Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Asesorsądowywpolskimsystemiewymiarusprawiedliwości
Sprawiedliwościokreślałwdrodzerozporządzeniawkażdymsądzieokręgowym
liczbęsędziówokręgowychjakosędziówśledczych.Zkoleiwmyślart.90§4sędziów
śledczychwsądachokręgowychmianowałPrezydentRzeczypospolitejnawniosek
Ministra,podobniejaksędziówokręgowych.ZdaniemA.Czerwińskiego:nZtych
postanowieńwynika,żeustawauznajeważnośćzadań,jakiemasędziaśledczydo
spełnieniaiżezatemsędziąśledczympowinienbyćmianowanysędzia,któryposiada
warunkidoosiągnięciastanowiskasędziegookręgowego”39.
Wzakresfunkcjisędziowskichpowierzanychasesoromsądowymwchodziło
takżewykonywanieczynnościwpostępowaniuniespornym,hipotecznymiwyda-
waniewtymzakresiepostanowień,decyzjiorazuchwał
40
.Istotnymjest,żewzakresie
czynnościsędziowskichasesoraniemieściłosięwydawaniewyroków(art.260§§1
i2p.u.s.p.z1928r.).ZdaniemA.Czerwińskiegozasada,zgodniezktórąasesorowi
wolnowykonywaćwszystkieczynnościzwyjątkiemwyrokowania,powinnapodle-
gaćwykładniścisłej.Woląustawodawcybyło,abyasesorsądowybrałudziałwwy-
konywaniuczynnościsędziowskichjedyniepomocniczo,tymsamymasesorzynie
powinniwydawaćsamoistnychrozstrzygnięć,wymagającychkognicjisędziowskiej
41
.
Kwestiauprawnieńasesorówsądowychbyławlatachmiędzywojennychprzed-
miotemdyskusjiisporów.Ichźródłembyłaregulacjaart.282§2p.u.s.p.,która
zwierałaupoważnieniedlaMinistraSprawiedliwościdopowierzaniazastępczo
asesoromczynnościsędziegogrodzkiegoorazuczestniczeniawskładzieorzekającym
sąduokręgowegozamiastsędziegogrodzkiego42.Asesorsądowymógłbraćudział
wskładziesądzącym,przewidzianymwart.23p.u.s.p.z1928r.,doodwołania
tegoprzepisuwdrodzerozporządzeniaMinistraSprawiedliwości
43
.Tenprzejściowy
przepis(początkowoobowiązywałpięćlat,późniejokrestenprzedłużonodolat
dziesięciu)miałcharakterwyjątkowy,mocąktóregorozszerzonozakresprzedmio-
towyczynnościsędziowskichwykonywanychprzezasesorasądowego,tymsamym
podważającjegopozycjęprocesową.
WbrzmieniutekstupierwotnegoPrawaoustrojusądówpowszechnychz1928r.
dopuszczalnebyłopełnienieprzezasesorówsądowychzastępczoczynnościsę-
dziowskichsędziegogrodzkiego,ntudzieżbranieudziału,zamiastjednegosędziego,
wskładziesądzącymprzewidzianymwart.23,jednakbezprawaprzewodniczenia
itylkowówczas,gdywskładzietymniezasiadajużsędziagrodzki”
44
.Zjednej
stronyjakozasadę(art.260§2p.u.s.p.z1928r.)przyjętowąskizakresuprawnień
39Ibidem.
40M.Materniak-Pawłowska,UstrójsądownictwapowszechnegowIIRzeczypospolitej,Poznań
2003,s.231.
41A.Czerwiński,Ustrój…,s.46.
42S.Gołąb,Organizacjasądówpowszechnych,Kraków1938,s.82.
43OrzeczenieSNzdnia3lipca1930r.,IIIRw2671/29,Zb.Orz.1930/II/141.
44Wmyślart.23p.u.s.p.z1928r.zasadąbyło,żewewszystkichsprawachsądyokręgoweorze-
kaływskładzietrzechsędziów,oileustawyniestanowiłyinaczej;wskładziesądzącymsądu
okręgowegomógłbraćudziałzastępczotylkojedensędziagrodzki,któryniemógłjednakbyć
przewodniczącym.