimynaszelement,
zostałouprzednioodniesione(niekoniecznieuprzednio
wsensieczasowym,leczkonieczniewsensielogicznym)do
czegośinnego,uzyskującstatusfizycznegolubpsychiczne-
goukładuodniesienia.(b)Albomianujemywtrybiepostu-
latuowocośfizycznymlubpsychicznymukłademodniesie-