Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
RozdziałI.Pojęcieautonomicznychźródełprawapracy
jakoaktemnadrzędnymnadaktamiwykonawczymistanowionymiorganywładzywy-
konawczej(państwokonstytucyjne)79.Narelacjemiędzyposzczególnymielementami
systemuwskazujązasadykontrolijednychaktównormatywnych(aktyniższegorzędu)
podwzględemichzgodnościzinnymiaktami(aktywyższegorzędu)80.Naszczycie
systemuznajdujesięsamaKonstytucja,będącanajwyższymprawemRzeczypospolitej
(art.8Konstytucji)iswoistąracjąobowiązywaniainnychaktównormatywnych.Ze
względunatrybjejuchwaleniamożebyćuznanazawyrazkonsensuiswoistąumo-
węspołeczną,naktórejopierasięfunkcjonowaniepaństwaniezależnieodbieżących
zmianpolitycznych.Konsenskonstytucyjnywyznaczagranicedlabieżącejdziałalności
normatywnej.Kolejnepoziomywhierarchiiźródełprawatoumowymiędzynarodowe
ratyfikowanezazgodąSejmuwyrażonąwustawie,ustawy,aktywykonawcze(rozpo-
rządzenia)orazprawowewnętrzne.
Wrezultacieprawowujęciukonstytucyjnymtohierarchicznysystemnormustanowio-
nychlubuznanychprzezorgan(podmiot)mającykompetencjęprawotwórczą,wramach
ustanowionejprocedury,oileniezostaławodpowiednimtrybiederogowana81.Pomimo
znaczenia,jakieodgrywająwprocesiestosowaniaprawa,zaźródłaprawawtakimzna-
czeniuniemogąbyćuznaneorzecznictwosądowe82(aktstosowaniaprawa)czypoglądy
nauki83,jakrównieżinnespołecznelubgospodarczesystemynormatywne(niewłączone
dosystemuprawnego).Prawowujęciukonstytucyjnymjestprawemmającymsankcję
państwową.Normyprawnesąbudowanenapodstawieprzepisówstanowiącychelement
aktównormatywnych-źródełprawawznaczeniukonstytucyjnym.
system(P
.Sarnecki,Systemźródełprawa...,s.13).Systemprawamasłużyćgwarancjomwolnościiprawjed-
nostkiorazodzwierciedlazałożeniaustrojupaństwa(P
.Radziewicz[w:]Konstytucja...,red.P
.Tuleja,s.281).
79
R.Mojak,Systemźródełprawa...,s.43.
80
K.Działocha[w:]Konstytucja...,t.1,red.J.Garlicki,komentarzdoart.87,s.2wkontekściekontroli
aktówprawawewnętrznego.Pewnemateriemogąbyćregulowanetylkoaktamiokreślonejrangi.Aktyniższej
rangiwymagająumocowaniawaktachznajdującychsięnawyższychmiejscachwhierarchii,zob.L.Garlicki,
Polskieprawokonstytucyjne...,s.128-129.Szczególnemiejscewhierarchiizajmująaktytworzoneprzez
parlament(s.121),któryswojekompetencjeprawotwórczeczerpiezumocowaniaudzielonegoprzeznaród
wdrodzedemokratycznegoaktuwyborczego.
81
nTreśćnormprawajakoobowiązującychnormpostępowaniazsankcjąpaństwaustalanajestosta-
tecznieprzezodpowiednieaktyichstanowienialubuznaniajakichśnormlubfaktówzanormyprawaprzez
państwo.Zespółtaktworzonychnormpostępowaniapochodzizatemzawszeodpaństwa(ściślej-według
pojęćkonstytucji-odwładzypublicznej,obejmującejnietylkowładzępaństwaijegoorganów,lecztakże
władzęsamorząduterytorialnegoijegoorganów)wszczególnościodkonstytucyjnychorganówpaństwa
wyposażonychwkompetencjeprawotwórcze.Owaratioimperiijestpodstawąobowiązywaniaprawa
iodróżniaostatecznienormyprawaodnormmoralnych”
,Sprawozdaniestenograficznez3posiedzenia
ZgromadzeniaNarodowego,s.107,za:K.Działocha[w:]Konstytucja...,t.1,red.J.Garlicki,komentarzdo
art.87,s.5.Zob.teżJ.Wróblewski,Zasady...,1987,s.17in.;M.Safian[w:]SystemPrawaPrywatnego,t.1...,
s.135-136;R.Mojak,Systemźródełprawa...,s.32i41;A.Bień-Kacała,Źródłaprawawewnętrznego...,s.125.
Tworzenieprawawujęciukonstytucyjnymjestfunkcjąwładzpublicznych,choćmożepodlegaćswoistej
decentralizacji(J.Jagielski,Zproblematykiprawotwórczejfunkcjisamorządu...,s.41).
82
Zob.m.in.T.Zieliński,Prawopracy.Zaryssystemu...,s.124.
83
Por.T.Zieliński,Podstawy...,s.137in.
