Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Bezpieczeństwojakopotrzeba,wartośćiprawoczłowiekaigrupspołecznych
Wcelulepszejrealizacjiswoichpotrzebludziełącząsięwróżnorodne
zbiorowości,atakżetworząorganizacjejereprezentujące,którekształtują
własnysystemwartości.Wtymprzypadkuwartościokreślonejzbiorowości
sąwypadkową(uśrednieniem)indywidualnychsystemówwartościjejczłon-
ków.Podobieństwoindywidualnychsystemówwartościstanowigłówne,
najtrwalszespoiwotychżezbiorowości.
Bezpieczeństwojestwartościąnietylkodlajednostekludzkich,leczrów-
nieżdlagrupiorganizacjispołecznych,składającychsięnaspołeczeństwo
państwa.Dlategoteżpaństwo,jakoformaorganizacjispołeczeństwaiciągle
głównypodmiotbezpieczeństwa,przyjmujesystemwartościodnoszącysię
nietylkodopaństwaijegospołeczeństwajakocałości,lecztakżedotyczą-
cypodmiotówfunkcjonującychwjegogranicach,wtymjednostkiludzkiej.
Wartościtepodlegająszczególnejochronie,nawetzwykorzystaniemnadzwy-
czajnychśrodków,wymagającychpoświęceniainnychwartości(niższych
wsystemiehierarchiiwartości).
Katalogwartościchronionychwspółczesnychpaństwzazwyczajobej-
muje25:
–przetrwanie:państwajakoniezależnejjednostkipolitycznejinarodu
jakowyróżnionejgrupyetnicznej,biologiczneprzeżycieludności;
–integralnośćterytorialną,którawpotocznymrozumieniunadaljest
uważanazagłównywyznacznikbezpieczeństwa;
–niezależnośćpolityczną(inaczejsuwerenność,niepodległość)wsensie
ustrojowym,samowładnościiswobodyafiliacji(stowarzyszania);
–szczebelrozwojuspołeczno-gospodarczegoorazmożliwościiperspek-
tywydalszegorozwoj;
–jakośćżycia,któraobejmujetakiewartościszczegółowejak:standard
życia,zakresprawiswobódobywatelskich,systemkulturalny,flnaro-
dowystylżycia”,stanśrodowiskanaturalnego.
Składnikibezpieczeństwaczłowiekawiążąsięnietylkozjegofizycznym
trwaniem,leczodnosząsiętakżedosferypodstawowychprawiwolności.
Ichzapewnieniestałosięprzedmiotemwysiłkówmiędzynarodowychjako
skutekokrucieństw,którychdoznaliobywateleróżnychnarodowościpod-
czasIIwojnyświatowej.WysiłkitezostałysfinalizowanezapisamiwKarcie
NarodówZjednoczonych(KNZ)podpisanej26czerwca1945r.Jużwjejwstę-
piestwierdzasię,żesygnatariuszepostanowilizespolićwysiłki,abyflprzy-
wrócićwiaręwpodstawoweprawaczłowieka,wdostojeństwoiwartośćjego
osoby,wrównouprawnieniemężczyznikobiet”.Celtenzostałrozwinięty
wart.55,wktórymzapisano,żeNarodyZjednoczonebędąpopierałyflpod-
niesieniestopyżyciowej,pełnezatrudnienieorazwarunkipostępuirozwoju
gospodarczegoispołecznego(…)powszechneposzanowanieizachowanie
25
R.Zięba,Instytucjonalizacjabezpieczeństwaeuropejskiego,Warszawa1999,s.41–42.
17
