Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Studianadbezpieczeństwem
pozakończeniuzimnejwojny
21
środkównainneprojekty20.Rzeczywiście,udziałwydatkównaobronę
wpaństwachNATOspadłz3,7dookoło2%PKB,liczbażołnierzyzaś
zmniejszyłasięz6do3,8mln.JeszczewiększyspadeknastąpiłwZwiązku
Radzieckim–z5,8do1mlnżołnierzywFederacjiRosyjskieji1mln
wpaństwachbyłegoZSRR21.
Presjanaredefinicjębezpieczeństwapozakończeniuzimnejwojnypo-
chodziłazdwóchźródeł.Popierwsze,tradycyjnamilitarnakoncepcjabez-
pieczeństwanieuwzględniałaistnieniawspółzależności,świadomości
oddziaływaniadylematubezpieczeństwainegatywnegowpływuwyścigu
zbrojeń.Podrugie,pojawiłysiężądaniauwzględnieniazagrożeńniemilitar-
nychdlabezpieczeństwa,którychźródłembyłyrządy22.„Czarnąskrzynkę”
bezpieczeństwaotworzyłBarryBuzan,wyróżniającpozabezpieczeństwem
militarnymtakżebezpieczeństwopolityczne,społeczno-kulturowe,eko-
nomiczneiekologiczne23.Wśródnowychpriorytetówpaństwznalazłysię
kwestiegospodarcze,środowiskowe,prawaczłowiekaiprzestępczośćzor-
ganizowana.OilewpływBuzananabadaczyeuropejskichbyłznaczny,
nieznalazłonjednakwielunaśladowcówwśródbadaczyamerykańskich.
Rozszerzenieipogłębieniebezpieczeństwanapoczątkulatdziewięć-
dziesiątychskutkowałozatarciemgranicymiędzystudiaminadbezpieczeń-
stwemibadaniaminadpokojem.Przedmiotemzainteresowaniatych
ostatnichstałosięrozwiązywaniekonfliktów.Większośćbadaczyprzestała
używaćsłowa„pokój”,którewydawałosięzbytpretensjonalne,zastępującje
słowem„bezpieczeństwo”,stosowanymwszczególnościwpołączeniu
zprzymiotnikami„wspólne”lub„kooperatywne”.Badanianadpokojemsą
dzisiajściśleempiryczneiniebiorąudziałuwdyskusjinatematontolo-
gicznych,epistemologicznychinormatywnychpodstawwiedzynaukowej24.
20
DavidA.Baldwin,SecurityStudiesandtheEndoftheColdWar,„WorldPolitics”1995,t.48,
nr1,s.117–141.
21
BolesławBalcerowicz,Siłamilitarnawrzeczywistościmiędzynarodowej.Staniperspektywy,
w:EdwardHaliżak,RomanKuźniar,GrażynaMichałowska(red.),Stosunkimiędzynarodowe
wXXIw.Księgajubileuszowazokazji30-leciaInstytutuStosunkówMiędzynarodowychUW,
Warszawa:WydawnictwoNaukowe„Scholar”2006,s.242–243.
22
DavidA.Baldwin,TheConceptofSecurity,„ReviewofInternationalStudies”1997,t.23,nr1,
s.5;KenBooth,SecurityandEmancipation,„ReviewofInternationalStudies”1991,t.17,nr4,
s.313–326.
23
BarryBuzan,People,StatesandFear.AnAgendaforInternationalSecurityStudiesinthePost-
-ColdWarEra,wyd.2,London:HemelHempstead1991,s.19–20.RomanKuźniartwierdzi,że
„securitystudieszachowałysięniczymmitycznykrólMidas–czegokolwieksiędotknęły,«stawało
się»toproblemembezpieczeństwa”,RomanKuźniar,Wstęp,w:RomanKuźniariin.,Bezpieczeń-
stwomiędzynarodowe,Warszawa:WydawnictwoNaukowe„Scholar”2012,s.11.
24
C.A.S.E.Collective,CriticalApproachestoSecurityinEurope:ANetworkedManifesto,„Security
Dialogue”2006,t.37,nr4,s.462.
