Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WokółbiografirodzinnejijejbadaniaRefleksjewprowadzające
Niektórerodziny(rody,klany)pielęgnująprzezwielewiekówswojąnarrację.Nie-
którechcąodtworzyćswojąrodzinnąopowieść,couwidaczniaostatniowzrost
zainteresowaniarodzinnymigenealogiami.Bohateremzbiorowejbiografiro-
dzinnejjestrodzina.Składnikizbiorowejbiografirodzinnejsąpodobnejak
wprzypadkubiografijednostkowej,leczniesątożsame.Zbiegiemczasu
ulegająprzemianom,np.idealizacji,wyparciu,przekształceniom,związanym
zfunkcjonowaniemzbiorowejpamięci.Wzbiorowejbiografirodzinnejznacze-
niemarekonstrukcjalosówdanejrodziny.Istotnymjestustaleniegenealogii
rodziny,zuwzględnieniemuobecności”iwięzipokrewieństwaipowinowactwa
jejczłonków,pielęgnowanieprzekazuoznaczącychosobachwrodzinieiich
dziełach,oważnychrodzinnychwydarzeniach.Sprzyjatopoczuciutrwaniaro-
dzinywdłuższejperspektywieczasowejorazuznaniujejznaczeniaprzynaj-
mniejdlaczłonkówtejrodziny.Rekonstrukcjezbiorowejbiografirodzinnejmają
charakterzewnętrzny,gdypodejmowanesąprzezbadaczybiografi(literatu-
roznawców,historyków,dziennikarzy,biografówiinnych)najczęściejzprze-
znaczeniemdopublikacji.Mająteżcharakterwewnętrzny,gdyprowadzonesą
przezczłonkówdanejrodziny,częstotylkonaswójużytek,aleniekiedyite
biografesąpublikowane,coniedziwiwczasachspołeczeństwabiografczne-
go,zainteresowanegotakimprzekazem.Zbiorowabiografarodzinna,czyto
rekonstruowanazewnętrznieczywewnętrznie,służyscaleniuwiedzyolosach
rodzinyiprzekazaniujejnastępnympokoleniom.Zbiorowabiografarodzinna
najczęściejjestjednakprzekazemustnym,którywswejniedoskonałościulega
zamierzonymlubnieprzekształceniom,byćmoże(jakchceteoriasystemo-
wa)wimięzachowaniahomeostazyrodzinnej,zachowaniajejdobregoimienia
iudostarczenia”członkomrodzinypoczuciasensużyciapoprzezprzynależ-
nośćdowiększejznaczącejspołeczności.
Rekonstrukcjabiografirodzinnych,takjednostkowych,jakizbiorowych,
nasuwawieletrudności.Warunkowanesąoneskomplikowanymcharakterem
procesówpamięci,trudnychdopoznaniaprzezczłowieka.Pamięć,wtymse-
mantyczna,epizodyczna,metapamięć,jestopartanazłudzeniachpercepcyj-
nych,jestwybiórcza,zawodna(wludzkimrozumieniu),subiektywna,leczkie-
rujesięswojąsensownością,łączącfragmentyinformacjiwsposób,jakima
onadlaczłowiekasens(por.Shaw,2018,s.21idalsze).Taniedoskonałość
pamięcijestprzejawemmechanizmówadaptacyjnychludzkiegomózgudo
zmieniającegosięświata,wktórymżyjeczłowiek.Zapominanie,konfabulacje
sądlaczłowiekabłogosławieństwem;niechodzibowiemopamiętaniewszyst-
kiego,aletylkotego,copozwalaoptymalniefunkcjonowaćjednostceicałejro-
dzinie.Rekonstrukcjebiografirodzinnychpełnesąbłędówpamięci,gdyż,jak
piszeJuliaShaw:uBłędypamięcimożnauznaćwięczanormę,aniewyjątek”
(Shaw,2018,s.15).
Dlabadaczabiografirodzinnychważnymjestuświadomieniesobiekilku
kwestii,coistotniemodyfkujeprzebiegprocesubadawczegoiinterpretacjejego
efektów.Itak,ważnajestświadomośćepistemologiczna:tego,cobadaczpo-
znajeitego,czegoniepoznaje(niemożepoznać,nieumiepoznać,niechce
21
