Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Statusprawnyautoryzacji
nemu.Zgodniez§193niemieckiegokodeksukarnegotakiemuintereso-
wisłużąopiniewyrażanewdebaciepublicznej.Wdoktrynieniemieckiej
prezentowanyjestczęstopogląd,żeobowiązującenormyprawneUprowa-
dządouprzywilejowaniamediówwtensposób,żezostałpomniejszony
ichobowiązeksumiennościprzyformułowaniustwierdzeńuwłaczających
czci.Niemusząonedowodzićprawdziwościswychtwierdzeń.Wystarczy,
żeprzedstawiąopartenadowodachrzeczywisteokoliczności,zktórych
wyprowadzająswojestwierdzenia”
54
.
Orzecznictwoprzyjmuje,żeprasadziaławobronieuzasadnionego
interesuzarównowtedy,gdywramachswoichzadańinformujespołe-
czeństwo,jakiwówczas,gdydokonujekrytykiiinspirujedebatępublicz-
ną.Obraźliweopiniesątolerowanewjeszczewwiększymnatężeniu,gdy
stanowiąodpowiedźnaosobistyatak.FederalnyTrybunałKonstytucyjny
uznał,żeosoba,wtymtakżedziennikarz,wypowiadającprowokacyjne
stwierdzenia,musizaakceptowaćfaktkontrataku,nawetjeślijestonznie-
sławiający.DerSpiegelopublikowałartykułatakującycharakterikwalifika-
cjesędziegozajmującegowysokiestanowisko.Wodpowiedzisędziapo-
wiedział,żeDerSpiegelbyłtymwdziedziniepolityki,czympornografia
jestwdziedziniemoralności.FederalnyTrybunałKonstytucyjnyorzekł,
żesędzianiemożeodpowiadaćzaoszczerstwo,ponieważwypowiedział
obraźliwestwierdzeniewobronieswojegodobregoimienia
55
.Wdoktrynie
podnosisię,żeTrybunałrozwinąłwtensposóbUteorięwzajemnegood-
działywania,nazywanątakżeczęstoprzezjejkrytykówteoriąhuśtawki.
Oznaczato,żestosowanieprawpodmiotowychpowinnobyćinterpreto-
wanewświetlewolnościmyśli,zktórejorzecznictwowyprowadzazasadę
«dopuszczalnościwolnejmowy»”.TrybunałKonstytucyjnystwierdziłm.in.,
żeniemożnanakładaćnaprasęUniewspółmiernegoryzykainadwerężać
obowiązkuudowadniania”
56
.Stwarzatoniebezpieczeństworozmyciagra-
nicpomiędzytwierdzeniamiodnoszącymisiędofaktówawypowiedzia-
miocennymi.Takierozróżnieniestajesięniemożliwetakżewówczas,gdy
wypowiedźmacharaktermieszanyizawieraelementyzarównofaktyczne,
jakiocenne.ZgodniezstanowiskiemTrybunałuKonstytucyjnegodozwo-
lonejestwówczaszaliczeniewypowiedzimieszanychdokategoriiopinii.
Orzecznictwoprzyjmujezatem,żecierpiącynaporażeniepoprzeczneoficer
rezerwyniemieckiejniemożebyćnazwanyUkaleką”,dopuszczalnejestjed-
54
55
B.Ruthers,Kultura...,s.101.
U.Karpen,Wolność...,s.69.
56
BVertDE54,208,220,NJW1980.2072,cytza:B.Ruthers,Kultura...,s.87.
28
