Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XXVI
Analizawrażeń
iwzmacniającezasadnośćmonizmu:monizmjest„bardziej
ekonomiczny”niżinnepoglądy.ItoprzyznajmyMachowi!
Zgódźmysię,żejestbardziejekonomicznyodinnychon-
tologii,przynajmniejwtymsensie,żemauboższysłownik
poziombazowyświatadasięopisaćubogimiśrodkami,
przezwyliczenietypówelementów.
Nietrudnoowielkoduszność,codopiero,gdyjestpo-
zorna.ChoćbyMachbowiemmiałracjętam,gdzie„wiel-
kodusznie”przyznaliśmymują,choćbyjegometapogląd
byłprawdziwy,niewynikaztego,żemonizmjestprawdziwy.
Machmożewprawdziepowiedzieć,żewynika.Widaćjed-
nak,żeniebezkosztów.Ustalmynajpierw,żemetapogląd
sprowadzasiędooświadczenia,monizmjestuzasadniony,
boniesprzecznyznauką,abardziejekonomicznyniżinne
(rzeczywistelubtylkowyobrażone)ontologie.Ustalenie
topozwalazauważyć,żemetapoglądpociągaprawdziwość
monizmu,lecztylkowtedy,gdyutożsamiamyprawdziwość
zdaniazuznaniemgowsposóbuzasadniony.Otowięcten
koszt:abyztego,żemonizmjestuzasadniony,otrzymać
jegoprawdziwość,trzebazałożyćtakzwanyantyrealizm,
czyliowoutożsamienie.
Antyrealizmnatomiasttostanowiskosporne,awspo-
rzeznimznajdujesięrealizm,utożsamiającyprawdziwość
zdaniazwiernościąwobecstanurzeczy,októrymzdanie
mówi28.Skorozaśspornejestogniwonieodzownedouzna-
wszczególnościodczyt1.Charakterekonomicznybadańnaukowych.Zob.teżuwagi
krytyczneoMachowskiejzasadzieekonomiiwH.ReichenbachaExperienceandPre-
diction,Chicago1938,s.376.
28Niechmiwymagającykrytykniezarzuca,żeformułujęmetaforycznietezę
realizmu,wterminachwiernościzdaniawobecstanurzeczy.Możnatozrobićlepiej
(czylepiej?),sięgającnp.doTarskiegopojęciaprawdy,sformułowaniezużyciem
metaforywydajesiętujednakwystarczające.CzyArystoteles,azanimTarski,nie
odwoływalisiędoczegośtakiego?