Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WyspySzczęśliwewstarożytności:mitirzeczywistość
17
toriuszauPlutarcha(Iw.poChr.),któryopisującteniezwykłewyspy,powołujesięna
cytowanypowyżejfragmentzHomera,odnoszącysiędo„równinyElizjum”(Vita
Sertorii8,2–5).
4.FilozoficznarefleksjaPindara
Wdalszymciąguewolucjategotoposuposzławkierunkuuetycznieniagowduchu
wyraźnieorficko-pitagorejskiminadaniamusensuwybitnieeschatologicznego,czego
mimowspomnianychzapożyczeńnieoferujejeszczewersjaHezjodejska.Mato
natomiastmiejsceuPindara(VI/Vw.przedChr.),twórcysłynnychód(epinikionów)
nacześćzwycięzcówwigrzyskachsportowych.Wjednejznich,IIOdzieOlimpijskiej,
napisanejdlauczczeniazwycięstwawwyścigachzaprzęgówkonnychodniesionego
w476r.przezTerona,sycylijskiegotyranaAkragas(Agrigento),koncepcjażyciapo-
zagrobowego,pełniącabyćmożefunkcjękonsolacyjnąwobecznajdującegosię
uschyłkużyciawładcy,nawiązujewyraźniedodoktrynyorficko-pitagorejskiej
21,po-
wstałejnagrunciegreckichkultówmisteryjnych,jakiepojawiłysięwVIw.przedChr.
jakoreakcjanapesymistycznewizjeeschatologiczne,którychechapobrzmiewają
wpoematachHomera
22.Tegorodzajunawiązanieniejestzapewneprzypadkowe,gdyż
naSycyliiiwpołudniowejItaliiwpływyorficko-pitagorejskiebyłyszczególniesilne,
oczymświadcząznaleziskaarcheologiczne;wśródnichnaszczególnąuwagęzasłu-
gujązłotetabliczkizawierającewskazówkidlazmarłych
23.
Pochwaławładcyijegorozlicznychzaletokalaramowodyskursfilozoficzno-
-religijny,doktóregopretekstemsąwpewnymsensieburzliwedziejejegorodu,wy-
wodzącegosięodmitycznegoKadmosa.Refleksjenatematprzeplataniasięnieszczęść
iradościwludzkimżyciumotywtopicznywpoezjigreckiej,począwszyodHomera
znajdująturozwinięciewmyśli,żeżyciesprawiedliwe,opartenapraktykowaniu
cnoty(aretć),doczekasięnagrodypośmiertnej,wprzeciwieństwiedosplamionego
występkami,którespotkasięzkarą:
Któżzgadnąćzdoła,czybezburz,
wtrwałymszczęściudanomudziś
cichyzakończyćdzień,
słońcadziecię?Zmiennywiatr
tostąd,tozowądwieje
turadość,tamstrapienieiból
wczłowieczewplatadni.
[...]
Wiele,zaiste,dać
możenam,niejedenczyn
21Zob.np.M.Stuligrosz,Pindarożyciupośmierci,„ClassicaVratislaviensia”XXVI(2005),s.67
iprzyp.5(tambibliografiadotyczącategozagadnienia).
22Zob.W.Burkert,Starożytnekultymisteryjne,wstęp,przekładioprac.K.Bielawski,Homini,Byd-
goszcz2001,s.35–53.
23Zob.M.Stuligrosz,op.cit.,s.67,przyp.8.