Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Gajda,Antropologiakulturowa-II,Kraków2008
ISBN:978-83-7308-949-5,©byWyższaSzkołaPedagogicznaZNP,Warszawa2008,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2008
20
Wprowadzenie-Ciałojakopraźródłokulturyobyczajowej...
pomijapoziomykulturywysokiejczytakiesystemykultury,jakreligia,sztuka,
nauka,orazinnezagadnienia.Obogactwiezawartościproblemowejtejpublika-
cjiświadczątytułyposzczególnychrozdziałów:„Ciało,społeczeństwoiwładza”,
„Tyraniaszczupłegociałaijejkonsekwencje”,„Chirurgiaplastyczna,ciałoitoż-
samość”;aodnośniedopłci:„Konstruowaniekobiecościi»męskieoko«”,„Re-
konstruowaniekobiecościwopiniachPolekiPolaków”,„Konstruowaniekobie-
cościaproblememancypacji”,„Rekonstruowaniemęskościwtekstachkultury
popularnej”,„Ponowoczesnośćifeminizm”,„Dyskursmodyitożsamość”.Pew-
negorodzajukontynuacjątejtematykijestkolejnapublikacjaMelosikaKryzys
męskościwkulturzewspółczesnej(2006).Ukazanywniejwwielupłaszczyznach
kryzysmęskościłączysięzproblememseksuiseksualności-bardzomodnym
współcześnietematem.
StosunkowopełnyopispłcimęskiejjestukazanyprzezKrzysztofaArci-
mowiczawksiążceObrazmężczyznywpolskichmediach.Prawdafałszistereo-
typ(2003).ZkoleipłciąprzeciwnązajęlisięautorzyobszernegozbioruKobieta
irewolucjaobyczajowa.Społeczno-kulturoweaspektyseksualności,wiekXIXiXX
(2006)podredakcjąAnnyŻarnowskiejiAndrzejaSzwarca.Ciałoniejestteż
pomijanewnajważniejszychpublikacjachzteoriikomunikacji,m.in.Sztuka
prezentacji(2000)GabrielaŁasińskiego,wktórychmówisięobogactwieróżno-
rodnychmożliwości„mowyciała”,prezentowaniajegowalorówiznaczeniowych
podtekstówwnawiązywaniukontaktówinterpersonalnych.
Jakwidaćzprzytoczonychpublikacjibogatejliteraturyprzedmiotu,ciało
icielesnośćczłowiekasąbardzoszerokotraktowaneijakotakiedotycząteż
trzechpodstawowychkategoriikulturyikształtowanejwramachnichkultury
obyczajowej.
2.Istotakulturyobyczajowejijejuwarunkowania
Używamypojęciaobyczajowośćlubkulturaobyczajowa,którafunkcjonuje
wliteraturzepolskiejodlat70.iobejmujesferęobyczajowościiobrzędowości,
nawiązującdotradycjibadawczychetnografii,etnologiiisocjologiikultury.Inte-
resującądefinicjęistotytejkulturypodajeLeonardPełka:
Kulturaobyczajowo-obrzędowajesttostosunkowoobszernaizróżnicowana
sfera-ukształtowanychhistorycznie(rolainercjitradycji)iprzyjętychwdanej
zbiorowości(ograniczeniaczasoprzestrzenne),atakżeprzekazywanyminnym
zbiorowościominastępnympokoleniom-postawizachowańludzkichocharakte-
rzesymbolicznym(wynikającychzrelacji:jednostka-przyroda,jednostka-spo-
łeczeństwo,jednostka-jejosobowośćorazjednostka-siłytranscendentne),które
przejawiająsiępodpostaciami:obyczajówizwyczajów,różnychformrytualizacji
ważnychiprzełomowychmomentówwżyciujednostekizbiorowości(obrzędy,
