Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
subsydiarnościodnajdywaćnagruncieprawabankowego.Wtymkontekścieożywaideabankulokalnego.Ulegaona
–cooczywiste–przeobrażeniomwzwiązkuzprzemianami,jakiezachodząnarynkuusługfinansowych.Kształtują
jątakżezmianyzachodzącewspołeczeństwie.Jednakobateczynnikinieosłabiają,alewręczprzeciwnie,wzmacniają
prze​ko​na​nieoza​sad​no​ścifunk​cjo​no​wa​niawsys​te​machban​ko​wychban​kówlo​kal​nych.
Upatrywaniewbankachlokalnychpodmiotówmogącychpełnićwskazaneroleuzasadniająbadaniaempiryczne.Banki
temająwieloletniątradycjęwwielupaństwachUE
6i–jakpokazująanalizyichdotyczące–wkomponowaniewsystem
finansowyrozwiązańumożliwiającychfunkcjonowaniebankówlokalnychprzynosiwielekorzyści
7.Instytucjetegotypu
stająsięwłaśniemiędzyinnymistabilizatoremdlasystemubankowego,redystrybuująśrodkipieniężnewsposóbbardziej
odpowiedzialnyspołecznie,wspierającmiejscowązbiorowośćiprzedsiębiorców,przyczyniająsiędowzrostuspójności
społecznejirozwojugospodarkilokalnej,atakżedoefektywniejszegowykonywaniazadańpublicznychwzwiązku
zpodejmowanąprzezeńwspółpracązwładzamilokalnymi.Implikujetowniosek,żesąoneelementempożądanym.Już
takonstatacjamogłabywystarczyćzauzasadnieniepodjęciaproblematykibankulokalnego.Jeśliprawidłowesąustalenia
odnoszącesiędokorzyścipłynącychzfunkcjonowaniabankówlokalnychwsystemachrynkowychwielukrajów,
towna​tu​ral​nyspo​sóbro​dzisiępy​ta​nie,jaknatymtlepre​zen​tu​jąsiępol​skieban​kilo​kal​ne.
Wtymmiejscupojawiasięproblemkwalifikacjikrajowychbankówdogrupybankówlokalnychwświetlepolskich
przepisów.Brakbezpośredniegoustawowegoprzypisaniaimcechy„lokalności”wymuszarozważenietychkwestiiprzez
doktrynę.Wymagazadaniapytańokryteriaprzesądzająceoichprzyporządkowaniudotejkategoriiinstytucji.Tymczasem
zagadnieniebankówlokalnychwpolskiejliteraturzeprawniczejpodnoszonejeststosunkoworzadko.Zainteresowanie
tątematykąwostatnichlatachożywałogłówniewczasiedebatnadmożliwościąrestytucjibankówkomunalnych
iwmomentachingerencjiprawodawcywstrukturyspółdzielczegosektorabankowego.Natomiastkwestiawyodrębnienia
wyznaczanychprawniecechkonstytutywnychtakichinstytucjiistworzeniacałościowejkoncepcjiregulacjisprzyjających
tworzeniuifunkcjonowaniubankówlokalnychniebyłaprzedmiotemszerszegodyskursunaukowego.Rodzi
toprzeświadczenieoistniejącejpotrzebieteoretycznegoopracowaniainstytucjibankulokalnegownaukachprawnych
ianalizyjegokonstrukcjiregulacyjnej.Przekonanietouzasadniarównieżfakt,żetermin„banklokalny”bezwątpienia
należydojęzykaprawniczego,choćnieprawnego,adotychczasowepróbyopisaniatejkategoriitrudnouznać
zakompletne,wyczerpująceczyzadowalające.Brakwtekstachpolskiegoprawaokreślenia„banklokalny”prowadzi
naturalniedopowstaniadylematówmetodologicznychwynikającychzniemożnościjegoanalizyiinterpretacjijakoterminu
prawnego.Niemniejmożnaprzyjąć,żeidentyfikowanyprzezdoktrynęprawaprzymiottzw.„lokalności”czylokalnego
charakterunakazujeuznać,żemusionmiećoparciewkonstrukcjachprawnych.Towyraźne„skodowanie”dogmatyczne
–czyraczej„dogmatyzujące”–niezamykabezwzględniepolawnioskowańgranicamiprawapozytywnego.Musząone
wszakżewyznaczaćpodstawęorazramywnioskowańprawniczychirozważańdoktrynyprawa.Zwłaszczatam,gdzie
przyjmującjakąśformułęprawnychcechbankulokalnegorekonstruowanychznormprawnych,rodząsiępropozycje
formułowaniajegoopisowejipostulowanejpostaci.Niewątpliwiewskazaneczynnikiutrudniająwyznaczaniecech
normatywnychbankulokalnegoibyćmożewpewnymstopniuuzasadniająbrakszerszychopracowańproblematykibanku
lo​kal​ne​go.
