Antropologia kulturowa, cz. 2

Janusz Gajda

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-7308-949-5

DOI:

Wydawnictwo:

Oficyna Wydawnicza IMPULS

Rok wydania:

2008

Liczba stron:

195

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Gajda, Janusz. Antropologia kulturowa, cz. 2. Red. . Kraków: Oficyna Wydawnicza IMPULS, 2008, 195 s. ISBN 978-83-7308-949-5

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Gajda, J.

T1 Antropologia kulturowa, cz. 2

PB Oficyna Wydawnicza IMPULS

PP Kraków

YR 2008

SN 978-83-7308-949-5

Bibliografia BibTex:

@Book{ 1157, author = "Gajda, Janusz", editor = "", title = "Antropologia kulturowa, cz. 2", publisher = "Oficyna Wydawnicza IMPULS", year = "2008", address = "Kraków", isbn = "978-83-7308-949-5" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Gajda, Janusz

ED -

TI - Antropologia kulturowa, cz. 2

PB - Oficyna Wydawnicza IMPULS

CY - Kraków

PY - 2008

SN - 978-83-7308-949-5

ER -

Netografia (standard APA):

Gajda, Janusz. Antropologia kulturowa, cz. 2 [baza danych online] Kraków: Oficyna Wydawnicza IMPULS, 2008 [dostęp: 27 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/antropologia-kulturowa-cz-2-janusz-gajda-1157.

pedagogika, edukacja, impuls

Druga część podręcznika Antropologia kulturowa, zatytułowana: ”Kultura obyczajowa początku XXI wieku” ukazuje proces zmian i ciągłości w kulturze w kontekście przeobrażeń obyczajowych. Punktem wyjścia rozważań jest kategoria ciała i ci...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7308-949-5

DOI:

Wydawnictwo:

Oficyna Wydawnicza IMPULS

Rok wydania:

2008

Liczba stron:

