Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Gajda,Antropologiakulturowa-II,Kraków2008
ISBN:978-83-7308-949-5,©byWyższaSzkołaPedagogicznaZNP,Warszawa2008,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2008
22
Wprowadzenie-Ciałojakopraźródłokulturyobyczajowej...
kultury,możnawyodrębnićczynnikiobiektywne,niezależneodludziwdanej
epoceinadanymterytorium,iczynnikisubiektywne,tkwiącewczłowieku,
takiejakpredyspozycje,zainteresowaniaistylżycia.Sąonekomplementarne,
decydująozróżnicowaniuobyczajowościwtejsamejspołeczności,choćzawsze
dominujączynnikiobiektywne.Przyjęłosięjakozasadnerozpatrywanieuwa-
runkowańrozwojuobyczajowościwaspekcieposzczególnychkategoriikultury,
łącznielubrozdzielnie,jakouwarunkowańobiektywnychocharakterzepod-
stawowym.Wobydwuprzypadkachniktniekwestionuje,żekulturamaterial-
na-systemdziałalnościprodukcyjnejwposzczególnychepokachspołecznych
(np.feudalizm,kapitalizm,socjalizm)czywepokachspołeczno-kulturowych
(oświecenie,romantyzm,pozytywizm)nierozerwalniewiążesięzkształtowa-
niemstosunkówspołecznychikulturyduchowej.Wzajemnewspółzależności
ekonomiczno-społeczno-kulturoweprzekładająsięnadominującewdanejepo-
cetyp(y)kultury(szlacheckiej,ludowej,mieszczańskiej,kupieckiej)icharakter
obyczajowości,właściwedladanejepokiczyprądu,orazswoisteformyiwzory
zachowań:zwyczaje,obyczaje,obrzędy,ceremonie,akceptowaneiutrwalo-
newdanejspołeczności.Wróżnorodnejibogatejobyczajowościwyrażanesą
wartościiideaływskalimikroimakrogrupyspołecznejdanejepoki.Współ-
cześnie,kiedyanalizujesięuwarunkowaniarozwojukultury,wtymkultury
obyczajowej,podkreślasiędominującąrolęwiedzystosowanejoraznajnowszych
osiągnięćtechnikiielektronikiw„budowienowejcywilizacji”;cywilizacji,która
wytyczadrogirozwojuipodporządkowujesobieniemalwszystkichiwszystko.
PrzekonującyobraztakiegobudowaniacywilizacjiXXIwiekuznanyjestgłów-
niedziękipublikacjomAlvinaiHeidiToferów,przetłumaczonychnaponad
30językówiwydawanychwmilionachegzemplarzy.WTrzeciejfalisugestywnie
uzasadniliprzełomwdziejachludzkości,jakidokonałsięidokonujezasprawą
rewolucjiinformatycznej(trzeciejfaliprzemiandziejowych),stanowiącejnaro-
dzinynowejcywilizacjiporewolucjirolniczej(pierwszafala)iporewolucjiprze-
mysłowej(drugafala).Generowanieiprzetwarzanieinformacjiiichprzepływ
naniebywałąskalę,jakogłównegoczynnikawytwórczości,przyczyniłosiędo
powstaniaspołeczeństwainformatycznego,wktóryminformacjajestpodstawą
wiedzy-niewyczerpalnymbogactwem;zapewniłaczłowiekowidominacjęwe
wszystkichdziedzinachżycia(wekonomii,życiuspołecznym,nauce,kulturze,
stylużycia,obyczajowości).A.iH.Toferowiegłoszą:
Nowemetodyprodukcjiodeślądolamusawiększośćprodukcjitaśmowej
inowytyprodziny,któraniebędziemiałacharakteruzamkniętejwsobiekomór-
ki.Pojawiąsięnoweinstytucje,którebędziemożnanazwaćelektronicznąwioską.
Radykalniezostanąprzekształconeszkołyiformywspółdziałania.Rodzącasię
cywilizacjaspisujedlanasnowykodekszachowań(1996,s.18).
Transformacjagospodarczatrzeciejfalirodzinowetrudneproblemynietyl-
koekonomiczne,aletakżemoralneiobyczajowe,m.in.bezrobocie,konieczność
