Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ryshistorycznyasesorasądowegowprawiepolskim
25
asesorasądowego,zdrugiejzaś,dopuszczono(art.282§2p.u.s.p.z1928r.)naokres
przejściowywykonywanieprzezasesoravotum(atrybucjisędziowskiej,iurisgladii),
ograniczająctakąmożliwośćzreguływyłączniedosądówlokowanychwustawowej
hierarchiisądównajniżej,natymsamymszczeblucosędziowiepokoju(art.1§1
p.u.s.p.z1928r.),wyjątkowozaś-dosądówokręgowychorzekającychwkompletach
kolegialnych45.Zuwaginabrakodesłaniawart.282§2doart.20p.u.s.p.,niedo-
puszczalnabyłamożliwośćdelegowaniaasesorasądowegodopełnieniaczynności
sędziowskichwpostępowaniuodwoławczym46.
Przyznanieasesorom-zgodniezart.282§2p.u.s.p.z1928r.-prawadoza-
stępowaniasędziegogrodzkiego,atakżeudziałuwskładziesąduokręgowegonnie
uchylałokoniecznościdelegowanianaokreślonyprzeciągczasuasesorasądowego
dowydawaniawyroków”
47
.Udziałwskładzieorzekającymasesora,któryniebył
delegowanynaokreślonyczas,traktowanybyłjakoudziałosobynieupoważnio-
nejdowydawaniawyroków,coskutkowałouznaniemnieważnościtakzapadłego
orzeczenia48.
Możliwośćsprawowaniaprzezasesorasądowegozasadniczopełnegozakre-
suczynnościsędziowskich,włączeniezwyrokowaniem,spotkałasięzkrytyką
przedstawicielinaukiprawa.Wyrażanybyłpogląd,że:nOddaniewładzysądow-
niczejosobieformalnieniezawisłej,jednakniebędącejwyposażonąwewszystkie
gwarancjeowejniezawisłości(przedewszystkimnieusuwalność),musibudzić
wątpliwościnaturykonstytucyjnej”
49
.J.Jamonttzwróciłuwagęnaniewłaściwość
oddaniaasesorom,całkowiciezależnymodMinistraSprawiedliwościiprezesów
sądów,prawawyrokowaniawsądachokręgowych,zwłaszczażeasesormógłorzekać
nawetwnajtrudniejszychsprawachkarnych,wktórychmogłyzapadaćwyrokikary
śmierci.Argumentował,żeKonstytucjawymaga,byobywatelbyłsądzonyprzez
sędziówniezawisłych,należyciemianowanych,lubsędziówprzysięgłych,niezaś
przezkandydatównasędziów.Podkreślał,żerozwiązanietogodzinietylewzasadę
niezawisłościsędziowskiej,ilewzagwarantowanekonstytucyjnieprawoobywatelido
sądu(art.98Konstytucjizdnia17marca1921r.)złożonegozniezawisłychsędziów
50
.
A.CzerwińskizwróciłuwagęnabraksynchronizacjirozwiązańprzyjętychwPra-
wieoustrojusądówpowszechnychzart.77Konstytucjimarcowej,zgodniezktórym
wymiarsprawiedliwościsprawująniezawisłesądy,asędziowiesąnieusuwalniipod
-
legajątylkoustawom.Argumentował,żezart.77Konstytucjiwynika,żeczynności
45A.Bojańczyk,Opiniaprawna…,s.7.
46A.Czerwiński,Ustrój…,s.47.
47PostanowienieSNzdnia10marca1931r.,IIK417/30,LEXnr1632611.
48Z.Nagórski,Prawooustrojusądówpowszechnychzdn.6lutego1928r.wedługjednolitego
tekstuzdn.5listopadawrazzustawamiirozporządzeniamizwiązkowemiiwykonawczemioraz
orzecznictwemSąduNajwyższego,Warszawa1933,s.104.
49ZastrzeżeniatebyłypodnoszoneprzezK.StefkęjeszczewtrakciepracKomisjiKodyfkacyjnej
w1923r.Zob.M.Mohyluk,Prawo…,passim.
50J.Jamontt,Historiaikrytykarozporządzeniaoustrojusądówpowszechnych,Warszawa1928,
s.119.Cyt.zaD.Malec,Ogenezie…,s.419.