195

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp7
Wprowadzenie. Ciało jako praźródło kultury obyczajowej - istota, uwarunkowania, typologie, funkcje10
1. Ciało i cielesność (w aspekcie antropologii biologicznej a antropologii filozoficznej i pedagogiki) jako praźródło i płaszczyzna kształtowania się obyczajowości11
2. Istota kultury obyczajowej i jej uwarunkowania17
3. Zwyczaje, obyczaje, obrzędy, rytuały - określenie pojęć i ich typologii21
Znaczenia pojęć21
Typologia obyczajów i obrzędów23
4. Funkcje obyczajowości25
Rozdział I. Obyczajowość dotycząca cielesności człowieka28
1. Kult ciała i młodości a starość28
2. Dominujące wzory kobiety i mężczyzny32
3. Praktyki związane z higieną i troską o urodę37
4. Modny ubiór41
5. Tatuaż - moda czy ekstremalna potrzeba zmiany wyglądu ciała?43
6. Piercing - jedna z najstarszych form obyczajowych zdobienia ciała46
Rozdział II. Obyczajowość związana z potrzebami bytowymi człowieka48
1. Obyczajowość związana z zaspokajaniem potrzeby schronienia48
2. Bezrobocie, bezdomność i emigracje zarobkowe51
3. Tradycja i nowoczesność w sposobie odżywiania57
4. Współcześni konsumenci i ich obyczajowość kształtowana przez supermarkety i centra handlowe60
Rozdział III. Obyczajowość dotycząca wartości witalnych (zdrowie i seks)64
1. Nowe obyczaje związane z troską o zdrowie64
Praktyki obyczajowe związane z troską o zdrowie64
2. Otyłość67
3. Obyczajowość związana z seksem69
Seks zimny, gorący i ludyczny70
Seks płatny i nietypowy73
4. Trzecia płeć77
5. Manifestowana i ukrywana obyczajowość homoseksualizmu79
Rozdział IV. Społeczne oblicza obyczajowości świeckiej84
1. Relikty obyczajowe historycznych kultur w Polsce84
Relikty kultury szlacheckiej84
Echa obyczajowości żydowskiej88
2. Zanikające formy współczesnej obyczajowości91
Jarmarki, targi, stragany odpustowe - relikty zanikającej obyczajowości?91
Obyczajowość kultywowana przez Ochotniczą Straż Pożarną92
3. Współczesne zwyczaje i obyczaje związane z hobby i rekreacją93
Turnieje rycerskie94
Żeglarstwo95
Zwyczaje łowieckie97
4. Domowe formy świeckiego życia towarzyskiego98
5. Clubbing jako nobilitująca forma życia towarzyskiego młodzieży101
6. Plotka w życiu towarzyskim103
Rozdział V. Współczesna obyczajowość o charakterze religijno-świeckim106
1. Renesans zarzuconej obyczajowości religijnej106
Egzorcyzmy106
Pielgrzymki109
2. Zmiany w obyczajowości świąteczno-religijnej112
Zmiany w obyczajach i obrzędach tzw. świąt nakazanych112
3. Współczesna obyczajowość związana ze świeckim świętowaniem115
Andrzejki115
Karnawał115
4. Stare i nowe formy obyczajowe czczenia pamięci osób i "naszych młodszych braci"116
Święto zmarłych a Halloween116
Mikołajki116
Pojednanie człowieka z naturą (cmentarze dla zwierząt)117
5. Zwyczaje i obrzędy przejścia119
Narodziny dziecka, chrzest i I Komunia119
Obrzędowość ślubna i weselna121
Zaręczyny121
Ceremonie ślubne i związane z nimi najnowsze zwyczaje122
Wesele123
Obyczaje związane ze śmiercią i pochówkiem125
Rozdział VI. Obyczajowość młodego pokolenia jako poszukiwanie własnej drogi życiowej (od ideałów do patologii)128
1. Współczesny savoir-vivre i zasady komunikacji niewerbalnej128
Pozdrowienia i zwroty grzecznościowe129
Zasady komunikacji niewerbalnej131
2. Dawne ideały i wzory zachowania w nowej szacie134
Ideały i obyczajowość harcerzy134
Wspólnoty religijne137
New Age jako alternatywna wizja życia141
3. Zachowania patologiczne pod wpływem używek w subkulturach młodzieżowych143
Zachowanie pod wpływem używek143
Patologiczne zachowania w subkulturach młodzieżowych147
4. Obyczajowość kultywowana i kreowana przez szkoły i uniwersytety oraz placówki kultury150
Rozdział VII. Obyczajowość życia artystycznego, naukowego, politycznego i religijnego157
Układanie stosunków interpersonalnych w pracy157
1. Zwyczaje i obyczaje w środowisku artystycznym i naukowym157
1. Zwyczaje i obyczaje w środowisku artystycznym i naukowym157
Jubileusze, benefisy i inne wyrazy uznania160
Premiera teatralna i towarzyszące jej zwyczaje160
Nasilające się zjawiska patologii w życiu naukowym165
2. Populizm i koniunkturalizm jako główne cechy obyczajowości w życiu społeczno-politycznym167
Synkretyzm ponowoczesnej religijności169
3. Trudne problemy Kościoła i zmian w religijności wiernych169
Religia(e) – między fundamentalizmem a liberalizmem172
Różne oblicza religijności i towarzysząca im obyczajowość173
Wielkopańskość stylu życia duchownych174
Zmiany w Kościele i obrzędowości pod wpływem różnorodnych nurtów rewizjonistyczno-reformatorskich i charyzmatycznych176
Podsumowanie. Globalny charakter ponowoczesnej obyczajowości kreowanej przez media179
Polecane lektury uzupełniające188
Bibliografia189

J.Gajda,Antropologiakulturowa-II,Kraków2008

ISBN:978-83-7308-949-5,©byWyższaSzkołaPedagogicznaZNP,Warszawa2008,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2008

