Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
IwonaKabzińska
rywalizującychzesobącentrówinteresu,którewielomagłosamiwypowiadają
sięnatemattego,czymjest,aczymniejestichkultura,wzwiązkuzczym
badaniaetnograficznemusząbraćpoduwagęowąwielośćgłosów,którymitak
naprawdęmówidanaspołeczność”(tamże,s.43).Badaczijegorozmówcysą
równoprawnymipodmiotamidialoguiwspółautoraminarracjietnograficznej,
niezależnieodtego,czybadaczeujawniajądaneswoichrozmówców,czyteż
tegonieczynią12.Antropologpozostajegłównymdysponentemgłosówuczest-
nikówdialogu,powinienjednakudostępnićwynikiswoichpracczłonkomba-
danejgrupy(Hann2008,s.44;Kaniowska1999,s.78,przyp.44;Nowicka
2004,s.222-223).DWnioskiiinterpetacjedokonywaneprzezetnografów[...]
[powinnybyć]nabieżącokomentowaneprzezbadanych”(Angrosino2010,
s.46).DWnienagannejpodwzględemetycznympracyterenowejpraktycznie
nicniedziejesiębezwiedzyiprzyzwoleniainformatorów(mogąonizapoznać
sięztreściąpublikacji,przewidujesięteżewentualnośćkonsultowaniasię
znimiprzedogłoszeniemwyników)”(Seweryn2010,s.43;patrzteż:tamże,
s.35,37,47)13.
12Badaczesamipodejmujądecyzjęoujawnieniulubutajnieniudanychswoichrozmów-
ców.Należypamiętać,żeDwpewnychprzypadkachnieużywanieprawdziwychimion[itylko
imion?-przyp.I.K.]miałobyposmakprotekcjonizmuibrakunależytegoszacunkudlatych,
którzynaniegozasługująioczekują,żepodanazostanieichprawdziwatożsamość[rozumiem,
żebadanywyrażazgodęnapodaniejegodanychosobowych-przyp.I.K.].Czasemjednak
trzebazmienićimionaludziinazwymiejsc.Wskrajnychprzypadkachprawdopodobieństwo
negatywnychkonsekwencjimożebyćtakwielkie,żeświadomybadaczpodejmujedecyzję,
żebywogóleniepublikowaćdanych”(Hann2008,s.44).
13NiektórewytycznedotycząceowejDnienagannejpodwzględemetycznympracytere-
nowej”wydająsiękontrowersyjne.Wjakisposóbnp.badaczmasięDstosowniezrewanżować”
rozmówcomzaichpomociusługi,byniedoszłodoDwyzyskiwaniaekonomicznego”?Oowym
rewanżowaniujestmowazarównowEthicalGuidelinesforGoodResearchPractice,jakiwCode
ofEthics(Seweryn2010,s.35,48).Czyoznaczato,żebadanymniewystarczyjużsamkon-
taktzbadaczem,jegolojalność,praca,którąwykonuje,ofiarowywaneprzezniegoDbłyskotki
ipaciorki”(natentematpatrz:Nowicka2005,s.200-201)?Czyzmierzamydotego,żeba-
daczbędziepłaciłkażdemuzrozmówcówzaudziałwbadaniach?Jeślitak,powinienzapewne
sporządzićrachunek,bymócprzelaćpieniądzenakontorozmówcy(zpewnościąniewszyscy
jeposiadają).Czydorachunkumabyćdołączonaumowa?Dziśwystarczyustnazgodana
uczestnictwowbadaniach(Seweryn2010,s.36,43,47,48).DUzyskaniezgodyinformatora
niejest[przytym]jednorazowymaktem,leczprocesem,obejmującymcałyprzebiegprojektu,
częstokroćwymagającymrenegocjacji[…]”(tamże,s.36).Mamnadzieję,żerozrastającasię
biurokracjaniedoprowadzidotego,żebadaczbędziemusiałpodpisywaćumowęzkażdym
uczestnikiembadań,szczegółowookreślającązakresdziałaniaposzczególnychosób.Ozna-
czałobytonietylkopoddaniepracbadawczychrygorombiurokracji,lecztakżeograniczyło
ichzakres.Jestempewna,żeniewszyscyrozmówcybylibygotowipodpisaćjakiekolwiekdo-
kumenty.Zaopatrzonywniebadacz,domagającysięzłożeniapodpisunawielostronicowym
formularzuzapełnionymniezrozumiałymidlapostronnychzapisami,niebyłbydlanichwia-
rogodny,niebudziłzaufania.Przesadąwydajesię,bybadaczeDpono[sili]odpowiedzialność
niejedyniezafaktycznątreśćprzekazywanychinformacji,aletakżezasposóbichodbioru
orazjegokonsekwencje”(tamże,s.48).Takizapis,moimzdaniem,stwarzapoledonad-
użyćimanipulacji,ograniczarównieżmożliwościprowadzeniabadań.Ponadto,jaksłusznie
