Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
I.Ozapożyczeniachanglojęzycznychwjęzykurosyjskim...
strukturęspołeczną,możnatraktowaćsocjolingwistykęjakonaukębadającąjęzyk
wkontekściespołecznym[Беликов/Крысин2001,17-18].
Jakjużzostałopowiedzianewcześniej,istnieniejęzykaabsolutniehomo-
genicznegoniejestmożliwe.Intensywnośćkontaktówjęzykowychmożebyć
zróżnicowanawzależnościodwieluczynników:położeniageograficznego,ustro-
jupolitycznego,poziomunaukiiedukacji.Badaniekontaktówjęzykowychma
szczególneznaczeniewtychkrajach,wktórychzamieszkujewielenarodowości,
ponieważwielokulturowość(acozatymidzie-wielojęzyczność)przejawiasię
tamzwiększąintensywnością.Jednakzmianywnaszymsposobiekomunikowa-
niasię,rozwójnaukowo-techniczny,Internetorazzwiększeniesiętempanaszego
życiapokazują,żeodległość(położeniegeograficzne)przestajebyćczynnikiem
ograniczającymkontaktyjęzykowe.Trudnowyobrazićsobiepostępbezrozwoju
komunikacjijęzykowej,którastanowiwarunekkoniecznydlawymianymyśli
idoświadczeń.Naukęświatowącechujecorazwiększainterdyscyplinarność,wo-
becczegoniemożesięonaobejśćbezkooperacji-współdziałaniaprzedstawi-
cieliróżnychdyscyplinnaukowych.Jeszczekilkanaścielattemu,kiedypodziały
polityczno-ustrojowenarzucałycałemuświatuokreślonysposóbbycia,większość
dziedzinnaukistanowiłoobiekttajemnicykażdegokraju.Częśćznichnadal
objętajesttajemnicą,jednakwielepodtymwzględemsięzmieniło.Krajejed-
nocząswojewysiłkiwposzczególnychprojektachbadawczych,wktórychbiorą
udziałzespołynaukowcówróżnychnarodowości,finansowaneczęstozfunduszy
ponadnarodowych.SwegorodzajuDklamrą”spinającątędziałalnośćjestwłaśnie
komunikacjaurzeczywistnianadziękikontaktomjęzykowym.
Zmieniłosięrównieżpodejściedobadańnadkontaktamijęzykowymi,po-
dyktowaneponiekądwyżejwspomnianymitendencjamiwnauceświatowej.
Brakuogólniającychbadańteoretycznychwdziedziniekontaktówjęzykowych
tłumaczysiętym,żepracującynadopisemjakiegośmateriałubadacz-lingwista,
mimochęcidziałaniawramachnakreślonychprzezlingwistykę,prędzejczy
późniejbędziemusiałskorzystaćzdanychinnychnauk:psychologiiisocjologii
[:ерещагин1967,123].Przytejokazjiwartowspomnieć,żepierwszymin-
terdyscyplinarnymbadaniemuwzględniającymnaukipokrewnejestmonografia
U.WeinreichaKontaktyjęzykowe(pierwszewydanieukazałosięw1953roku).
Zasługąautorajestto,żejakopierwszyzastosowałwbadaniumonograficznym
kompleksowąanalizęmateriałuzwiązanegozdwujęzycznością.
Dlawspółczesnejteoriikontaktówjęzykowychogromneznaczeniemiały
badaniaprzeprowadzoneprzezL.SzczerbęnapoczątkuXXstulecia,októrych
piszeW
.Rozencweig.KomentującwynikpracSzczerbynaddialektemwschod-
niołużyckimw1907roku(któreprowadziłzanamowąJ.BaudouinadeCour-
tenay)Rozencweigwysunąłtezę,Dżepodczaskontaktówjęzykowychzachodzi
proceszbieganiasięiwytwarzaniawspólnotyelementówoznaczanychprzyjed-
noczesnymzachowaniuróżnicwzakresieelementówoznaczającychiżetakiczy
innyprzebiegtegoprocesuuwarunkowanyjestrozmaitymiodmianamidwuję-
zyczności”.W
.Rozencwejgdodaje:DPraceSzczerbynakreśliłyprogrambadań
