Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
a)
HO
HN
2
As
As
NH
2
OH
b)
As
O
OH
ONa
NH
2
Rys.1.1.Chemioterapeutykiarsenowesalwarsan(a)iatoksyl(b)
dujesięnapodanielekudożylnie.Prowadziłdalejbadaniaiwroku1922
wykryłneosalwarsanchemioterapeutykdziałającyskutecznieprzeciwkręt-
komkiłyirozpuszczalnywwodzie.
DziękiEhrlichowiludzkośćotrzymałapierwszeuwielkie”chemioterapeu-
tyki,aprzednaukązostałaotwartanowadrogaposzukiwańlekówprzeciw
drobnoustrojom.MarzeniaEhrlichaostworzeniutherapiasterilisansmagna,która
pozwalałabynaniszczeniezarazkówzapomocąpojedynczychdawekpotęż-
negoleku,spełniłasięjedynieczęściowo.Najbliższelataprzyniosłyodkrycie
nowychchemioterapeutyków.
1.1.3.Sulfonamidyipoczątkieryantybiotyków
Barwnikibyłyjednązgrupsubstancji,którebudziłyzainteresowaniebakterio-
logów.WPolscedziałaniebarwników,obokinnychsubstancji,badałFilip
Eisenbergh(dyrektorPaństwowejStacjiBakteriologicznejwKrakowie,wlatach
1933–1939).WeFrancjisilnyośrodekbadaniaróżnychsubstancjichemicznych
podkątemewentualnegozastosowaniawchemioterapiipowstałwInstytucie
PasteuraibyłkierowanyprzezErnestaFourneau.Największymodkryciem
pochodzącymztejpracownibyłoopisanewroku1935przezTréfouëlaprze-
ciwbakteryjnedziałaniesulfanilamidu.Historiasulfonamidówzaczęłasię
jednakwNiemczech,aautoremjejbyłGerhardDomagk(1895–1964).Wjego
laboratoriumprowadzonosyntezębarwnikówbadającichskutecznośćprzeciw
bakteriomchorobotwórczym,zarównoinvivo,jakiinvitro.Jednąztakichsub-
stancji,otrzymanąwroku1932,byłprontosilrubrumnależącydosulfamido-
chryzoidyn.Wykazywałonmałątoksycznośćisilnedziałanieprzeciwinfekcji
paciorkowcowejuzwierząt,mimowlaboratoriumzwiązektennietylkonie
zabijałbakterii,lecznawetniehamowałichwzrostu.BadaniatepodjąłTréfouël
zInstytutuPasteura.Stwierdziłonaktywnośćsubstancjipowstającychzesprzę-
żeniadiazowychpochodnychaminosulfamiduzmono-ipolifenolami.Wyka-
zał,żeworganizmiezarównoprontosil,jakiinnepokrewnezwiązkiulegają
rozpadowizwytworzeniemp-aminobenzenosulfonamidu,któryhamujewzrost
bakteriiimadziałaniechemioterapeutyczne.
Wroku1939DomagkowiprzyznanoNagrodęNoblazawykrycienowej
grupychemioterapeutykówsulfonamidów.Nagrodyjednak,naskutekzaka-
7