Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Teoriabezpieczeństwa
międzynarodowe,ażpospołecznośćglobalną,określanątakżejakospołecz-
nośćmiędzynarodowa,populacjaZiemiczygatunekludzki.
Takjakpodmiotowywymiarbezpieczeństwaskupiasięnakomplekso-
wymbezpieczeństwieposzczególnychpodmiotów,takjegowymiarprzed-
miotowydotyczyposzczególnychdziedzinżyciaczłowiekaifunkcjonowania
społeczeństwa,naktóreukierunkowanajestichdziałalnośćwzaspokajaniu
potrzebybezpieczeństwa.Przedmiotowywymiarbezpieczeństwanajogólniej
odpowiadanapytania:flJakichdziedzindotyczy?”,flJakichkategoriiaktyw-
nościczłowieka?”,flCostanowiprzedmiotdziałalnościczłowiekawzapew-
nianiusobiebezpieczeństwa?”,flOjakiebezpieczeństwochodzi?”.
Złożonośćwspółczesnegośrodowiskabezpieczeństwasprawia,żedość
powszechniedokonujesięrozległejtypologiibezpieczeństwa,zwłaszczana
podstawiekryteriumprzedmiotowego,itymsamymkreujeróżneflrodzaje”
bezpieczeństwa,takiejak:polityczne,militarne,ekonomiczne,ekologiczne,
społeczne,kulturowe,informatyczne,energetyczne,technologiczne,żywnoś-
ciowe,zdrowotneiwieleinnych.
Jakkolwiekprzedmiotowatypologiabezpieczeństwapowinnaułatwić
zrozumieniezłożonejproblematykibezpieczeństwa,tosamfaktwyodręb-
nieniadługiejlistyflrodzajów”bezpieczeństwa,bezwyraźnegowskazania
kryteriumtakiegopodziału,azwłaszczazakresuznaczeniowegoposzczegól-
nychkategorii,możespowodowaćdodatkoweutrudnieniapoznawczewyni-
kająceznadmiaruterminówipojęć,częstotożsamychznaczeniowo.
Abylepiejpoznaćizrozumiećzłożonezjawiskazachodzącewsferzebez-
pieczeństwa,koniecznymstajesiępodziałcałokształtuichdziałalnościnasek-
tory.Celemichselekcjijestredukcjazłożonościproblematykibezpieczeństwa
poprzezzmniejszenieliczbyzmiennychuwzględnianychwanaliziewpo-
szczególnychsektorach,umożliwiającalepszezrozumieniewieloaspektowości
iwielowymiarowościbezpieczeństwa31.Potrzebadeagregacjiproblematyki
bezpieczeństwawynikatakżezkoniecznościstosowaniaodmiennychmetod,
technikinarzędzibadań,charakterystycznychdlaposzczególnychsektorów
bezpieczeństwa.Jesttoskutekinterdyscyplinarnościbezpieczeństwa,które
obejmujenietylkotradycyjnedziedziny-politycznąimilitarną,lecztakże
ekonomię,naukiprzyrodniczeispołeczne32.
Różnorodnekategoriepodmiotówbezpieczeństwa,zperspektywyktó-
rychbezpieczeństwojestanalizowane,atakżezwiązaneznimizróżnicowane
wartościchronione(wartościbezpieczeństwa,wartościchronione),uzasad-
niająstosowaniepodmiotowego(opartegonapoziomachanalizybezpie-
czeństwa)iprzedmiotowego(sektorowegolubdziedzinowego)podejścia
dobezpieczeństwa.Jednaknależypodkreślić,żepodejściepodmiotowejest
31
B.Buzan,O.Wæver,J.deWilde,Security:ANewFrameworkforAnalysis,London1998,
s.7–8.Zob.teżL.Chojnowski,Sektorowaanalizabezpieczeństwa,flKwartalnikBellona”
32
2012,nr1,s.63.
Ibidem.
20
