Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ryshistorycznyasesorasądowegowprawiepolskim
23
rozporządzeniamielizdanyegzaminsędziowski,zostalinamocyart.280§1aseso-
ramisądowymi
32
.WtekściepierwotnymPrawaoustrojusądówpowszechnychnie
określonoczasutrwaniaasesury.Dopieroustawazdnia4marca1929r.wsprawie
zmianyniektórychpostanowieńrozporządzeniaPrezydentaRzeczypospolitejzdnia
6lutego1928r.,zawierającegonPrawooustrojusądówpowszechnych”
33
,która
weszławżycie3lutego1930r.,przesądziławart.61,żemianowanienastępowało
nanoznaczonyprzeciągczasu”
.Nowelizacjatapodkreśliłaróżnicemiędzysędzią,
którybyłmianowanybezterminowo,aasesoremmianowanymnaczasokreślony.
Jednocześniezmianatawykluczyławąskąinterpretację,żeasesorowimożnabyło
powierzyćpełnienieczynnościsędziowskichtylkondookreślonejsprawy”
.Termin
noznaczonyprzeciągczasu”zostałdoprecyzowanyw§59rozporządzeniazdnia
25października1932r.oaplikantachiasesorach,zgodniezktórymasesoramożna
byłoprzenieśćwstanspoczynku,jeżeliwciągudwóchlatodmianowanianato
stanowiskonieotrzymałnominacjinaurządsędziowski34.
Katalogkompetencjiasesorasądowegozostałokreślonystosunkowowąsko,gdyż
prawodawcawyraźniewyłączyłteobardziejdoniosłymcharakterzeprocesowym,
ograniczającwzasadziejegokompetencjedotychdrugorzędnych
35
.Prezessądu
apelacyjnegomógłpowierzyćasesorowipełnienieobowiązkówsędziowskich,nie
wyłączającśledztw,nanoznaczonyprzeciągczasu”
.Ponadtoasesormógłwyko-
nywaćczynnościśledcze,rekwizycyjne36,atakżepełnićfunkcjępomocysądowej
iprzesłuchiwaćświadków37.
Powierzanieasesoromsądowymczynnościsędziegośledczegospotkałosięzkry-
tykąniektórychprzedstawicielidoktrynyprawa,zarzucającychtemurozwiązaniu
brakcelowościorazsprzecznośćzinnymiprzepisamiPrawaoustrojusądówpo-
wszechnychz1928r.A.Czerwińskiargumentował,że:nSędziaśledczy,abymógł
należycieodpowiedziećswemuzadaniu,musipróczteoretycznychwiadomości
prawniczychmiećpewnedoświadczeniewzawodziesędziowskimiznajomość
stosunkówżyciowych,czegoegzaminowanyaplikantmiećniebędzieimiećjeszcze
niemoże”
38
.Zwróciłrównieżuwagę,żeupoważnienieasesorówdoprowadzenia
śledztwpozostajewsprzecznościzart.5p.u.s.p.Zgodniezart.5§1Minister
nowelizacjiz1937r.tentrybprzekształconozobligatoryjnegonafakultatywny(Umożliwość”
mianowania).Art.260§1wbrzmieniunadanymustawązdnia14kwietnia1937r.ozmianie
prawaoustrojusądówpowszechnych(Dz.U.Nr30,poz.220):UAplikanta,któryzłożyłegzamin
sędziowskiMinisterSprawiedliwościmożemianowaćasesoremsądowym”
.
32A.Czerwiński,UstrójsądówpowszechnychwedlerozporządzeniaPrezydentaRzeczypospolitej
Polskiejzdnia6lutego1928r.,Lwów1928,s.45.
33Dz.U.z1930r.Nr5,poz.43.
34D.Malec,Ogenezie…,s.421.
35A.Bojańczyk,Opiniaprawnanatematprojektuustawyozmianieustawy-Prawooustroju
sądówpowszechnychorazniektórychinnychustaw(druksejmowy2299),Warszawa,21maja
2015r.,s.6.
36PostanowienieSNzdnia28stycznia1931r.,IIK417/30,OSN(IK)1931,z.2,poz.32.
37J.Bodio,Instytucjaasesorasądowego,UStudiaIuridicaLublinensia”2010,nr13,s.74.
38A.Czerwiński,Ustrój…,s.46.
