Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.
3.
4.
zkie​run​kówtegopozna​nia,naktórykła​dzieszcze​gólnynacisk,wymie​nionejest:
„obiek​tywne,fizjo​lo​gicznebada​niemoż​li​wo​ściwyła​do​wa​niaagre​syw​no​ściwjej
pier​wot​nejpostacinaobiek​tachzastęp​czych”(K.Lorenz,1966;s.306).
„Poszu​ki​wa​nietakzwa​nejsub​li​ma​cjizzasto​so​wa​niemmetodpsy​cho​ana​lizy”.
„Pro​mo​wa​nieoso​bi​stychzna​jo​mo​ścioraz,jeślitomoż​liwe,przy​jaźnimię​dzy
poszcze​gól​nymiprzed​sta​wi​cie​lamiroz​ma​itychide​olo​giiczynaro​dów”.
„Czwar​tymibyćmożenaj​waż​niej​szymśrod​kiem,którynależyprzed​się​wziąć
natych​miast,jestrozumneiodpo​wie​dzialneukie​run​ko​wa​niezapału”–tozna​czy,
pomoc„mło​dejgene​ra​cji[…]wodna​le​zie​niuspraw,któ​rymwartosłu​żyć
wdzi​siej​szymświe​cie”.
Przyj​rzyjmysiętemupro​gra​mowipunktpopunk​cie.
Lorenzwypaczasensklasycznego„poznajsamegosiebie”–nietylkotak,jak
rozumielijeGrecy,alerównieżznaczenia,jakienadałmuFreud,dlaktóregowszakcała
teoriaiterapiapsychoanalitycznawspierałysięnasamowiedzy.DlaFreudasamowiedza
oznaczauświadamianiesobienieświadomego;procestenjestnajtrudniejszyzmożliwych,
napotykabowiemenergięoporu,zapomocąktóregonieświadomośćbronisięprzez
próbamiuświadomienia.SamowiedzawsensieFreudaniejestrezultatemprocesu
wyłącznieintelektualnego,leczrównoczesnychprocesówafektywnych,jaktobyłojuż
wcześniejuSpinozy.Niejestwięcjedyniewiedząrozumu,leczrównieżwiedząserca.
Poznawaniesamegosiebietożsamejestzewzrastającymwglądem,intelektualnym
iemocjonalnym,wdotychczasskryteobszarywłasnejpsyche.Tenprocesmożetrwaćlata
całewprzypadkuosobychorej,którapragniezostaćwyleczona,orazcałeżycie
wprzypadkuosoby,którapoważniedążydostaniasięsobą.Wrezultacietegoprocesu
wzrastailośćenergiiżyciowej,ponieważjejrezerwyuwalnianesąodzadania
podtrzymywaniawypartego;stąd,wimwiększymstopniuczłowiekpozostajezwiązany
zeswąwewnętrznąrealnością,tymbardziejjestprzytomnyiwolny.Zdrugiejstrony,to,
coLorenzrozumieprzez„poznajsamegosiebie”,jestczymścałkowicieodmiennym;jest
towiedzateo
​
re
​
tycznadotyczącawydarzeńewolucji,awszczególnościinstynktownej
naturyagresji.AnalogonemLorenzowskiegopojęciasamowiedzymogłabybyćczysto
teoretycznawiedzanatematFreudowskiegoinstynktuśmierci.Wrzeczysamej,
postępująckonsekwentniewmyślrozumowaniaLorenza,psychoanalizajakoterapia
winnapolegaćnalekturzezebranychdziełFreuda.Przychodzitunamyślstwierdzenie
Marksa,żejeśliktoś,ktoznaprawograwitacji,wpadniedogłębokiejwody,niepotrafiąc
pływać,tojegowiedzanieuchronigoprzedutonięciem.Jaktomówichińskie
przy​sło​wie:„Lek​turaprzy​ka​zańnikogonieuczynilep​szym”.
Lorenznierozwijadrugiegozeswychprzepisów,mianowiciesublimacji;wkwestiizaś
trzeciego,awięc„promowaniaosobistychznajomościoraz,jeślitomożliwe,przyjaźni
międzyposzczególnymiprzedstawicielamirozmaitychideologiiczynarodów”
–stwierdza,żejesttoplan„samonarzucającysię”.Nawetlinielotniczereklamująpodróże
międzynarodowejakoprzyczynekdopokoju;niestetyprzekonanie,żeznajomośćosobista
pełnifunkcjęosłabianiaagresji,niejestprawdziwe.Istniejemnogośćdanych
świadczącychprzeciwkoniemu.BrytyjczycyiNiemcymielibardzodobrekontaktyprzed
rokiem1914,jednakżepowybuchuwojnyichwzajemnanienawiśćbyłaprzerażająca.
Istniejejeszczebardziejwymownydowód.Jestpowszechniewiadome,żeżadnawojna
międzypaństwaminieujawniatylenienawiściiokrucieństwajakwojnadomowa,
wktórejprzecieżobiewalczącestronydobrzesięznają.Czyfaktbliskiejznajomości