Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1060Przekazywanfiefinformacjfigenetycznej
29
•fizyczne9np.temperaturainaktywującadziałanieenzymów9
•chemiczne9np.dympapierosowy9wyziewyzsamochodów(benzopiren)9
•lekarstwa9np.cytostatykistosowanewchemioterapii9
•promieniowaniesłoneczne(aktywującerozwójnowotworuczerniaka)9
•promieniowaniejonizujące9któreprzyczyniasiędorozrywaniacząsteczek
DNA9
•promieniowanierentgenowskiestosowaneprzynaświetlaniach9
•wirusy(np.różyczki)9
•błędywtrakciereplikacjiDNAniebędącewynikiemrekombinacji9np.wad-
liwygenwchromosomie79którywywołujedziedzicznąchorobęmuko-
wiscydozę.
PozakomórkowareplikacjaDNAznalazłarównieżzastosowaniedo.
-wykrywaniarakaimonitorowaniaprzebieguchemioterapiinowotworów
(m.in.białaczki)>1.87];
-terapiigenowejpolegającejnaoznaczaniuwadliwegogenu;
-wykrywaniabakteriiiwirusów(HIVczyEbola);
-oznaczaniagenówzeszczątkówludzkich;
-oznaczaniagenówwwykopaliskacharcheologicznych(mumiach);
-oznaczaniagenówwznaleziskachgeologicznychskamieniałychzwierząt9
np.wresztkachmamutówlubdinozaurów9atakżeowadówwbursztynie).
Nowotwórstanowigrupakomórek9którychpodziały(proliferacja)9różnico-
wanieiinnefunkcjeżycioweprzestałypodlegaćmechanizmomregulacyj-
nymorganizmu.Powstawanienowotworówzależyodfunkcjonowaniagenów.
Mutagenysąsilnymiczynnikamipowstawanianowotworów>1.91].
1060Przekazywanfiefinformacjfigenetycznej
Całośćinformacjizawartejwmaterialegenetycznymkomórkiluborganizmu
nazywanajestinformacjągenetyczną>1.92-1.98].Informacjagenetycznaza-
pisanajestwkażdejkomórceorganizmuzapomocąkodugenetycznego.Kod
genetycznyokreślasposób9wjakisekwencjazasadkwasunukleinowegoDNA
lubRNAzostajeprzekształconawsekwencjęaminokwasówpodczasbiosynte-
zybiałek(patrzrozdz.2).Obecniewiadomo9żekodgenetycznyjesttrójkowy9
tzn.informacjeoaminokwasieniesiekonkretnyukładtrzechnukleotydów.
Kodontosekwencjatrzechnukleotydów(triplet)występującychwmRNA9
kodującaokreślonyaminokwaspodczassyntezybiałka.Istnieją64kodony9
zczego61określa20podstawowychaminokwasówbiałkowych9a3pozostałe
(UAA9UAG9UGA)odpowiadajązazakończenietranslacji(kodonynonsensow-
ne9kodonystop).Ponadtojedenzkodonów(AUG)(kodoninicjujący9kodon