Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Gajda,Antropologiakulturowa-II,Kraków2008
ISBN:978-83-7308-949-5,©byWyższaSzkołaPedagogicznaZNP,Warszawa2008,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2008
18
Wprowadzenie-Ciałojakopraźródłokulturyobyczajowej...
izrozumiejegoistotę,znaczenie.Dziejesiętak,ponieważzawszemamydo
czynieniazokreślonąwiedząciała.Seksualnośćłączyłzesferąafektywnych
doświadczeńludzkichiprzyznawałjejniezwykleistotnąrolę,ponieważdzięki
niejmamydostępdociaładrugiegoczłowieka,zanimwejdziemyznimwrelacje
interpersonalne.Seksualnośćjestrodzajemsiły,którapowoduje,żezpostrzega-
nymciałemzarysowujenamfizjonomię,wyzwalagestymęskościikobiecości,
stymulujeerotycznie,dążydospełnienia.Stanowiona,azwłaszczażycieseksu-
alne,podstawęwitalności,percepcjiijakotakiezwiązanesąintegralniezcałym
człowiekiem-bytempoznającymidziałającym.
Merleau-Pontyciałotraktowałjakobytseksualny,którybudziwraż-
liwośćnainnego,miłośćipożądanie,otwieranainnego,azatemwychodzi
pozanaturę(instynkt).Wmiłościpragniemynieciała-przedmiotu,aleciała
ożywionegoświadomością,atojużwykraczapozasferęseksualności.Słusznie
podkreślałbogactwoekspresjicielesnościwformachsłownych,ekspresjieste-
tycznej,geście,cielesności-która,dodajmy,współcześniemabogatąliteraturę
przedmiotu.
MichelHenryosadziłkoncepcjęcielesnościwswojejfilozofiiżycia.Głosił,
żeżyciemanifestujesięprzezodczuwanieisamoimpresyjność(sa-
modoznaniowość)żywegociała.Samogenerowaniesiężyciaoznacza
jednośćprzedmiotuiżywegociałajakopodstawowejcechyczłowieczeństwa.
Naowąjednośćduszyiciałajakowyznacznikaczłowieczeństwazwracali
uwagęmyślicieleodzaraniadziejów.Przypomnijmychoćbywprzywołanejprzez
naswuwagachwstępnychmonografiiBogdanaSuchodolskiegoKimjestczłowiek
poglądyArystotelesa.Arystotelesuważałduszęza„formę,siłęsprawcząciała
organizującąjegorozwójiprowadzącądospełnieniacelów”.Suchodolskiwswo-
jejpublikacjipoświęciłtrzyrozdziałyproblematyceciała:„Ciałoczłowiekajako
jegodusza”,„Ciałojakocielesnośćjaźni”,„Ciałoiduszajakocałokształtstosun-
kówspołecznych”.Podkreślał,żeintegralnetraktowanieduszyiciaławhistorii,
atakżewspółcześnie,m.in.przeztakichmyślicieli,jakScheller,Plessner,Gehlen,
Marcel,Sartre,Marleau-Ponty,tonowepojęcieczłowiekajakoistotyludzkiej.
Przychylałsiędopoglądów,że„człowiekjestczłowiekiemdziękiciału,którejest
organizmemiorganemduszy”(B.Suchodolski,1985,s.107).Alejednocześnie
stwierdzał,
iżciałoludzkieniejesttylkoorganizmem;jestrównieżspołecznymtworem[...]
popędyipotrzeby,rzekomozależnebezpośredniojedynieodbiologicznejstruk-
turyczłowiekazależąwostatecznejinstancjiodjegospołecznejsytuacji(tamże,
s.109-110).
Problematykafilozoficznejnobilitacjicielesnościzostałatakżewnikliwie
odnotowanawinteresującejpublikacjiAlicjiKuczyńskiejWzorymodnewżyciu
codziennym(1983).Pozasyntetycznymprzypomnieniempoglądówznanychfi-
lozofówipsychologówanalizujenaturęgestów,konwencjęspontanicznościjako