Wstęp

ZgodnieztytułemIIczęścipodręcznikaakcentpadanaobecnystanobycza-

jowościwtzw.żywejtradycjiozasięguregionalnym,narodowymiponadnarodo-

wymoraznapowstawanienowychzwyczajów,obyczajów,obrzędów,rytuałów,

normzachowania,mód,jakowynikudokonującychsięszybkichprzemianspo-

łeczno-kulturowychicywilizacyjnychwskalinietylkonaszegokrajuikonty-

nentu,alecałegoglobu.Chodziouchwyceniestanuokreślonegojakostatusquo,

stądteż-pozaanaliząliteraturyprzedmiotu-koniecznebyłoprzeprowadzenie

szerokichbadańempirycznychwkierowanychprzezemniegrupachseminarium

magisterskiegowWyższejSzkolePedagogicznejZwiązkuNauczycielstwaPol-

skiegowWarszawie,awcześniejnaUniwersytecieMariiCurie-Skłodowskiej

wLublinie.Wszystkimdyplomantom,azwłaszczatym,którychrzetelneanalizy

badańjakościowychzostałytuwykorzystaneiodnotowane,składamwyrazy

wdzięczności.

Choćzebranymateriałjestbogaty,tojednakdalekiodwyczerpaniatematu.

Zaprezentowanyzostałwczęściskładającejsięzsiedmiurozdziałówpoprzedzo-

nychwprowadzeniemizakończonychpodsumowaniem.Wprowadzenietraktuje

oroliciałajakopraźródłaipodstawykształtowaniakulturyobyczajowejorazjej

istocie,uwarunkowaniach,typologiiifunkcjach.Pierwszetrzyrozdziałydotyczą

obyczajowościzwiązanejzesferąbiologicznączłowiekaispełnianiemjegopotrzeb

bytowychorazwitalnych,dlategojeśliweźmiemypoduwagękategoriekultury,

tonajbliższesątematyczniekulturzebytu(materialnej).

WrozdzialeI„Obyczajowośćdotyczącacielesnościczłowieka”rozpatrywa-

nesąwkolejnościproblemy:kultuciałaimłodościwopozycjidoprocesustarze-

niasię,dominującewzorykobietyimężczyzny,higienyidbaniaourodę,modny

ubiór,łączniezekstremalnymizabiegamizdobieniaciała(jaktatuażipiercing).

RozdziałIItraktujeoobyczajowościpotrzebbytowych,takichjak:schronienie

(mieszkania,domy,przytuliska),problembezrobocia,bezdomnościiemigracji

zarobkowejorazsposobyodżywianiasięizachowaniakonsumentówkształto-

waneprzezsupermarketyicentrahandlowe.NatomiastrozdziałIIIpoświęcony

jestobyczajomzwiązanymzesferąwartościwitalnych,takichjakzdrowie(oraz

zagrożeńtypuotyłość)iseks-praktykowanywróżnegorodzajuzwiązkach

(heteroseksualnychczyhomoseksualnych),atakżewprzypadkutrzeciejpłci.

RozdziałyIViVzawierająomówienieróżnychformobyczajowościświeckiej

ireligijnej.Najbliższesąkulturzespołecznej,wktórejakcentujesięstosunkiin-

terpersonalne,układyipowiązaniawgrupach,warstwachspołecznych,dlatego

wrozdzialeIVjestmowaoobyczajowychreliktachkulturyszlacheckiejiżydow-

skiej;obyczajowościjarmarcznej,straganiarskiej,atakżeokultywowaniutradycji

przezOchotnicząStrażPożarną;owspółczesnychzwyczajachspędzaniaczasu

wolnego,hobbyirekreacjipozadomem(turniejerycerskie,żeglarstwo,łowiec-

two),atakżeodomowychformachżyciatowarzyskiegoorazoplotcetowarzy-

skiej.RozdziałV(„Współczesnaobyczajowośćocharakterzereligijno-świeckim”)

Brak wyników

Antropologia kulturowa, cz. 2

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra