Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
waniaomawianegopojęciauŁucjiŁukaszewicz,którauważa,żenaspi-
racjerozumianesąjakofunkcjawartościznanychiuznawanychprzez
jednostkęzanajlepszewżyciuczłowiekaorazjejocenywłasnychmoż-
liwościuzyskaniatychżewartości”(Łukaszewicz1978,s.21).
Takszerokoimocnozdefiniowanepojęcieaspiracjiwpsychologiiiso-
cjologiiniemożeniemiećwpływunajegodefiniowaniewpedagogice.
Aspiracjemająnaceluwywołaniezmianwsposobie,wjakiczłowiek
funkcjonujewspołeczeństwie,codokonujesiępoprzezedukacjęiwy-
chowaniewcałokształcieprocesówsocjalizacji.Dotyczytorównież
zmianosobowościowych–ukształtowaniainnegoja.Właściwewięcbę-
dzieprzyjęciewkontekściepedagogikidefinicjiaspiracjijakodążeń
człowiekadospołecznieaprobowanychcelów,którychosiągnięcie
spowodujesubiektywnepoczuciekorzyści,wynikającezezmiankre-
owanegoświatawartościwłaściwychdladanegookresurozwoju
człowieka.Zgodniezsugestiązawartąwtejdefinicji,autorainteresować
będzieokresadolescencjiuczniówliceówprofilowanych,wyznawany
przeznichsystemwartościiznichwynikającestrukturaorazpoziom
aspiracji.
2.Rodzajeaspiracji
Dążenialudzidotycząwieluaspektówichżycia,obiektóworazcelów.
Badaczeprzedmiotuzgodnieuważają,żedokonywanieszczegółowejty-
pologiielementów,wktórychprzejawiająsięaspiracje,jesttrudne.Po-
dejmowanesąjednakpróbyokreśleniapodstawowychobszarów,wktó-
rychludzkiedążeniawystępują.Badaniemposzczególnychrodzajówdą-
żeńczykategoriiaspiracji(badaniadiagnostyczno-opisowe)zajmowali
sięAlicjaSokołowska(1967),AntoninaKłoskowska(1970),AndrzejJa-
nowski(1977),TadeuszLewowickiiBarbaraGalas(1987)orazWiesław
Sikorski(1999).Nurtdotyczącypsychospołecznychuwarunkowańaspi-
racji,któryzapoczątkowanyzostałprzezKurtaLewina,prezentowany
jestwbadaniachMariiŁoś(1972),ZbigniewaSkornego(1980),Barbary
GalasiTadeuszaLewowickiego(1991)iinnych.Wszyscywymienieni
autorzydokonywalipróbwyłonieniarodzajówaspiracjinapodstawie
licznychkryteriów.Kryteriumpodziałuniezawszepozostajebezwpływu
nainnekryteria,np.kryteriumaspiracjiosobistychmawpływnaaspira-
cjerodzinne,aaspiracjepolitycznebezpośredniozwiązanesązespołecz-
nymi.Podaneprzykładyimplikacjipowodują,żeliteraturaprzedmiotu
16