DopodjęciapogłębionychsystemowychrozważańnaduregulowanieminstytucjibankulokalnegowPolsce,coniemiało
dotychczasmiejscawżadnejzmonografiiprawniczych,motywujewzwiązkuztymzarównopowinnośćnaukowa,jak
iukazanewzględypragmatyczne.Wspólniedająoneasumptdodokonaniaanalizydorobkudoktrynywceluidentyfikacji
konstytutywnychkomponentówbankulokalnegowkoncepcjidoktrynalnej,jakiprzepisówprawadlarekonstrukcjijego
koncepcjinormatywnejwpolskimporządkuprawnym,czemusłużysformułowaniehipotezizałożeńnaukowo-
badawczych,którepodporządkowanezostałygłównemucelowininiejszejrozprawy,jakimjestroz​wa​że​nie,poraz
pierwszywliteraturzeprzedmiotu,wsposóbkompleksowykonstrukcjiregulacyjnejbankulokalnegowpol​skim
systemieprawnymorazjegokoncepcjinormatywnej.Dążeniemnaukowymwniniejszejrozprawiestajesięzatem
rekonstrukcjanormkształtującychswoistecechy,szczególnąorganizacjęczysposóbfunkcjonowaniabankulokalnego
(innymisłowy,identyfikacjajegokonstrukcjiregulacyjnej)orazcałościowaocenaodtworzonegozespołupowiązanych
zesobątreściowonormzpunktuwidzeniakompletnościorazspójnościprzyjętychrozwiązańprawnych.Pozwoli
tonadokonanieosądu,czywPolscemożnamówićoistnieniukoncepcjinormatywnejbankulokalnego.Czypodobniejak
matomiejscewniektórychpaństwachUniiEuropejskiej
8polskiprawodawcatworzywłaściwerozwiązaniaprawnedla
funk​cjo​no​wa​niaban​kówlo​kal​nych?
Wtymkontekściepojawiająsiępierwszekwestieproblematyczneodnoszącesiędozastosowanejterminologii.Dotyczą
onestosowanianagruncieprowadzonychbadańpojęciakonstrukcjiregulacyjnejzamiastnormatywnej.Niewątpliwiefakt,
żezamierzeniemnaukowymbędzieodtworzeniekonstrukcjibankulokalnegookreślonejnormamiprawa,czynidalece
zasadneposłużeniesiępojęciem„konstrukcjanormatywna”jakonajbardziejadekwatnym.Jednakzastąpienieokreślenia
„normatywna”synonimicznymokreśleniem„regulacyjna”znajdujeswojegłębokieuzasadnieniewujęciuproblematyki
izakresieprowadzonychbadań.Zważywszy,żerównolegledorozważańnadkonstrukcjąprowadzonesąrefleksjenad
koncepcjąnormatywnąbankulokalnego,wskazanestajesięwyraźnezaakcentowanie,takżepoprzezodpowiednidobór
aparatupojęciowego,dokonanegorozróżnieniamiędzyodczytywanąznormprawakoncepcjąakonstrukcją.Skłania
todoposzukiwaniawłaściwegoodpowiednikadlaokreślenia„normatywny”.Wydajesię,żestaćsięnimmożeprzymiotnik
„regulacyjny”,którypodobniejak„normatywny”,wiązanyjestznaczeniowozujmowaniemwnormyprawne.Starającsię
zatemzapewnićpełnąpoprawnośćterminologiczną,ajednocześnietransparentnośćdokonywanychanaliziprowadzonych
badań,ostatecznieprzyjęto,żewniniejszejrozprawiestosowanebędąpojęcia„konstrukcjaregulacyjna”oraz„koncepcja
nor​ma​tyw​na”.
Skupiającuwagęjużbezpośrednionazagadnieniubankulokalnegoisformułowaniuproblemówbadawczych,stwierdzić
trzeba,żeobecniewPolscebankilokalnekojarzonesązfunkcjonującyminakrajowymrynkufinansowymbankami
spółdzielczymi.Powstajewzwiązkuztymzjednejstronypytanie,czyobowiązująceaktualnieramyprawne
uniemożliwiajątworzeniebankówlokalnychopartychoinnąformęorganizacyjno-prawną,zdrugiejzaś,nailebanki