Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Ciągłośćdziejówkulturyzachodniej,sięgającejkorzeniamigreckiejirzym-
skiejstarożytności,niedasiępomyślećbezuwzględnieniaroli,jakąodegrało
łacińskieśredniowiecze.Tędługą,trwającąmniejwięcejod500do1500roku
epokę,wktórejzachowywano,przekazywanoirozwijanoelementykultury
klasycznej,dzielisięzazwyczajnadwazasadniczożneokresy.Jedenznich
obejmujestuleciaodVdoXI,drugiodXIIIdoXV,awiekXIIuważasięzaokres
przejściowy.Właśniedwunastestulecie,określanemianemrenesansu,wiązało
sięzożywieniemwpływówkultury,zwłaszczafilozofiiantycznej,iokazałosię
źródłemimpetubujnegorozkwituliteratury,filozofiiimistyki,sztukiiarchi-
tektury.
Spośródtrzechśredniowiecznychpotęgświatachrześcijańskiego:Imperium,
SacerdotiumiStudium,które-każdanaswójsposób-uczestniczyływodro-
dzeniukulturalnymdwunastegowieku,szczególnieważnarolaprzypadłaKo-
ściołowi.Przechowywanieiprzekazywaniekulturyklasycznejbyłojegodome-
nąjużodstarożytności,ponieważtogreccyiłacińscyOjcowieKościołazacho-
walielementyantycznejmyślifilozoficznej,poktóremoglinastępniesięgać
myślicieleźniejszychepok,tworzącswesystemyfilozofiichrześcijańskiej.
Monastycyzm,któryrozwijałsięnaZachodzieodroku350,otrzymałcele,
formyizasady-obowiązująceprzeznastępnestulecia-odśw.Benedykta
zNursji,poroku500.Klasztorystanowiłypomostmiędzychrześcijańskiman-
tykiemachrześcijańskimśredniowieczem,przenoszącmiędzytymiepokami
prawdywiaryinaukizarównoświętej,jakiświeckiej.Oneteżstałysięjednym
znajważniejszychrzecznikówliteraturypisanej.Towłaśniedziękimnichomiro-
szkockimwokresietzw.odrodzeniakarolińskiegoodżywaćzaczęławEuropie
znajomośćjęzykałacińskiego,utraconawVIIiVIIIstuleciu.Wdwunastym
stuleciuklasztorystałysięprawdziwymiośrodkamiożywieniakulturowego:
tworzonotuwieledziełartystycznychiliterackichoponadczasowejwartości,
gromadzonoiprzechowywanoksięgi,rozwijanonaukęorazwytwarzanoarcy-
dziełarzemiosła.
Intensywnyrozwójżyciaduchowegowśredniowiecznychklasztorachnate-
renieEuropyuczyniłznichprawdziweośrodkiżyciaduchowego1oraztwór-
____
___
___
___
1Świeccymistrzowieżyciawewnętrznegopojawiąsięzasadniczodopierowostatnichdziesię-
cioleciachczternastegowiekuwrazzewzrostemnieufnościdotradycyjnegożyciaklasztornego,co
cechowałoszczególniemistykęangielską.Jednakpozamuramiklasztornymimistycyzmzaczyna
pojawiaćsięjużwXIIIwieku,gdypodniosłysięgłosykrytykówKościoła.Wymienićtumożna
AmalrichazBena,twórcęwspólnotyosilnymzabarwieniupanteistycznym,BraciiSiostryWolnego