Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
niajednostkiwpewnychsferach(Piorunek,za:Strauss,Glaser,1970).Sze-
rokoreprezentowaneprzeznaukowcówjeststanowiskookreślającebiogra-
fięwkategoriachzjawiskaspołecznego(Mills,1959;Strauss,1969;Kohli,
Robert,1984;Helling,1984;Dobrowolska,1990;Hałas,1990).Autorzykon-
centrująsięnadoświadczeniachidziałaniachjednostkiwkontekściesytua-
cjispołecznej.Stanowito,jakpiszeDobrowolska„próbęprześledzenia
oddziaływaniawzajemnegojednostkiispołeczeństwawdiachronicznej
perspektywie”(Dobrowolska,1990,s.232)gdzieweryfikowanyjeststosu-
nekmiędzybiografiąjakokonstrukcjąsubiektywnąabiografiąjakorze-
czywistościąspołeczną.
Takrozumianabiografiamożebyćanalizowanawdwóchpłaszczy-
znach:
-obiektywnej,gdybadaczdążydoustaleniafaktów(lifehistory),gdzie
kryteriumjestprawda
-subiektywnej,będącejsubiektywnąinterpretacjąowychzdarzeńdo-
konywanychprzezrespondentów(lifestory);kryteriumwtymprzypadku
stanowiautentyczność.
Choć,jakpodkreślaFisher,istniejeniebezpieczeństwozastąpieniasu-
biektywnejinterpretacjiwłasnegożyciadalekoidącąidealizacjąrzeczywisto-
ści(np:próbąracjonalizacjiwłasnejbiografii),tojednakwiększośćnaukow-
cówstoinastanowisku„autentycznościbiografii”,będącrównocześnie
wopozycjidostanowiska„obiektywizacjifaktów”.Ichczołowymargumen-
temjeststwierdzenie,iż„próbującustalać»naukowe«faktypopełniamy
częstobłądobiektywizmuzastępującprzezswąwłasnąnaukową,obiek-
tywnąperspektywę,rzeczywistąperspektywęsamegobadanego”(Włoda-
rek,Ziółkowski,za:Danzin,1990).
Psychospołeczniezorientowaninaukowcyskłaniająsiękustwierdzeniu,
iż„biografiaprzedstawiadoświadczeniaidefinicjedanejosoby[...]takjak
taosobainterpretujetedoświadczenia”(Danzin,1970),ponieważpercepcja
wydarzeńzdeterminowanajestniesamymwydarzeniem,jakakolwiekby-
łabyjegoforma,aleraczejjegoznaczeniemdladanejosoby(Tjielen,Bude,
1978).Określenietojestopartenazałożeniu,żezachowanieludzimusibyć
badaneirozumianezperspektywyosób,którychonodotyczy.Badacza
biografiiniepowinnozateminteresowaćwystąpieniewydarzeniawkate-
goriachfaktu,leczraczejjegoznaczenia,toznaczyjakowowydarzeniejest
odczuwane,rozumiane,definiowane,interpretowaneiwyrażane(Danzin,
1990).Tensposóbanalizyirozumieniapojęciabiografiicharakterystyczny
jestrównieżdlapsychologicznejorientacjilife-spanipsychologicznychkon-
cepcjipodmiotowych.Pojęciebiografiitraktujesięwaspekciespołecznym
irozwojowymjako„historiężyciaokreślonejosobywdanymspołeczeń-
stwie.Żyćwspołeczeństwieznaczyprzeżyćpewnąbiografię”(Mills,1959,
12
