Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czy:uPotrzebnanamjestchemotherapiaspecifica,znaczyto,iższukamyczynni-
ków,którezjednejstronymogłybyzabijaćniektórepasożyty,nieczyniąc–
zdrugiejstrony–zbytdużejszkodyorganizmowi”.Celemchemioterapiijest
dziś,takjakwówczas,niszczeniezarazkaprzezzastosowaniespecyficznych
substancjichemicznych,którerównocześniejaknajmniejszkodyprzynoszą
ugospodarzowi”–człowiekowilubzwierzęciu.
RozgłosiwysokąpozycjęnaukowąprzyniosłyEhrlichowipracezzakresu
immunologii.Wroku1908dziękidokonanymodkryciomistworzeniuteorii
odpornościEhrlichotrzymałNagrodęNobla.Rozpoczynającnowykierunek
pracbyłinspirowanywłasnymiobserwacjaminadprzyżyciowymwiązaniem
barwnikówwkomórkachitkankach.Niektórezbarwnikówwykazywałyspe-
cyficzność,wiążącsięzokreślonymikomórkami.SłynnakoncepcjaEhrlicha
umagicznychpocisków”powstała,gdyzajmowałsiędziałaniemantytoksyn.
Dziękiobecnościichemicznemupowinowactwuczynnychgrupnacząsteczce
antytoksyny,jakpocisktrafiaonawcel(tarczę),wiążąciunieczynniając
toksynę.ByłotowedługEhrlichazjawiskowswejistociepodobnedowybiór-
czegowiązaniasiębarwnikówzokreślonymitkankami.Takimimagicznym
pociskamistałysiępóźniejsubstancjechemicznebadanewlaboratoriumEhrli-
chapodkątemichskutecznościwlecznictwie.Wtymprzypadkuskuteczność
działaniamiałabysięwiązaćwedługEhrlichazchemicznąinterakcjąpomiędzy
odpowiednimireceptoraminapowierzchnizarazkaorazsubstancjichemicznej
działającejnazarazek.PoszukiwaniaEhrlichaszływkierunkuwykryciatakich
związkóworganicznych,któremająrównocześniedwiewłaściwości–zawierają
grupętoksycznądlazarazka(grupatanazwanazostałaprzezEhrlichafarmako-
forowąlubtoksoforową)orazdrugągrupę–haptoforową,odpowiedzialną
zauodnalezienie”komórkibakteryjnejlubpierwotniaka.Taogólnateoriadzia-
łaniachemioterapeutykówprzetrwaładoczasu,gdymożliwestałosięszczegó-
łowebadaniemechanizmówichdziałania.
WybórEhrlichapadłnabarwniki.Jedenznich,wykazującywłaściwości
neurotropowe,błękitmetylenowy,okazałsięwpewnymstopniuskuteczny
wleczeniumalarii.WlaboratoriumEhrlichasyntetyzowanoibadanoliczne
barwniki,wśródnichczerwieńtrypanowaznalazłapraktycznezastosowanie
wlecznictwietrypanosomatozyukoni.Barwniktenbyłpierwszymchemiotera-
peutykiemuzyskanymnadrodzesyntezychemicznej.NastępnieEhrlichzajął
siębadaniemorganicznychzwiązkówzawierającycharsenwcząsteczce.Nie-
któreztychzwiązkówbyłyjużwcześniejpodawaneludziom,naprzykładato-
ksyl(rys.1.1)wprzypadkachśpiączkiafrykańskiej,jednakżemetodatazostała
zaniechanazewzględunadużątoksycznośćpreparatu.
Wroku1909EhrlichrozpocząłwspółpracęzJapończykiem,SahachiroHata,
któryopracowałmetodęlaboratoryjnejinfekcjikrólikówkrętkiembladym–Tre-
ponemapallidum.Umożliwiłotobadaniedziałaniazwiązkówarsenuprzeciw
krętkomkiły.Wroku1910Ehrlichdoniósłowykryciuskutecznegolekuprze-
ciwkile–byłnimsłynnypreparat606–salwarsan(rys.1.1).Ehrlichsamsyn-
tetyzowałlekirozprowadzałzgłaszającymsięlekarzom.Preparatjestsku-
teczny,choćpodawanydomięśniowoczęstopowodujenekrozę.Ehrlichdecy-
6