Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
GrzegorzGodlewski
Jeślipraktykajestczymśimmanentnieczasowym–azatemtuotosięsta-
jącym,improwizowanym,zawszeinstatunascendi–towtejpostaciujawnia
sięjedyniesamemuwykonawcy.PowtarzanywielokrotnieprzezBourdieuapel,
bypraktykibadaćjakopraktyki,jestwezwaniem,byniepoprzestawaćnatym,
copraktykaczyni,jaksięprzejawiaioddziałuje,izmierzaćdoujęciatego,jak
praktykasiędzieje,jakprzebiegasamopraktykowanie.Doosiągnięciategocelu
niewystarczyjednakprzyjęcieperspektywywykonawcyrozumianejakopewien
zabiegpoznawczy;emergentnestawaniesiępraktykiodsłaniasiębowiemjedynie
temukonkretnemupodmiotowi,któryjąwykonuje,czyraczejtoonjeodsłania
wtokuswoichdziałańdziękiśrodkomizasobom,któresąwjegowyłącznej
dyspozycji,orazokolicznościom,któretylkojemusąwpełniznane.Czywięcba-
daniepraktyk,wszczególnościzewzględunawłaściwąimczasowość,wymaga
tego,bybadaczsamstałsięjednymzpraktykujących?
Niejesttomożliweaniteż–zinnychpowodów–wskazane.Bourdieuzde-
cydowanieodrzucawszelkien«spontaniczne»ipopulistyczneideologie”–ide-
ologie,doprecyzujmy,występującepodpostaciąteoriinaukowych–namocy
którychbadaniemiałobyprowadzićdoinicjacjiwbadanąrzeczywistość,do
pełnegowniejuczestnictwaczyteżzanurzenia80.Nieusuwalnaróżnicamię-
dzybadającymabadanym,zamykającaprzedtympierwszymdrogędopraktyki
postrzeganejzpunktuwidzeniapraktykującego,niejestjedynieprzyrodzoną
ułomnościąludzkiegopoznania,którejakceptacjaispożytkowanieteoretyczne
sprowadzałybysiędoczynienianzkoniecznościcnoty”inprzekształceniafak-
tycznegowykluczeniawdecyzjęmetodologiczną”81.Eliminacjadystansuzsytu-
acjibadawczejjestniemożliwanietylkodlatego,żeniedasięgowyeliminować,
alerównieżdlatego,żejestoninherentnymskładnikiempoznanianaukowego,
współdecydującymowyjątkowymstatusietegorodzajupoznania.Jakdobitnie
–choćtylkowprzypisie–stwierdzaBourdieu:nJestrzecząoczywistą,żeteore-
tycznepoznaniepraktykijakopraktykiniemanicwspólnegozpoznaniem
praktycznym”82.Tymbowiem,doczegoprowadzipoznaniepraktyczne,jest
wiedzapraktyczna–nwiedzanieuczona”,nieintelektualna,wtopionawcieles-
nośćikontekstyswoichzastosowań,nieodłączniezwiązanazkonkretnympod-
miotemibiegłością,jakąosiągnął.Jesttowięcwiedza–przynajmniejwistot-
nejczęści–nieuświadamiana,niedającasięwyrazićwpojęciachaniregułach
i,wkonsekwencji,nieprzekazywalnawżadeninnysposóbjaktylkopoprzez
terminowanieudoświadczonegopraktyka.Azatemnawetjeślibadacztakimczy
innymsposobemnabrałbybiegłościpraktyka,jeśliopanowałbywpełniprak-
tykę,którąchciałzbadać,itakniebyłbywstaniezdobytejwiedzypraktycznej
80Tamże,s.95,przyp.17.
81Tamże,s.175.
82Tamże,s.95,przyp.17.
