Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pomija,zapomina-sąwięcświadectwemróżnychformdialoguzrecepcją
Shoah.Badanie„tekstowości”przekazówinternetowych,odnoszącychsię
wswejróżnorodościdoHolokaustu,niejest„nietaktem”49,natomiastpo-
zwalagłębiejwniknąćwsensoddziaływaniamediównakulturęwspółczes-
ną,wktórejprawdaZagładypowoduje,żeniemożeonabyćwtakimsa-
mymstopniuzapamiętanalubzapomniana50.Międzyinnyminadużycia
wprzedstawianiuZagładywInterneciepotwierdzają,że„ciemnastrona
nowoczesności,którejowocemjestHolokaust,jestwciążnierozpoznana,nie
stanowiwięconwtejperspektywiezerwaniaciągłościkulturyicywilizacji,
jestwciążgroźna”51.
Opozycjamiędzyosobliwościązdarzeniaprzekazywanąwnarracji
awielościąorazróżnorodnościąprzekazównatentematwpisujesięwrela-
cjęmiędzytym,cohistoryczneigraniczne,atym,coznikomeipotoczne.
Taopozycjauwikłanajestwjedenztrudniejszychproblemówzzakresu
recepcjiZagłady,amianowicie:czyAuschwitzjestwydarzeniemnatyle
osobliwym,żeniepowinnoonoulegaćżadnymformomkonstruowania
popularnegoodbioruiprzekazu?52Czyteżjestwydarzeniemnatyleuni-
wersalnym,żedajesięprzenosićjegohistorycznywymiarwdyskurssztu-
ki,antropologii,filozofii,wiedzyomediach,bynatychpoziomach-wpolu
semantycznymorazsemiotycznym-opisywaćzmiennośćzdarzeń,które
swójspołeczno-kulturowy,anawetpolitycznystatusuzależniająod„pro-
mieniowania”pamięcioZagładzie.Wieleprzekazów,którepowstają
wInternecie,macharakternietrwały-pojawiająsię,inicjujądyskusję,po-
wstanieinnychprzekazów,anastępnieznikają.Jakbadaćteulotneteksty?
Jakijestichstatuswkonstruowaniutożsamościzbiorowej?Zagładabyła
faktemgranicznymdlacywilizacjiXXwieku,ukazującymambiwalencje
naturyludzkiej,oświeconejcywilizacjiorazporęcznejtechnologii53.Holo-
___
___
___
___
___
__
49JacekLeociakwprowadziłtopojęcierozważającproblemdotyczącytego,jakbadać
świadectwamieszkańcówgetta.J.Leociak,Tekstwobeczagłady,s.34.Zdaniemautoraniniej-
szychrozważań,ekstrapolującegoznaczeniepojęcia„nietakt”,badanianadHolokaustem
stawiająuczonegowobecpytaniaoróżnicemiędzytakteminietaktemnaróżnychpoziomach
refleksji.DociekaniadotycząceZagładyodnosząsiębowiemznaturyswojejdowartości
etycznych.
50Por.A.Ziębińska-Witek,Holocaust,s.10.
51J.Leociak,Tekstwobeczagłady,s.34.Podobniesądziliorazsądząm.in.JosephWiezen-
baum,ZygmuntBauman,GittaSereny,HaraldWelzer.
52Brakformułowaniatakichpytańmożebyć,pomimonaszejwiedzyomechanizmach
funkcjonowaniamediówkomunikacjimasowejorazInternetu,parafrazującsłowaEfraima
Sichera,„udawaniem,żenicsięniestało”oraznadawaniemtegosamegostatusupoznawcze-
goorazetycznegokażdemuprzekazowiodnoszącemusiędoHolokaustu.Por.E.Sicher,The
HolocaustinthePostmodernistEra,[w:]BreakingCrystal.WritingandMemoryafterAuschwitz,
red.E.Sicher,Urbana-Chicago1998,s.298.
53Z.Bauman,NowoczesnośćiZagłada,tłum.T.Kunz,Kraków2009,s.155-159.
29
