Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Legendakulturowa.Próbasyntezy
siędobro”[Jolles1958:40].Bohaterśredniowiecznejlegendychrześci-
jańskiejmusiałsięwyróżniaćcnotami,ajegożycie–obfitowaćwcuda.
Niemogłobyćzresztąinaczej,skorozawzórświętego,Dnajwyższego
świętego”[Jolles1958:40]stawianybyłsamChrystus.Cuda,trakto-
wanejakonamacalnydowódjegocnoty
,świętyczyniłnietylkozaży-
cia.Pośmiercicudotwórczaenergiapromieniowałanapozostawione
przezniegoprzedmioty
,miejscepochówku,domczyosobyznajbliż-
szegootoczenia.Wówczasdopatrywanosięwtymoznakmocy
.Świę-
tynieżyłnigdysamdlasiebie–jegoistnienie,równieżpośmierci,
realizowałosiętylkowewspólnocie.Gdybywspólnotanieznalazładla
niegomiejscawswejspołecznejpamięci,doszłobydojegośmiercipo
razdrugi.Tymrazemjednakbyłabytośmierćdużookrutniejsza,bo
związanazcałkowitymzniknięciem.Dziękipamięcioświętychmo-
żemymówićoDobecnościnieobecnych”[Macho2000:99].Człowiek
stawałsiędlawspólnotyświętym,ponieważstanowiłniejakozmate-
rializowanąpostaćcnoty
,grupazyskiwaławnimautorytetiwzórdo
naśladowania.Jesttozasadniczaróżnicawobecgeniuszyzła,którzy
–inaczejniżświętelegendy–ewoluowalikusymbolicznymlegendom
niemocącnotliwego,leczwystępnegożycia.Owoporównanieniesie
jednakwsobieodrobinęnadziei.Zdecydowanąwiększośćprzestępstw
obejmujeprzedawnienie,szlachetneczynyświętychnatomiastżyją
wiecznie.Przynajmniejtakanaukapłyniezżywotówświętych.
TematDobecnościnieobecnych”nabierawięcejniższczególnego
znaczeniawkulturzeżydowskiej.Totalnośćostatniejwojnysprowa-
dzałasięwkońcudocałkowitegozniszczenia,włączniezzatarciem
wszelkichmożliwychśladówpośmierciczłowieka.OpowieśćKor-
czakastajesięwięcczęściąpamięcianamnetycznej,fundamentalnej
wtwórczościHannahArendt,uktórejpamięćoofiarachniepozwala
dokończyćzainicjowanegoprzeznazistówdziełazniszczenia.Pamięć
anamnetyczna,przezktórąprzemawiaDskłonnośćdoopowiadaniahi-
storiianonimowychczęstopostaci”[Ugniewska2010:123],miałaza-
pobiegaćiprzeciwdziałaćpowtórnejśmiercicichychbohaterów
.
Ucieczkawspółczesnegobiografaprzedjednostronnym,czarno-
-białymobrazembohaterajestodpowiedziąnazmianyparadygmatów
włoniesamejhistorii.JeszczewwiekuXIXdominowałowśródhisto-
33
