Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
13
Oprócznowejkategoryzacjistworzonejwceluzbadaniamożliwościosią-
gnięciakonsensusumiędzyliberalnymiteoriamisprawiedliwościmiędzynaro-
dowejdokonujętakżekilkuinnychistotnychfilozoficznieustaleńnieznajdują-
cychodzwierciedleniawdotychczasowejliteraturze.Popierwsze,porządkuję
dyskusjędotyczącązakresuobowiązywaniasprawiedliwościwramachnor-
matywnychteoriistosunkówmiędzynarodowych,tworzącmapęstanowisk
umożliwiającąłatwiejsząwśródnichorientację.Podrugie,rekonstruujęargu-
mentacjęnarzeczokreślonegozakresustosowaniazasadsprawiedliwości:mi-
nimalnego-zawężonegodopaństwlubmaksymalnego-obejmującegocały
świat.Potrzecie,omawiamzwiązkimiędzytymistanowiskamiwposzukiwaniu
możliwychpunktówwspólnychnapoziomieuzasadnień(wymiarontologicz-
no-aksjologiczny)bądźnapoziomieproponowanychrozwiązań(wymiarpraw-
no-instytucjonalny).Poczwarte,wskazujęnawewnętrzneproblemytychteorii,
ichaporieoraztrudnościwosiągnięciupostulowanychprzezniecelów.
Aporetycznośćbadanychteoriianalizujęnatrzechpoziomach:(a)napo-
ziomieichzałożeń,(b)relacjimiędzyzałożeniamiiwnioskami,(c)wreszciena
poziomiedyskusjimiędzytymiteoriami.Będęsięrównieżstarałrozstrzygnąć,
naileaporietesąpozorne,anailefaktycznieniemożliwedoprzezwycię-
żeniaiprowadzącenasnabezdroża,zgodniezgreckimźródłosłowemtego
pojęcia.
Mimoiżrozważaniazawartewniniejszejpracyczęstodotycząproblemów
zzakresustosunkówmiędzynarodowych,niejestonapracąztejdziedziny.
Doktryny,takiejakrealizmpolitycznylubliberalizm,sąwykorzystywanedowy-
jaśnieniaontologiiświataspołecznegoorazzasadkierującychjegograczami.
Sątoteoriezajmującesięopisemświata,analizującestrukturęstosunkówmię-
dzynarodowychiwskazującenaroleaktorówwniejuczestniczących.Jednak
zpunktuwidzeniafilozofiipolityki8podstawowepytania,jakiesobiestawiam,
sąinne-dotycząporządkunormatywnego.Badaneteoriemająbowiemambicje
stworzeniawiarygodnego,akceptowalnegokryteriumocenydziałańwrelacjach
międzynarodowychorazdostarczenianormatywnegoprojektuładumiędzyna-
rodowego.
Wksiążcekoncentrujęsięnietylkonapokazaniusprzecznościwewnątrz
tychteoriiiróżnicmiędzynimi,alerównieżnaanalizie,jakradząsobieone
znapięciaminaosiontologicznej(jednostka-wspólnota)iaksjologicznej(spra-
wiedliwośćwobecobywateliinieobywateli).Śledzącpostulowaneprzezteteo-
riepropozycjezakresuobowiązywaniazasadsprawiedliwościwwymiarzemię-
8TadeuszBuksińskipiszenawetwtymkontekścieoglobalnejfilozofiipolityki,zob.Współczesne
filozofiepolityki,WydawnictwoUAM,Poznań2006.
