Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
IwonaKabzińska
żeDdziękispotkaniuzantropologiemInnymaszansęzobaczyćsiebietakim,
jakiegowcześniejnieznał.Widzionrównieżsiebiewkonfrontacjizantropo-
logiem.Dlaantropologazaśprzedmiotempoznaniastajesięzarównobadany
(partnerdialogu)jakionsam”(Kafar2004,s.86;patrzteżnp.Buchowski
2004;Clifford1988,2000;Geertz1988,2000;Nowicka2004;Turner1985).
Zmianasposobupostrzeganiarelacjimiędzybadaczemijegorozmówcami
wznaczącysposóbwpłynęłanasposóbprowadzeniabadańterenowych.Ba-
daniatewcorazwiększymstopniułącząsięteżzkoniecznościąrozstrzygania
wielukwestiietycznych(natentematpatrznp.:Nowicka1992,2005;Zamiara
2005;Kaniowska,Modnicka2010)16.DWobrębienaszejdyscypliny-piszeEwa
Nowicka-dokonałysięnietylkoprzemianyocharakterzeepistemologicznym
imetodologicznym,aletakżegłębokieprzemianywzakresiesamoświadomości
etycznej;nastąpiłopodważeniepełnychuprawnieńantropologadopodejmo-
wania,przeprowadzaniabadaniaipublikacjijegowyników.Zachwianiuuległo
samozadowoleniewzakresieracjimoralnychuprawianiaantropologii,codo
którychwcześniejantropologowieniemieliwątpliwości.[...]Szczególniepo-
ważnywpływzaznaczyływsferzeocenetycznychzmiany,jakiesiędokonały
wrelacjibadacz-badany”(Nowicka2005,s.205)17.
II
Dlapowstanianurturefleksyjnegowantropologiibardzoważneznaczenie
miałoDpisanie[...]«namarginesie»lub-wwieluprzypadkach-nawetpoza
obiegiemgłównejwiedzyakademickiej.[...]Obejmujeonomiędzyinnymi
takiegatunkijak:pamiętnik,dziennik,anawetpowieść,zawierającąwple-
cionewniąsfabularyzowanewątkiautobiograficzne”(Kafar2004,s.83)18.
KolejnymkrokiembyłoDpojawieniesięautobiografiiterenowychtraktowanych
16Zgodniezwytycznymi,określającymizasadypostępowaniaetnologaprowadzące-
gobadaniaterenowe,należywziąćpoduwagęnietylkojegorelacjezbadanymi,lecztakże
zpracodawcami,sponsorami,fundatorami,innymibadaczamii-generalnie-środowiskiem
naukowym,władzamikraju,wktórymprowadzonesąbadania,oraztego,zktóregopochodzi
badacz.Należyrównieżpamiętaćowarunkachwspółpracymiędzynarodowejiodpowiedzial-
nościwobecspołeczeństwa(szerzejpatrzSeweryn2010).
17Wcytowanymartykulezawartesąniezwykleistotnerozważaniadotyczącerelacji
międzybadaczemibadanymi.Autorkawielemiejscapoświęciłaprzedewszystkimnawiązy-
waniuprzyjaźni,jejźródłomikonsekwencjomdlaobydwustron,wpływowinaefektybadań
imożliwościomichprowadzenia(Nowicka2005).
18Kafarprzypomina,żeDsztandarowymprzykłademdziennika,któregoopublikowanie
wwydatnysposóbprzyczyniłosiędowywołaniawzmożonejdyskusjinadwpływemosobiste-
godoświadczeniaantropologicznegonaprocespoznania,sąDziennikiBronisławaMalinow-
skiego.Doinnych,uznawanychdziśjużzaklasyczne,formautobiografiiantropologicznych
przedstawionychwpostacifikcjiliterackiejnależąchoćbyReturntoLaughter(1954)Laury
Bohannan(wydanapodpseudonimemSmithBowen)czyStrangerandFriend(1967)Hortense
Powdermaker”(Kafar2004,s.83,przyp.2).
