Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TeresaŚwięćkowska·UniwersytetWarszawski
ModeleOpenAccessiichrealizacjawPolsce
Abstract:OpenAccessmodelsandthestateoftheirimplementationinPoland
InPoland,thegoldenwayofOpenAccessisdevelopingmoredynamicallythanthegreenway.
Withfewsubscriptionelectronicjournals,OAjournalsarethedominanttransitionalmodelfrom
papertoelectronicpublishinginthefieldofscholarycommunication.InthepublicationofOA
journalsthereishoweverangrowingtrendtowardscontractingservicesofcommercialplatforms.
TemainobstaclesinthedevelopmentofthegreenwayarethelackofOAinfrastructuresand
nationalaswellasinstitutionalpolicies.
HISTORIAIZAŁOŻENIAIDEOLOGICZNERUCHUOPENACCESS
OpenAccess(OA)jestruchemzwiązanymzelektronicznympublikowaniem
naukowym.Pojawiłsięwlatach90.XXw.wrazznowymimożliwościamiupo-
wszechnianiawynikówbadańwInternecie.Byłpróbąposzukiwaniarozwiązań
wobecniezadowoleniabibliotekarzyinaukowcówzdrogiego,atymsamym
ograniczającegodostępmodelusubskrypcyjnego.
Odlat80.ubiegłegostuleciazacząłkształtowaćsięświatowytrendwzrostu
cenczasopismnaukowych,któryprzyczyniłsiędokryzysupublikacjinauko-
wych.Podczasgdyrosłycenysubskrypcjinaczasopismanaukowe,nakładyna
bibliotekiutrzymywałysięnatymsamympoziomiealbobyłyobniżane.Biblioteki
musiałyprzeznaczaćcorazwiększączęśćswojegobudżetunazakupsubskrypcji
naczasopisma,ograniczaćinnezakupy,np.monografii,lubrezygnowaćzczęści
subskrypcji.Pojawieniesięmożliwościpublikowaniaelektronicznegonieroz-
wiązałoproblemu,araczejgozaostrzyło.Nawetdysponującerelatywniedużym
budżetembiblioteki,takiejakbibliotekaUniwersytetuHarvardaniewytrzymały
stałegowzrostucensubskrypcjiimusiałyograniczyćzakupy.1Podkonieclat90.
ubiegłegowiekuwydawcyzaproponowalijakopanaceumnabrakśrodkówze
1
S.Stieber,TeHarvardOpenAccessInitiatives,WykładnaUniversytecieColumbia,wramach
seriiwykładówuResearchWithoutBorders”[online]:http://www.youtube.com/watch?v=xQBuXl
W1gxc&feature=related[dostęp:20.10.2012].